Skáld-Rósa | Húnaflói – kvæða- og vísnasafn
Húnaflói – kvæða- og vísnasafn

Innskráning ritstjóra

Skáld-Rósa

Fyrsta ljóðlína:Hún var björkin blaðaprúða
bls.170
Viðm.ártal:≈ 0
1.
Hún var björkin blaðaprúða 1)
bundin þó við kaldan svörð
ævidagsins umhleypingar
óspart felldu lauf að jörð.
Stundum ægði innri þorsti
auðnuleysið setti kosti
reit það henni reglugjörð.
2.
Kvenna fríðust, kær að gleði
kom til dyra heil og öll.
Hræringar frá innra eldi
uku lífsins boðaföll.
Líktust andsvör stæltu stáli
sterk í hugsun, ör í máli.
Lék á vörum vísa snjöll.
- - -
3.
Kátt var vor á Ketilsstöðum
kvað við loft af ástarbrag.
Himins fuglar hamingjunni
hrósa vildu sérhvern dag.
Vordagsgeisla léttur ljómi
lagði munn að anganblómi
vakti hennar leynda lag.
4.
Ól í sinnar sálar leynum
sólu fegri kærleiksálf
nærði hann gróðri ungrar ástar
í því starfi hvergi hálf.
Páll að ætti aðra brúði
aldrei slíku Rósa trúði
fyrri en hún sá það sjálf. 2)
5.
Mál að standast metorðanna
mörgum helst til erfitt var.
Nú varð Rósu þungt að þola
það hið kalda goðasvar.
Brotnaði ekki svanna sinni
sárin lét hún blæða inni.
Hana leynt í hjartað skar.
6.
Á hans sök og yfirsjónir
ástar sinnar klæði bar.
Ráðnum huga henni ýtti
hjúskapar á lekafar. 3)
Að hann leit sem lítilsvirði
lánsvik hennar, fórn og byrði
þyngst af öllu þungu var.
7.
Lét nú fyrir stormi og straumi
stýrisveikan berast knör.
Framundan var blikubakki
bjóst við engri glæsiför.
Stundum sauð um súð og keipa
sýndist knúin til að hleypa
bragðamannsins beint í vör.
8.
Dularafl í eðli Natans
undravit og birgðir spann.
Hún gróf neista upp úr ösku
eldsins þess, er fyrri brann.
Tók hún brátt að gera að glóðum
glæddi eld að sínum hlóðum
hleypti logalífi í hann.
9.
Ólík tvö að tafli voru
tryggð var runnin henni í blóð.
Tvískinnungur í hans eðli
ástarvogin hvikult stóð.
Hennar blíðubikars neytti
blendinn maður sæmd ei skeytti
eftir skildi angrað fljóð.
10.
Fitjaði hún upp í fjórða sinni
festi sér þá eiginmann.
Ölæðisins æsivindur
undarlega fór um hann.
Fátækt hún og flæking hreppti
fleira þá að Rósu kreppti.
Skapanornin verk sitt vann.
11.
Hennar tók að halla degi
hlýja þráði geislastaf.
Saman sprek frá brotnum borgum
bar nú lífs síns fjörum af
ef hún mætti aftur finna
ylinn sinna dýpstu minna.
Tíminn bæði tók og gaf.
12.
Lágu henni ljóð á tungu
leggur bjarma frá þeim enn.
Okkar Helgu í öskustónni
órækt sýndu sljóir menn.
Aumir tímar andann myrða.
Ef við mættum hana virða
metast skyldi hún manngjöld þrenn.




Athugagreinar

1) Rósa var eyfirsk að ætt og var uppi um og eftir 1800. Vistaðist hún ungfullorðin að Möðruvöllum í Hörgárdal í tíð Stefáns amtmanns Þórarinssonar, hálfbróður Bjarna Thorarensen skálds. Rósa þjónaði fyrirfólkinu, er svo nefndist. Þar var þá á Möðruvöllum Páll Melsted, síðar amtmaður. Tókust ástir með honum og Rósu. Þegar Páll fór austur að Ketilsstöðum á Völlum sem sýslumaður í Múlaþingum, fór Rósa með honum sem bústýra.
2) Þegar leið að hausti hinu fyrsta, er þau Páll og Rósa dvöldu eystra, brá Páll sér vestur í sýslu. Eftir nokkurn tíma sér Rósa, þá hún kemur út að morgni, að hestar Páls eru þar í högum og húsbóndinn mundi vera í herbergi sínu. Ber hún honum því morgunkaffið að vanda. Er þá Páll vakandi en kona sefur fyrir ofan hann í rúminu. Páll á þá að hafa sagt við Rósu um leið og hann lítur til konunnar sofandi:“Þarna var þér nú einu sinni ætlað að vera. Kona þessi var Anna, dóttir Stefáns amtmanns.
3) Rósa fór með barni eftir Pál. Og þá hún ber upp fyrir honum vandamál sín segir hann:Það er ekkert með það, þú átt bara Ólaf.En Ólafur þessi var smiður þar á heimilinu og mjög hrifinn af Rósu. Urðu þau hjón en skildu síðar.