Harmljóð séra Jóns Magnússonar eftir son sinn Magnús | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Harmljóð séra Jóns Magnússonar eftir son sinn Magnús

Fyrsta ljóðlína:Heilagi Guð og herra minn
bls.296‒299
Viðm.ártal:≈ 0
Tímasetning:1639

Skýringar

Um það bil níu mánuðum eftir að Jón Magnússon missti Guðrúnu dóttur sína, 12. júlí 1638, missti hann Magnús son sinn, 30. apríl 1639, sem þá var á þriðja ári. Eftir Guðrúnu hafði hann ort minningarkvæði og nú yrkir hann þetta kvæði eftir Magnús og lætur fylgja þessi inngangsorð: 

   „Söngvísa önnur um ævi og afgang Magnúsar litla míns sem á þriðja ári síns aldurs sætlega sofnaði úr sótt með viti og máli til síðasta andartaks, og hægu andláti þann 30. aprilis í Laufási anno 1639.“*


Kvæðið er prentað eftir Lbs 789 8vo, 13v–15r.

1.
Heilagi Guð og herra minn,
himneski eðla faðirinn,
gæskuríkasti gjafarinn
góðs alls á jörð og himni.
Sonur föðursins sætasti,
sálar minnar hýr unnusti,
huggunarandinn háleiti,
helg þrenning í dýrðinni.
Eilífa mildin almáttig
álít og heyr nú veslan mig,
hugarlátlega eg heiðra þig
af hjarta og öndu minni.

2.
Harla margt gott mér hefur veitt,
í hug minn það allt eg fæ ei leitt,
þó vil eg hér ástverkið eitt
alúðlega hátt prísa:
Blessan þín gaf mér börnin þrjú,
blessað sé nafn þitt æ og nú,
tvö eru orðin himnesk hjú,
hér af skal kvæðið rísa.
Þriðja sem lifir, þér befel,
þreytir nú stríð við sótt og hel,
gjörvallt þetta þú gjörir vel,
Guð minn, það er þín vísa.

3.
Veraldargleði víst er það
vita sitt barn í góðum stað,
veglega fætt og vel menntað
í vinanna umsjón hýrri.
Þykir slíkt stórrar þakkar vert
þiggjendum sem það láta bert,
ekkert sé sér til æru gjört,
ástverk né velgjörð dýrri.
Eftirlæti það oft þó bregst,
uppfóstrið misjafnlega tekst,
foreldrum böl af fljótt uppvekst
framkvæmd barna rýrri.

4.
Og þó *það félli allt í vil,
eins sem hann vildi mæla til,
hégómlegt má það heita spil
heimsins að fagna gæðum
hjá dýrðarsælu himneskri,
heilagra engla umgengni,
skoðunarvegsemd skínandi
skapara vors á hæðum,
hvers eðla fósturs eilíf not
öðlast hefur og hryggðar þrot,
son minn hjá drottni Zebaoth,
syndlaus í hvítum klæðum.

5.
Ó, hvílík gleði, friður og frægð,
frelsi, unun og hjartans þægð,
hvílík æra og heilla nægð
hlotnaðist þá í einu
okkur tórandi í trúnni hér,
títt hrelldri móður hans og mér,
barninu helst þó sem nú sér
sinn Guð í ljósi hreinu.
Sæll er eg því að son gat þann,
sæl er móðir sem fæddi hann,
en sælli er þó sá ungi mann
sem ei misgleðst í neinu.

6.
Fagnaði eg þá hann fæddur var,
fagnaði eg teikni vatnsskírnar,
fagnaði eg það hann fagurt bar
fóstra míns nafnið kæra.
Lof sé drottni hvers lánið er
langlífur þó ei yrði hér,
gott barn var það og geðfellt mér,
gafst vit og mál að læra.
Fyrir döfnun hans og dýra spekt,
dælt sinnislag og hyggilegt,
göfugt mannsmót og geð hugþekkt
Guði sé lof og æra.

7.
En með því lánið er gjörvallt
afsleppt og lukkuhjólið valt,
óvinasvik og klandrið kalt
krenkir hér velferð manna
hættulegt komið heims er kvöld,
háskamikil er þessi öld,
mörgum svíða sín glæpa gjöld,
gálausir oft það sanna
kann hér hverki kóngur né þræll
kallast í heimi rétt fullsæll
fyrr en afgangur fjörs indæll
frómum gefst loks að kanna.

8.
Þá er Guðs barna enduð eymd,
áhyggja, kvöl og mæða gleymd,
sálin í hendi græðarans geymd,
glöð og svipt allri pínu.
Yfir því fagnar önd mín nú,
eg sé og veit í fullri trú
gæfa himnesk og gleði sú
gefin er barni mínu.
Hverki grandar því synd né sorg,
Satans hatur né véla dorg;
ljómar alsæll í lífsins borg.
Lof sé, Guð, nafni þínu.

9.
Togaðist hann við *tvö heil ár,
tvennar líka vikurnar þrjár,
seinast krankur um sig forspár
sofna kvaðst burtu vilja.
Á sunnudag lagðist sjúkdóm í,
sem nefnist modo geniti,
girnandist drottins gæði ný,
greint orð er svo að skilja.
Náð Guðs þiggið sem nýfædd kind,
næring af mjólk og skírnarlind,
í þeirri laug er hann þveginn af synd,
því dó hann fegri en lilja.


Athugagreinar

Lesbrigði í 

JS 414 8vo
4.1 
það] að
9.1 2 heil] heil tvö