Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3127)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Ríma af einni bóndakonuFyrsta ljóðlína:Dvalins læt eg dælu-jór
bls.77–94
Viðm.ártal:≈ 1725
Flokkur:Rímur
1. Dvalins læt eg dælu jórdragast tals úr sandi vatnsdaufur þó bifurs bjór berist að heyrnar landi.
2. Góðkunningi bar mér blað,bón sú þar með fylgdi, þegar eg liti og læsi það í ljóð uppsetja skyldi.
3. Skilaði fyrir merkan manner mætar dyggðir prýða, sagði að heiti Þorvald þann, þekktan góðu víða.
4. Mín er næsta menntin stöðað miðla Sónar blandi, fyrstu neita klénri kvöð kalla eg ógjörandi.
5. Máltak gamalt mun eg þvímér til dæmis kynna, að geitakofa ei sé í ullu gott að finna.
6. Svo fer það ef mætti migmaður nokkur biðja Fjalars staupi fyrir sig fram til gamans ryðja.
7. Einn ef gengur á annan fastótamt verk að gera mér þykir hann eigi’ að ábyrgjast þó örðugt kynni að vera.
8. Það er til bóta, þetta finn*þrosts á bát ef damla, hér raskast ekki ritningin né rengist Credó gamla.
9. Veit eg mér er varla hentað vanda ljóða iðju, þetta svarar minni mennt mærðar dikta í smiðju.
10. Þann sem bað um Boðnar pel,þá böguna gjöri þylja, bið eg hann að virða vel og vansæmd kærleik hylja.
11. Af historíunni heyri eg þaðheims um byggðar slotin vera mun, og víst er það, víða pottur brotinn.
12. Vareygð þyrfti um veraldar tíðað vera hugföst manni, alloftast því ár og síð alvara fylgir gamni.
13. Þann sem vald og visku bermeð völtum heims fögnuði sér líkastur Satan er að svíkja hann frá Guði.
14. Sjá má ríkan svo sem hinní synd og girndum röngum, oft er frómlynd fátæktin þó foröktuð sé löngum.
15. Voldugur Drottinn veitir ráðvesælum, frómum lýðum, vélin snúist hafa í háð hjá hrekkjamönnum tíðum.
16. Ef menn vildu eftir sjáút af spektar næmi í mörgum sögum mundi fá mega þar til dæmi.
17. Viðlíkt efni eitt eg hefauðs af fríðri línu í Frosta snekkjur fram á bréf fært að gamni mínu.
18. Rósamunda merka tel,mætti hún slíkum órum, dygg í ráðum dugði vel dómurunum fjórum.
19. Í þeim kveiktist Amors girndauðs til gnár í fyrstu. Svo varð frá þeim sæmdin spyrnd að silfurgjaldi misstu.
20. Aldrei meir sitt biðu barðbrjótar mundar fanna. Erindisleysa úr því varð og afsjón peninganna.
21. Illa byrjað oftast nærút með setning röngum, illan líka orðstír fær, illa bjargast löngum.
22. Mansöngs glósa máls af krámun að ending hneigjast. Historíuna hlýðið á hún skal nú fram segjast. * * * 23. Bónda einum birti eg frá,brúði átti fróma. Álitsfríð var auðar gná, unntust þau með sóma.
24. Fátækur var brjótur brands,bú þó halda mundi, foldin sögð er fullu bands fegri hvörju sprundi.
25. Þar sem hún kisa alhvít er,orðshátt gamlan kenni, skinnamakarinn, skrifast hér, skunda þangað nenni.
26. Svo hefir gengið oft og enn,enga þó til nefni, girnst hafa löngum margir menn motrar fagra gefni.
27. Í einum stað þar allskammt fráeinn var borgmeistari, sem bóndi og þessi bauga ná búskaps hreyfðu pari.
28. Brann í ástargirnd hinn gildigautur ljósa hylja, merkja lætur hadda hildi hann sinn fulla vilja.
29. Sama staðar kirkju klerkurkom á tal við hana ofur-hægur og umgangs merkur eftir þeirra vana.
30. Inniliga brúði baðað bjarga sér nú viður, studdur visku stillti að og steypti ei mörgu niður.
31. Fallig þótti faldabrík,fýsn ei parið heftir, þó hún sé ei af reitum rík rak hönum girndin eftir.
32. Býfógetinn bar upp slíkt,bað sinn vilja hylli, allir töluðu lágt, en líkt, lítið bar á milli.
33. Nú voru þrír að tala tiltvinna blíðrar gefni. Engu lofaði bauga bil, við bónda er sagt hún nefni.
34. Mér er, téði hann, til og fráef tignar fengi eg klæði fyrst mig stríðir fátækt á, félaus erum við bæði.
35. Vænti eg ei sé vandalaustvoldugum alls að synja, beiskist þeirra blíða raust, brátt á hefndir dynja.
36. Því er mér hugur að þóknast heldurþessu yfirvaldi en í þeim kvikni illsu eldur svo okkur verði að gjaldi.
37. Veigs kvað niftin viturligvafin snilld og dáðum: Mun eg leysa mig og þig ef mínum hlýðir ráðum.
38. Breyttu ei af þeim, býð eg þér,bóndinn hlýddi og þagði, annars skeður okkur hér, ektabrot, hún sagði.
39. Fyrða láttu fá það spurtfold kvað elda Rínar, að reistur sértu í bæinn burt að borga skuldir þínar.
40. Í leyndum heima ligg þú hér,í laumi kyrr þar eirir, en ei lengra í frá mér en orð mín gjörvöll heyrir.
41. Þá seggir koma í sæng hjá drós,seyrðir Amors línu, þú sér ei inni loga ljós lengur í húsi mínu.
42. Berja skaltu á burstar hjörtog bið mig upp að ljúka, orð þín séu ei blíð né björt, blótaðu og nefndu púka.
43. Kannske vinna klæði þérkunni eg með þeim ráðum, en ektaskapar æran hér okkur haldist báðum.
44. Síðan reisti bóndinn burtí bæinn upp á veginn. Bormeistarinn það brátt fékk spurt og brá við hjartans feginn.
45. Fann og heilsar falda gná,fagurt bað og lagði hauka stéttir herðar á, hún, já, döpur sagði.
46. Kættist af því komið var húm,kveikt var ljós í ranni. *Fór hann upp til fljóðs í rúm, fötin geymdi svanni.
47. Þegar hann hugði að krjúpa á kne,kvöldbæn máske þylja, slökkti hún ljós, sem sagt er sé, samt að beggja vilja.
48. Hart var barið högg á dyrsvo heyrði víf og gestur, vildi hann þá ei vera kyr því vinnutímann brestur.
49. Býsna reiður bóndinn var,blóti gjörði flíka. Ströndin gulls ei stóð við par, strauk hún ofan líka.
50. Upplauk dyrum auðar laug,ei varð fyrirstaðan, á bak við þau í burtu smaug borgmeistarinn þaðan.
51. Komst hann svo á flóttaförfyrr en leikið hafði, ómak fái ein sú spjör utan á honum lafði.
52. Hefði í dyrum logað ljósog lýst verið eftir honum mundi þá hans mesta hrós minnkað hafa að vonum.
53. Fljóðið geymdi fötin öll,féll að hennar ráðum, bóndi leggst og bauga þöll bæði í sæng með náðum.
54. Kvöldið annað kemur þarklerkur að hitta svanna, kinkaði kolli og klókur var, kvað sér mundi ei banna.
55. Kirkjumaður kvendi hjákunni blítt að láta, en því tekur auðar gná öllu í sniðinn máta.
56. Lét svo þar til lykta skraflágt við þöllu seima, fötum öllum fór hann af og fékk henni þau að geyma.
57. Hann er kominn í hjónasæng,hún nam ljósið slökkva, barið var högg á hússins væng, hart með blótið dökkva.
58. Lést stórreiður bauga-bör,bað hana upp að ljúka, annað þorði ei auðar vör en til dyra að strjúka.
59. Í laumi prestinn varar vífsvo voða forðast kynni, eg hygg að bóndinn hafi þitt líf ef hittir hann þig hér inni.
60. Líneik tekur lokur fráen lundur oturs gjalda hleypur inn sem hraðast má í hús til eyju spjalda.
61. Hræddur prestur hokinn stóð,hafði ei náð til fata, leist honum síst fyrir líf né blóð liðug mundi gata.
62. Bar því harðast böl og sútí brjósti um tilstand nauða, hleypur til og arkar út upp á líf og dauða.
63. Prestur í því flatur féllþá fram hjá gjörði keyra, grunaði bónda og gaf honum skell, hann gat ei náð til meira.
64. Með svoddan móti sagði happsér heim flýta lysti, þakkaði lukku það hann slapp þó að fötin missti.
65. Á leiðinni hvað lafði fraus,lukka var það tolldi, líka sveið í lamdan daus svo lengi ei sitja þoldi.
66. Þriðja kvöldið þegar í staðþangað mærð vill sveima. Býfógetann bar þar að en bóndinn sást ei heima.
67. Talar hann við tvinna brú,tók að hressa geðið: Heilla lífið lofa mér nú sem lengi hefi’ eg þig beðið.
68. Föl lést ekki faldagná,fagurt þó hann léti; svo kom loks um síðir þá sagt er hún góðu héti.
69. Feginn kastar fötum hann,flýtir sér að hátta, lék alsollinn, vona vann, veigsól muni þar nátta.
70. Líneik slökkti ljósið þar,lést sig viljug gefa. Burstar hjörts á bringu var barið högg með hnefa.
71. Hræðslu stóra hringþöll bar,hugsar aðferð slíka, bál forreiður bóndinn var og blótaði nokkuð líka.
72. Til dyranna gengur dregla ná,dygg frá lokum ýtir. Bóndinn inn í bæinn þá brá sér strax með flýtir.
73. Af gesti rennur gleðin þá,gafst ei tóm að klæðast, bakatil við bauga ná bar sig út að læðast.
74. Hræddum tókst það geira grérað geta laumast þaðan en sú kvöl í brjósti ber bætti ei fata skaðann.
75. Í næturmyrkri og nógri eymdnú varð heim að róla en fötin voru hjá fljóði geymd; frá eg það harðan skóla.
76. Ýmist gekk hann eða skreið,óttaðist vöku-kauða, króknaður nærri í kulda og neyð, kominn í sjálfan dauða.
77. Sárt er að vefja syndahnút,sjá má hér þess merkin. Svona ganga sumum út saurug myrkraverkin.
78. Klæðin góðu falið fékkfoldin orma dýnu, fyrir ofan kistu, undir bekk og ein í rúmi sínu.
79. Fékk nú bónda falda nornföt með kærleik blíðan. Batt hann þau í bagga-korn og bar til kirkju síðan.
80. Lýsti hann enga launung áleggja, sagðist vilja hvörir ættu, hann bað þá, hér um sig ei dylja.
81. Klæðin sagðist hafa hanní húsi fundið sínu en engan séð þar eignar-mann inni að góssi fínu.
82. Borgmeistarann biðja ferbrjótur orma skara með haglig ráð að hjálpa sér hvörnig með skal fara.
83. Rínar elda rjóður térraunin brjóst vill spenna, engin kennsl eg á þau ber en eitt vil eg þér kenna.
84. Skrafa við prestinn skjóma grér,skrýddan messukjólnum, bið hann að lýsa, best það er, bagganum uppá stólnum.
85. Flest þá verður fólkið við,fyrr en sermon bresti. Þakkar bóndi lítið lið og leggur nú að presti.
86. Í húsi mínu hrings hjá nornhitti eg klæðnað fríðan, batt eg hann í bagga-korn og bar hann hingað síðan.
87. Kem eg með hann kirkju tilsvo kunni hann fram að vísa, uppá stólnum óska vil að hönum gjörið lýsa.
88. Í ljós þá kann að leiða siglaufa einhvör rjóður. Farið þér að því, fyrir mig, fallega! prestur góður!
89. Bóklesarinn byrsti sig,bað hann reglu gætti, það kemur varla viður mig í vegligu prestsembætti.
90. Frekur í ræðu framar tér:falt ei þetta lét hann, farðu strax og flýttu þér, finndu býfógetann!
91. Af hönum fleirum orðum náðei gat hann með sanni, kreikar nú fyrir klerksins ráð og kemur að ríkismanni.
92. Berið þér kennsl á bagga vorn?bóndinn tér í lagi. Það eru falleg fata-korn, fín, af skárra tagi.
93. Sendir- ríkur -seima bráttsvar á móti gefur: Fata njóta eins þú átt og aflað þeirra hefur.
94. Vildi heldur vera fríveitir kólgu bríma en koma þessi klæðin í kannske nokkurn tíma.
95. Býfógetans boðum þeimbóndinn vel nam svara. Á bagga sínum heldur heim og hagliga þótti fara.
96. Naut svo þeirra náðum íog niftin frænings leira. Historían af hyski því hermir ekki meira.
97. Um klókskapinn og kænsku-parCató forðum sagði: Kvað það vel þó kæmi þar krókur á móti bragði.
98. Svo fór hér í sögðum leik,seggja og vífs á milli, viturliga vella eik vann þá meður snilli.
99. Hélt svo æru og hjónatryggðheiðarliga með sóma en gabbið liðu um breiða byggð brjótar jötna-dóma.
100. Ekki skal mig undra neittþó auma bresti varnir þá svo fá ráði sínu breytt sjálfir höfðingjarnir.
101. Það eg víst til þakka finnþeim sem skapaði alla að ærlig stendur einfeldnin en oft stórvitrir falla.
102. Herrans náð oss verndar vel,*vesælinga sína. Satans, heims og holdsins vél hann kann láta dvína.
103. Sé þeim öllum sigurinn vís,seljum auðs og þegnum, svo hólpnir komist heim með prís hörmungar í gegnum.
104. Óskar sá sem erindin kvaðYgg fyrir móins grunda, Þorvaldi, sem þar um bað, þægra lukku stunda.
105. Biður hann að virða velog vinsamliga mælir, einlægur um þanka þel, þénustubúinn, sælir. Athugagreinar
8.2 þrosts] svo.
46.3 fúr] > fór. 102.2 vesælinga] svo. |
