Segðu lof drottni, sál mín, nú | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Segðu lof drottni, sál mín, nú

Fyrsta ljóðlína:Segðu lof drottni, sál mín, nú
bls.181–187
Viðm.ártal:
Flokkur:Sálmar

Skýringar

Eins og fram kemur í fyrirsögn er sálmur þessi þakkargjörð fyrir afturfengna heilsu. Hann var
fyrst prentaður í Hallgrímskveri á Hólum 1770 og óbreyttur í næstu útgáfu þess 1773. Fram kemur í Hallgrímskveri (og handritum sem skrifuð eru eftir því) að sálmurinn sé ortur árið 1663.
Segðu lof drottni, sál mín, nú
XLVII. psalm. Þakkargjörð þess sem sjúkur hefur legið
og aftur batnar.
Lag: Lof sé þér, Guð, fyrir liðinn dag
1.
Segðu lof drottni, sál mín, nú
sætt með hjartans fögnuði.
Daglega jafnan þakka þú
þínum lifanda Guði
hvör þér líf, kraft og heilsu gaf,
hjálp náð og miskunn veitti
nær þjáning þreytti;
leysti þig öllu angri af,
eymd þinni í farsæld breytti.
2.
Eg var haldinn í hættri þrá,
holdið mitt sóttin píndi,
hönd drottins lagðist hart mig á,
hirting mjög þunga sýndi.
Á hvörri stundu von þess var
veiktist lífsmegnið þjáða;
varð fátt til náða;
aldeilis dugði ekki par
orkan mannlegra ráða.
3.
Þá eg lá so í hryggðum hér,
harmkvælum sóttarinnar,
gættir þú, Jesú minn, að mér,
miskunnar naut eg þinnar.
Hönd þín blessuð og hlífð ótreg
hættar freistingar lægði
og víst mér vægði.
Sú náðarumsjón ástúðleg
árásum djöfuls bægði.
4.
Miskunnar hjartaþelið þitt
þá í brjóst um mig kenndi,
græddir allt sóttarmeinið mitt
með þinni læknirs hendi,
heilbrigði gafst og hraustleik mér,
úr hættu dauðans leystir
og vel við hreystir.
Sæll og heppinn að sönnu er
sá þinni gæsku treystir.
5.
Mikil er náð og miskunn þín,
minn Jesú hjartakæri,
þú virtist so að minnast mín
þó maklegur þess ei væri.
Lofuð veri þín líknin góð,
lofað sé orð þitt mæta
sem böl kann bæta.
Lofi himnar og heimsins þjóð
helgasta nafn þitt sæta.
6.
Nú skal eg héðan af sérhvört sinn
með sál, hug, raust og munni
lífgjafara og læknir minn,
lofa af hjartans grunni.
Blessuð veri þín blessuð hönd,
blessuð sé þín aðhjúkan
við mig so sjúkan.
Hirtingar straffsins harðan vönd
hefur þú gjört mér mjúkan.
7.
Heiti eg, drottinn, hér í mót
með hjálp og aðstoð þinni
af hjartans grunni gjöra bót
á gleymsku og þrjósku minni,
öllu framar að þjóna þér
og þínum vilja gegna
það mest eg megna.
Gef þú þar kraft og mátt til mér
miskunnar þinnar vegna.
8.
Geym mig frá öllum glæpastig,
góði Jesú, minn herra,
so ei til reiði reiti eg þig
né rati í annað verra;
virstu mér jafnan vernd og hlíf,
vægð og linkind að sýna
nær sorgir pína;
eins þá síðast mitt endar líf
annast þú sálu mína.
Amen.
(Hallgrímur Pétursson: Ljóðmæli 3, bls. 181–187. Í útgáfunni er sálmurinn prentaður eftir handritinu JS 208 8vo, bls. 163–167. Auk þess er hann varðveittur í heild í eftirtöldum sex handritum: Lbs 1724 8vo, bls. 165–166; Lbs 1976 8vo, bls. 47–50; JS 272 4to I, bl. 125v–126v; JS 272 4to II, bl. 430r–432v; ÍB 127 8vo, bls. 23–26, og Þjms 8508, bl. 71v–72v. Einnig er upphaf hans (1. erindi og rúmar tvær línur af 2. erindi) í Lbs 915 8vo, bl. 57v, aftast í kveri með nokkrum sálmum Hallgríms)