Hvalfjöruvísur

Séra Jóhann Þorsteinsson heyrði söguna um Hvalfjöruvísur Bólu-Hjálmars í æsku í Svínadal: Eitt hafísvorið rak hval norður á Skaga. Hvalinn áttu bændur tveir. Það var um sumarmál. Þyrptist nú fjöldi manns á hvalfjöruna, bæði úr Húnavatnssýslu og Skagafirði. En er þangað kemur, vilja hvaleigendur enga láta fá hval nema þá , sem gátu greitt út í hönd eða þá, er þeim þótti borgun vís hjá. Efnamennirnir fengu nóg á hesta sína og halda af stað heimleiðis, en hinir fátækari fá ekkert og eru farnir að búa sig til heimferðar með lausa   MEIRA ↲

Séra Jóhann Þorsteinsson heyrði söguna um Hvalfjöruvísur Bólu-Hjálmars í æsku í Svínadal: Eitt hafísvorið rak hval norður á Skaga. Hvalinn áttu bændur tveir. Það var um sumarmál. Þyrptist nú fjöldi manns á hvalfjöruna, bæði úr Húnavatnssýslu og Skagafirði. En er þangað kemur, vilja hvaleigendur enga láta fá hval nema þá , sem gátu greitt út í hönd eða þá, er þeim þótti borgun vís hjá. Efnamennirnir fengu nóg á hesta sína og halda af stað heimleiðis, en hinir fátækari fá ekkert og eru farnir að búa sig til heimferðar með lausa hestana. Þegar lestamenn hafa rekið saman hesta sína og farnir að leggja á, sjá þeir, að Bólu-Hjálmar er að ganga fram og aftur aleinn þar skammt frá. Gengur þá einhver til hans og spyr Hjálmar hann, hvort þess muni enginn kostur að útvega sér skriffæri. Þar var sel eða beitarhús rétt hjá hvalfjörunni og einhver mannbyggð í. Er nú Hjálmari skotið þar inn og skriffæri útveguð. Eftir skamma stund eru festar upp á fjöl yfir kofadyrum vísur nokkrar eftir hann og hópast menn saman til að lesa þær, hvaleigendur sem aðrir. En svo brá þeim við vísurnar, að þeir lýstu því yfir að vörmu spori, að allir skuli fá nógan hval, hvort sem þeir geti borgað nokkuð eða ekkert.
Þegar ég var drengur, var mér samtíða kvenmaður, er kunni vísur þessar. Þær voru nokkuð margar. Lærði ég eitthvað af þeim, en gleymdi þeim aftur nema fyrstu vísunni. Tvær hefur mér síðan tekist að fá norðan úr Svínadal, en kvenmaðurinn, sem kenndi mér vísurnar upphaflega – áður en ég fór í skóla og víst fyrir fermingaraldur, – er nú dáin.   ↑ MINNA