Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3139)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Græðarinn lýðs og landaFyrsta ljóðlína:Græðarinn lýðs og landa
Höfundur:Höfundur ókunnur
bls.180–195
Viðm.ártal:≈ 1300–1550
Flokkur:Helgikvæði
Skýringar
Kvæðið er hér gefið út eftir útgáfu Jóns Helgasonar í Íslenzkum miðaldakvæðum en þar fer hann eftir aðalhandriti þess, AM 622 4to, s. 77–89. Önnur handrit kvæðisins eru frá því komin. Frá 18. öld er afskrift af kvæðinu varðveitt í Trinity College í Dyflinni, MS L. 2. og 3. Þá eru til samræmdar uppskriftir kvæðisins frá 19. og 20. öld: Lbs 1486b 4to, skrifuð af Þorvaldi Bjarnasyni. Í því eru aðeins 32 fyrstu erindin. Annað handrit, Lbs 2166 4to, er skrifað af Páli Eggert Ólasyni.
Kvæðið er byggt á helgisögu sem varðveitt er í Máríu sögu, bls. 608–622. 1. Græðarinn lýðs og landameð líknarvaldið sitt, frá öllum vóða og vanda vernda þú ráðið mitt; annars heims og einninn nú, rót ilmandi, á réttan veg ráðinu mínu snú.
2. Í saurugan syndaþungasálina hefi eg leitt, mín verk sem vilji og tunga hefur voldugan skaparann reitt og hans boðorðum brotist á mót með líkamsgirndum, leti og styggð, lygar sem eiðar og blót.
3. Búinn mun bruni og pínafyrir bölvað syndagjald, eg fel umsján mína alla í skaparans vald og mektugri Máríá. Aldri mun það engla blómið aumt mega nokkuð sjá.
4. Mektug móðir Annamér sé ávallt nær, ljái til læring sanna liljan fögur og skær, minni og mannvit, mælsku og snilld, svo yrkja mætta eg ævintýr og eftir skaparans vild.
5. Höfuðdrottningin hreina,helgust Máríá, mýking allra meina þeirra maðurinn kann að fá, lesast má víða í letrum það að hverjum er þeim hjálpin vís sem henni krýpur að.
6. Réð fyrir ríki einuriddari nokkur frægr, ljúfur í lyndi hreinu um lífsins gjörvöll dægr. Bókin frá eg að birti svá að ætti þessi örva Baldr unga synina tvá.
7. Riddarinn lét þá læraá lystuga heimsins mennt, svo að heiður og alls kyns æra er þeim báðum hent. Þeir unntust þegar í æskurót svo hvorgi má fyrir elsku og ást öðrum tala á mót.
8. Auð að erfðum réttumeftir herrans dag þeir taka með tignarstéttum og tæra ‹lí›tt í hag svo að umliðnum árum tveim stillingarlaust strjúka fén stórliga mjög fyrir þeim.
9. Koffur og kistur sneyðastaf klæðum, gulli og fé, allir peningar eyðast, aumligt frá eg að sé hvað ungu menn gjöra upp að slá, fósturjörðum og frændum sín flýja þeir burtu frá.
10. Úti á einum skógiefla þeir skála sér með vondum veraldar plógi þar eð vegur kaupmanna er, ræna fé en myrða menn. Við lýtin þessi lifðu þeir lengi báðir senn.
11. Hjálparinn himins og landa,huggan öllum tér, þeirra *vóða og vanda með vorkunnlæti sér, inn sendandi í ens eldra brjóst gneista einn af guðdómsást er grefur burt sorg og þjóst.
12. Mest fyrir miskunn bjarta,er á meinum vinnur svig, klökknar kólnað hjarta og kannast nú við sig. Mutierast svo grimmd í gríð að grátur og iðran gengur inn en glæpir skiljast við.
13. Einn tíð frá eg hann frétta,frænda sinn að því hversu líkar honum lífið þetta sem liggja þeir báðir í: „Sannliga allvel,“ svaraði hinn. „Að vísu ertu vorðinn nú villtur, bróðir minn.“
14. „Fyrir framning vondra verkaer *eg veit Guði á mót, eg vil efla iðran sterka af innstri hjartans rót. Bróðir minn, þess bið eg þig, þú þverúðist ekki þessu á mót ef þú vilt elska mig.
15. Heyrt hefi eg hyggna klerkahafa þar traust upp á, ef með iðran sterka illu er horfið frá, að hverjum sé þeim hjálpin vís sem úr saurugri synda gröf sjálfviljandi upp rís.
16. Fjandans fólskum viljafrá skal eg hverfa nú og við þenna þjófnað skilja og þjóna vorri frú í klaustri því að fyrst eg finn, svo blómstrið meyjanna biðji fyrir mér blessaðan skaparann minn.“
17. Hinn yngri svarar af léttaog lætur eigi orðafrest: „Lífið líst mér þetta lystiligt um flest, til *vitleysist má virðast það fullsælunni að fýsast frá í frægðarlausan stað.“
18. Hinn ellri af ástarmæðiansar frænda sín: „Blind eru orðin bæði, bróðir, augun þín. Þú kannt ekki satt að sjá, fylgja viltu flærðum þeim sem fjandinn kastar á.“
19. Í dauðans svelgnum djúpadrukkna ætlar þú, ef *þig lystir lymskum púka lengur að þjóna nú; fá skaltu aldri, frændi, af mér, að fareg fyrir holdsins heita ást í helvíti með þér.
20. Hér skal eg heldur skilja,hlýri minn, við þig, fyrst með verk og vilja þú virðir einskis mig, og bráðliga héðan í burtu að gá, veg þann drottinn vísar mér og voldug Máríá.“
21. Gjörir hann síðan gangaglæpa inni frá, hins nam hjartað stanga hryggð er á þetta sá, um hugsandi hinn yngri sveinn hvort betra er að fylgja bróður sín eður blífa þar eftir einn.
22. *Bendir rauðra rítareikar skála frá, oft gjörir aftur að líta á meðan innið mátti hann sjá; af fjárins skilnað fær hann pín; heit er og einninn hjartans ást sú hann hafði á bróður sín.
23. Hinn yngri eftir reikarei með léttan hag, en eldri undan kreikar allan þennan dag. Á brekku einni bíður hann þá: byggðir, væna, borg og klaustr burtu þaðan má sjá.
24. Ástsamliga nam kveðja,hinn eldri, bróðir sinn, og grátandi vill gleðja en geysi reiður er hinn, svo að öngu getur hann *ansað á mót fyrir hatursamligri heift og styggð er um hjartans byggir rót.
25. „Borg og *byggð svo víðabáðir sjáum við hér, klaustur og kirkju fríða er Christur hefr vísað mér; væra eg sæll ef vildir þú þægiliga í þessum stað við þjónuðum vorri frú.“
26. Ef þetta viltu eigi veita,vaskur hjörva viðr, og því svo þverliga neita sem þín er nauðsyn meðr, þá vil ég gjarnan þiggja það að eigi hverfir aftur þú í okkarn fyrra stað.
27. Svo hugult í hjarta þínuhugsa þú með þér, fyrir skírn og skaparans pínu hvað skyldugur maðurinn er honum að veita hér á mót fyrir alla hluti þú elska hann af innstri hjartans rót.
28. Kom þér í kóngsins hölluí kæra þjónustu inn, með ástríki öllu elska þú herra þinn, vélar allar varast sem mest, gjör þú jafnan, garpurinn, það að Guði megi líka best.
29. Vertu nú vaktandivel það biður eg þig, kom hér, kæri frændi, í klaustr að finna mig á þessum deginum um hvert ár til huggunar að herma mér hve hamingjan með þig gár.“
30. Þetta lætur hann leiðastsvo að lyktum segir hann já. Beggja *göturnar greiðast gæfusamliga þá. Fyrir báðum liggur brautin skýr: hinn yngri kemur á kóngsins garð, í klaustur hinn eldri snýr.
31. Þeim gefur þá giftu og náðirGuð fyrir almátt sinn, að þeir bræður báðir eru blíðliga teknir inn, hinn eldri að reyna reglu sið en hinn til prófs að hegða sér með hæve[r]skt kóngsins lið.
32. Ábótanum og öllumhinn eldri verður kær, reyndur að ráðum snjöllum, reglubúning fær, víkur að honum sú virðing hæst að fyrir hæve[r]ska hegðan sín skal hann herranum ganga næst.
33. Að lofanar tíma leiðistþá lyktast þetta ár, af ábótanum beiðist bóka álfurinn knár ‹h›erbe‹r›gis með vín og vist svo megi hann fagna hlýra sín með heiður og alls kyns list.
34. Árliga er veitt með öllu,af ást það munkurinn bað, enum yngra í öðlings hö‹llu af› er greinanda það, kurteisliga fyrir kónginn gekk, af sínum herra ‹alla› þökk og orðlof blítt hann fékk.
35. ‹Greiða› og góðar náðirgesturinn þiggja má; sem þeir sitja báðir ‹segir› hinn eldri þá: „Með vilja Guðs og vorrar frú, eftir því ‹sem æ›tluðum við, er eg orðinn munkur nú.“
36. „‹Það› þóttunst eg finnaþá við skildum næst, að mæðilig ‹muka› sinna mundi þér verða kærst. Þó hefi eg undrað o‹ft› fyrir mér með ónáðir og aumligt líf að una mundir þú hér.“
37. Bróður svarar hann sínum:„Mig syrgir hér ekki neitt, því að af ábóta mínum er mér gjörvallt veitt, hvað hér eg breka eður beiðunst enn, kynn nú mér hve kemur þú þér við kóng og dugandi menn.“
38. „Ráð og ræður þínarreynst hafa allvel enn, því að þjónustur mínar þakkaði kóngurenn og bauð sem fyrst að eg fynda sig; það er minn hugur til heiðurs nokkurs að hefja muni hann mig.“
39. „Fyrir tiltektir þínar,trúeg að iðrist þú, *ef sér þú sæmdir mínar“, segir enn yngri nú. Bróðurinn svarar með blíðu þá: „Yður launi Guð þá lukku og heiðr sem liggur þér mest upp á.
40. G‹rá›tur og gleðinnar sviptagjörist mér eigi við það, heldur hamingja og gifta ef heiðurinn snýst þér að. Finn‹a þ›ykjunst eg, frændi minn, að á veraldarinnar virðing nú vikinn er hugurinn þinn.“
41. „Sannliga“, segir enn yngri,„er svo sem getur þú til: Meðan á mér er eg ei þyngri og æskan gengur í vil mun eg eigi heið‹ri hal›la í mót; annar hlutur mér eykur meir angur um h‹jarta›n‹s› rót.“
42. „Guð man góðar náðirgjöra á hugsan þín ef viltu að vitum báðir og víkur að ráðum mín.“ „Hvað máttu gjöra huggan mér þar sem einskis vætta áttu ráð ‹og eigi yfir› sjál‹fum þér?
43. Með verki og vilja sönnumveit eg þú elskar mig; því ertu svo af öllum mönnum að ei skal ‹eg ley›na þig, helst leikur mér hugur upp á með hjúskapar‹ban›di húsfrú mér hæverskliga að fá.
44. Vilda eg það þó vandaað vísu allra mest, ef me‹kt›ug mér til handa meyjan yrði fest, þó eigi sé hægt ‹að› hitta á það fyrir metnaðar sakir, mennt og ætt að m‹egi› eigi finna ‹að›.“
45. Svo blíðliga bróður sínumbirtir hann málið sitt: „Lof sé lausnara mínum er lýst hefur hjartað þitt og villustígnum vikið í frá; yður skal eg leitast ‹um› það víf sem æskiligast má fá.
46. Við skulum biðja báðirblessaðan skaparann nú og með sínar signuðu náðir, sancta Máría frú, mikiliga bið eg þú minnist þess fagurliga að syngja fyrst hvern dag *fimm Máríuvers.“
47. Með gleði og góðan viljagefur hann hér til já, sætliga síðan skilja svo sem ætla má. Heim kemur hann á herrans garð og með ríkugligri rét‹tarbót› riddari hann ‹n›ú varð.
48. Boðorðum síns bróðurbregður hann aldri af, kveðjandi Máríu móður mjúkliga á hvern dag. Þetta er henni þæ‹gi›legt svo hún auðgar þenna unga mann alls kyns veraldarmekt.
49. Svo eykst hans sæmd og sómi,hann sýnist fæstum jafn, með hæstum herradómi hlaut hann virðingar nafn. Pentracta hét tignin snjöll, regerar sá yfir riddara fimm í ríkri kóngsins höll.
50. Með slíkum heiðurs hættihann í virðing stár, góðra siðanna gætti svo gengr út þetta ár. Mektir þessar múkurinn spyrr, býst hann því við bróður sín betur en miklu fyrr.
51. Honum var með veraldar listumveitt af ábóta *sín höll með hvers kyns vistum, hér með mjöður og vín. Hans atferli er öllum þekkt, í andligum hlutum hann auðgar sig sem hinn yngri að veraldar mekt.
52. H‹r›yggð var engi í hjartaþá hann hittir bróður sinn, með blíða ásjónu og bjarta býður honum munkurinn inn, virðulig var veisla þar, svo hagað og þént í hverri grein sem herramönnum bar.
53. Ræða ei rekkar lengiáður riddarinn eftir spyrr, hversu gifting gengi þeirra sem garpurinn lofaði fyrr. Múkurinn gaf þá svar fyrir sig: „Þar má eg sannliga segja þér af að sýnt má gleðja þig.“
54. Eg fann jungfrú einaelskuliga að sjá, ætla eg ekki neina allt hafa jafnt við þá um vænleik, ætt sem visku og mennt, flest það fljóðin fríðka má fullvel er henni hent.
55. Við þessa þinna vegnaþorngrund veik eg á slíkt er eg mátta megna svo að meyjan segir þér já ef þú staðfestist með stilli samt; hennir þykir þín ráð og riddarastétt reynd vera heldur enn skammt.
56. Í festum frúin vill bíðafyrst um árin þrjú, að sóma og siðuna fríða með sæmdum aukir þú. Sjáandi er að missa ei soddan mekt, hennar líkams skapan sem list og ætt ber langt yfir aðra slekt.
57. Með því fremsta færisem fylgt hefi eg getað þér að bið ‹e›g þig, bróðir kæri, þú bregðir eigi það; um siðuga þessa silkivör mun því meiri þykkja missir að sem maðurinn þekkti gjör.“
58. Enn í öðru sinnivil eg okkart setja traust hjá elskuligri Máríu minni með mjúkri bænaraust, að hún regeri þenna ráðahag; hennar fagnaðarkveðju fjölga þú við svo að fimmtán séu hvern dag.“
59. Mælti meiðir rítameð sinn bróðir nú: „Lofa þú mér að líta listuga þessa frú, áður en fer eg frá yður í burt, hyggja að hversu hugnast mér hennar list og kurt.“
60. „Ef minning Máríu móðurmjúkliga heldur þú,“ segir hann sínum bróður að sjá skuli hann þessa frú, „kléna næst þá kemur þú hér; sýnast mun þér satt það allt sem sagt hefi eg áður þér.“
61. Með blíðu og bestum viljafer bróðurliga með þeim, sætliga síðan skilja, svo kemur riddarinn heim. Vakurliga þénti hann vorri frú, vaxa lét hún því virðing hans sem vel má heyrast nú.
62. Tribunus má teljatiguliga þá stétt sem honum nam herrann velja meður heiðursamligan rétt, yfir *þrem tigum riddara ræður sjá, kóngsins fær hann kærleik svá sem kjósa vildi hann á.
63. Árið líður á endaallt með gæfustund, enn vill riddarinn *venda eftir vana á múksins fund. Því býst hinn við sem mátti hann mest, svo viðtektin megi verða nú að vísu allra best.
64. Með sína siðuga sveinasækir hann munkinn heim. Allan besta beina bróðurinn fagnar þeim, virðuliga sem von er á, kærleik meir en eg kunni það köppum greina frá.
65. Með tempran trúleiks orðatalaði riddarinn hér: „Hvar er listug lauka skorða sú löngu héstu mér að til unnustu eg skal fá? Mig hefur lengi langað til hennar list og prýði að sjá.“
66. Múkurinn skelfir skjaldaskjótt gaf svar fyrir sig: „Hefir þú minnst að halda þann hlut er eg beidda þig?“ Miður kvað hinn en makligt er. „Ávíta skal eg ekki þig ef endir þú ekki verr.“
67. „Allt vil eg gjarna endayður það hét eg best, yður mun heiðurinn henda og hamingjan styðja um flest. Þegar hoffólk *sitt til hátta fer skírlífis hina skæru rós skal eg þá sýna þér.“
68. Þeir sitja saman og drekkasveina fólki meðr, sviptir angri og ekka, alla munkurinn gleðr. Þegar dróttin hallast dýnur á fram til kirkju fara þeir þá festarmeyna að sjá.
69. Í afstúku einaærliga múkurinn víkr, segir þá sviptir meina, seima þollurinn ríkr, bróður síns skal bíða hér og með hjartans ástúð hyggja að hvað fyrir augun ber.
70. Bróðurinn leggst til bænafyrir blessaða Máríá gegnt þeim glugga væna sem gjörði riddarinn þá. Líður um kórinn ljósið inn fegra og skærra en fengi hann séð fyrr á ævi sín.
71. Gefst með gleði og sigrigreindum riddara að sjá jungfrú inniligri en orðum megi það tjá. Vífið elskuligt víkur sér gagnvart móti glugga þeim sem gjörst til hennar sér.
72. Nú má hann skoða og skiljaskínandi lífsins rót, því að hjartaligum hennar vilja er hvergi þetta á mót. Hún leggur af skikkju en leysti hár; ómegin féll á örva Baldr ungan þar eð hann stár.
73. Hver megi hölda skýraeður hugsan koma þar á, hennar heiður enn dýra, svo að hermi rétt í frá, þann ljóma og ilm sem lífsins æðr með sætleiks elsku sýndi sig við sagða þessa bræðr.
74. Háleitt hjálpar strætitil himins aftur snýr, kemur þá munkurinn mæti og mjúkliga eftir spyr hversu honum leist þessi liljan klár. Hinn getur óbrátt ansað til fyrir ugg er um hjartað stár.
75. Líkt sem ljós skuli næraleysir hann málið það: „Sé þeim sæmd og æra er mér soddan bróður gaf; það var mín auðna að elska þig; nú fæ ég skilið þá guðdóms rós sem gifta viltu mig.“
76. Mér gefur það glöggt að skiljagæsku nýt eg þín, ef sjá ilmandi lilja skal unnusta verða mín. Skaparans móðir, skær og hrein, óverðugan eg veit mig þess vera fyrir marga grein.“
77. Þar sem ævi allaaumliga breytti eg hér, gjörðeg í glæpi að falla sem Guð fyrirláti mér.“ Með iðranar öxi hann af sér hjó þann syndanna *flærðar fjötur er forðum að sér dró.
78. Með mörgum mjúkum greinummúkurinn styrkir hann, segir hvern sviptan meinum er synda iðrast kann; hér með víkur hann orðum á hvað sól réttlætis sagt hefur sér, sancta Máríá.
79. „Við munum lykta lífiþegar líður árið fljótt, þjóna þessu vífi sem þér sýndist í nótt. *Því haf þú nú allan hug til þess að lesa, fram fallinn fyrir þitt borð, fimmtigi Máríu vers.“
80. „Hvað mun eg vesall *vóttavelktur í synda *leir?“ Guðligan ást og ótta auka báðir þeir, til vegsemdar ‹vorr›i frú en riddarans virðing vex því meir, það veitir Máría frú.
81. A‹ð› ó‹f›riðarstormi einumöðling veit ‹að› kemr, með bogum og brynjum hreinum buðlung riddara semr; setur þá til fyrir sína hönd vaska menn sem væntir hann best að verja muni góss og lönd.
82. Með sínum siðugum sveinumsagður riddari fer, svo öruggr í öllum greinum að allan þennan her rekur hann einn af ríkjum burt. Hans herfang og hreystiverk fær herra kóngurinn spurt.
83. Eftir sagðan sigurinn þennasækir hann herrans fund. Bækur birta og kenna að blíð sé kóngsins lund, svo að centurionem setur nú hann; hundrað riddara hlýðir þeim sem hæve[r]skligast það kann.
84. So kemur hans kurt og sómaað kónginum gengr hann næst að líta yfir laganna dóma og leyndarmálin stærst; hann forðast ágirnd, flærð og vél, svo að lifanda Guði og landsins þjóð líkar hans aðferð vel.
85. Heilræði síns hlýrahann hefur í minnum fest, gjörir sem guðspjöll skýra að Guði megi líka best. Réttlátur var riddarans siðr, frú Máríu fimmtigir vers, þau *fellir hann aldri niðr.
86. Árla að mor[g]ni einumskal hann *inn fyrir kónginn gá, að leysa úr laganna greinum, þar liggur mikið upp á. Kemur þá með þeim margt til *orðs; þeir tala svo lengi að tími var þá tiggja að gá til borðs.
87. Vísir vill eigi vætavígslu gull meðan þvæst, þess skal geyma og gæta sá er *gengur kónginum næst. Gefur ei riddarinn gaum til þess; leynilega hann leitar burt að lesa sín Máríuvers.
88. Margur misjafnt virtimaður er þar ‹stóð›ð hjá; öðling ekki um hirti utan hann mælti *svá: „Eg skal ganga einn af sal, forvitnast hvert farið hefr hann e‹n› fólk hér bíða skal.“
89. Fram í fögrum garðifylkir náir að sjá: riddarinn b‹rjó›stið barði, til beggja ‹fe›llur hann knjá sem tíðast meðan hann lofsöng les; frúnni ilmandi færði hann svá fimmtigir Máríuvers.
90. Lofðung náir að líta,svo lýsir bókin enn, himneskt klæðið hvíta, er héldu fjórir menn, yfir hans herðar, höfuð og háls; fyrir því regni sem rigndi niðr skal riddarinn þurr og frjáls.
91. Svo sem sögð eru á endasætliga versin öll vill þá kóngurinn *venda vitur í þessa höll. Röskur kemur þá riddarinn inn, lagliga heilsar lofðung á með lítilátiligt sinn.
92. Kappann gjörir að kallakóngr á tal með sér: „Ævi þína alla inna skaltu mér, hefða eg vitað þú værir slíkr skyldi eg meiri virðing veitt hafa þér“, vísir talaði ríkr.
93. „Óverðugum með ölluoss hefur sýnst í dag ofan af himnahöllu hvað þér skaparinn gaf; því drag þú af alla dul fyrir mér en eg skal lofa að leyna því meðan lifum við báðir hér.“
94. Iðran allmjög sáraeflir riddarinn þá, með mýking margra tára meðan hann greinir frá bæði af sér og bróður sín, hversu listug Máría leyst hefur þá frá langri dauðans pín.
95. Hann hermir og hvað þeim sagðihimnakóngsins víf, skjótt að skömmu bragði skulu þeir missa líf. Kóngsins hjarta klökknar nú; af innstrum rótum hugarins heitt þeir heiðruðu vora frú.
96. Þaðan af þengill unniþessum riddara best, með ‹kæ›rleik þeim hann kunni ‹kap›pa að veita um flest, uns er lausnarinn leiddi hann í óum‹ræð›iliga unaðarsemd þá aldri líða kann.
97. ‹Vís›t má hyggja og haldaað heilög Máríá móti meiðir skjalda, mektugum kæmi þá því í bananum var hann so brosandi nær sem til brullups byði honum heim hans blessuð festarmær.
98. Allt á einni stunduer svo skrifað til sanns að mildur og mjúkur í lundu múkurinn, bróðir hans, leiðist burt frá lífi nú í vegsamligustu virðing þá sem veitti þeim Máría frú.
99. Það mega allir þenkjaþó þrautir komi þeim að, hvað sem hvern kann krenkja hún má bæta það, með bænum sínum blessað víf; bið eg, Máría, þú bjargir mér bæðir fyrir sál og líf.
100. Bið eg þig, blómstrið bjarta,blessuð Máría nú, að harmaþrungnu hjarta huggan veitir þú; við son þinn Jesúm sættu mig svo að blíðan mætta eg, brúðurin, sjá bæði hann og þig.
101. Bið eg þig, rót ilmandi,þú reiðist ekki mér, þótt eg ei vísur vandi svo vel sem heyrði þér; gef þú þess sálu gleðinnar stað ævinlega með yndi og náð er mig þessa bað.
102. Situr þú syninum næsta,sætust lífsins æðr, *mil[d]leiks musterið glæsta er mestu góðu ræðr. Dvínar aldri dýrðin þín, um allan aldur yður sé lof; svo endist vísan mín. >Amen. Athugagreinar
Athugasemdir og lesbrigði:
Það sem er innan oddklofa ‹ › eru ágiskanir Jóns Helgasonar og hefur hann um sumar þeirra stuðst við uppskrift Páls Eggerts Ólasonar í Lbs 2166 4to. 14.2 eg veit] svo í hdr. Betra er: veit eg. 17.5 vitleysist] svo í hdr! 19.3 þig lystir] svo í hdr. Betra er: lystir þig. 22.1 Bendir] < Render AM 622 4to. 25.1 bygg] < gygd AM 622 4to. 30.3 göturnar] < gotunar svo í hdr. ef] vantar í AM 622 4to. Bætt við eftir Máríu sögu: 614.13. 46.7 fimm] < fimtan AM 622 4to. Leiðrétt eftir Máríu sögu, 615.13, sbr einnig síðar í kvæðinu, 58.7. 62.5 þrem tigum] í hdr er fjöldinn skrifaður með rómverskum tölum: XXX. 63.3 venda] < vernda AM 622 4to. 67.5 sitt] ? þitt ?? [Ath. handrit] 77.6 flærðar] < flærdur AM 622 4to [PEÓl]. 79.5 Því] < þu AM 622 4to. 80.2 leir] < saur AM 622 4to [JH]. 85.7 fellir] < fellur AM 622 4to [PEÓl]. 86.2 inn] vantar í AM 622 4to. Bætt við vegna stuðlasetningar [JH]. 86.5 orðs] < ord AM 622 4to [JH]. 78.4 gengur kónginum] < konginum geingur (vegna stuðlasetningar) [JH]. |
