Deprecated: pg_query(): Automatic fetching of PostgreSQL connection is deprecated in /var/www/bragi/ljod.php on line 28
Bryngerðarljóð * | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Bryngerðarljóð *

Fyrsta ljóðlína:Það fregnað hefi eg / að forðum sat
bls.84–91
Bragarháttur:Fornyrðislag
Viðm.ártal:≈ 1500–1600
Flokkur:Sagnakvæði
Bryngerðarljóð

1.
Það fregnað hefi eg
að forðum sat
gramur fyr að landi
sá Gauti hét.
Menn réðu það
margir mæla,
það hann kónga
kappi væri.
2.
Gnótt átti hann
gullið rauða,
lönd allmikil
og lýða fjölda;
var til erfðar
einn sonur getinn,
þeim er Hálfdani
heitið gáfu.
3.
Þann frá eg barna
bráðskynjugastan
og flest vita
til frama mesta,
því að alla
ættmenn taldi
þá þengill var
þriggja vetra.
4.
Kall hefir búið
í kóngs veldi,
sá er eiga lést
eina dóttur.
Þá frá eg meyju
miklu skýrsta,
en þá Bryngerði
bragnar nefna.
5.
Þá var fimmtán vetra
fylkis arfi
að hann unga mey
ástum leiddi
og eftir viti
við jóð kellingar:
„Kanntu nokkuð, ljós brúður,
við mig kóng mæla?“
6.
„Hvað mun ólíklegt
heldur vera
en eg við milding
mæla kunni?“
„Gott er ungri
til unaðsþokka
þó með ungum mér
úti leiki“
7.
Dró hann sér af hendi
hringinn rauða
og fríðri gaf
Fálka dóttur.
„Betur sómir þér
baugur á hendi
en kellingar
kýr heim að reka.“
8.
„Gef heill bauga
eða hvað skal eg segja
minni móður
að mig dvalið hafi?;
uggir mig að hennar
heift verði nóg;
mun eg síð koma
snót að hitta.“
9.
„Satt skaltu segja,
svinn seimabil,
mær mildhuguð,
móður þinni.
Hirtu aldrei, ljós brúður,
lygar á að venjast,
láttu æ vera
uppi hið sanna.
10.
Satt skaltu segja,
svinn seimabil,
að Gautason
gæfi bauga;
muntu á þér
mitt gull bera,
ef lofðungur heldur
lífi sínu.“
11.
„Hér sit eg hjá þér
og sjá þykjunst
að þú eiga munt
aðra brúði;
þeirri muntu unna
af öllum hug,
mildur kóngur,
en mér ekki.“
12.
„Ekki er gott
að gangi (þetta),
gulls hringa Ná,
að getu sinni.
Eg mun engri ungri
auðargefni
fafnt unna
sem (einni) þér.“
13.
Mær mætti þá
móður sinni
er hún gengin var
úr garðhliði.
„Hvert varstu, fífla,
farin í morgun
að þú geymdir ei
geita minna?“
14.
„Eg var gengin
grams til funda;
mig hefir Gautason
gulli reifða.
Þig bað hann heima
hjarðar gæta
en mig ganga
hvert gaman þætti.“
15.
„Víst ertu alin
vondu heilli
að þú vælar mér
vinna skuli(r);
hyggur þér hlífa
að haga þér þanninn,
skjökta úti
með skjöldungi.“
16.
Karl réð að spyrja
hvað konur sögðu:
„Viltu vænni mey
fyrir mein gjöra?
Þér skal bresta
bagall í höfði
ef viltu af meyju
metorð hafa.“
17.
Mær vaknaði
morgun snemma,
fór fljótlega
fljóð í klæði,
var þá báðum
bifur á leiki,
kerlingar mær
og kóngs syni.
18.
Fundust bæði
börn að tafli
þegar sól í bý
sækja náði,
undu úti
um allan dag
uns sjá(l)fur kóngur
að sveini leitaði.
19.
Þar kom Gauti að
gangandi
sem börn saman
að baugi léku.
„Hver er sú en hvíta
hilmis dóttir
að með Hálfdani
hreytir gulli?“
20.
„Hæð þú ei að mér
þó eg sé hér
alls ein komin
til yðar í morgun.
Karls er eg dóttir
af kyni litlu,
sá býr hjá þér
bauga deilir.“
21.
„Heldur hygg eg það
að þig átt hafi
kynstór kóngur
með konu heimskri;
þinn trúi eg fóstra
Fálka heita
dýrlunduð mey
en dag föður.“
22.
„Veit eg ekki
því að eg leynd er
frændum mínum
þeim er framir þykja.
Hildur segir það
hverjum manni
að Fálki heiti
faðir minn, kóngur.“
23.
Gekk burt þaðan
bauga deilir,
bað hann Há(l)fdan
henni skemmta,
lagði síðan
sinn hug við gram
mild gjarna mey
miklu betur.
24.
Það réð mæla
móðir fylkis:
„Áður hann einskis manns
annar(s) gáði:
Lát þú af tali
við aðrar brúðir
og ertu þengill
þræll ættar firða.“
25.
„Hvað mun eg heimskast
af hyggindum?
Hún er mærin mér
margsnotrari;
hún hefir kynni
kvenna hygginna
og orðalag
af jöfurs dætrum.
26.
„Mun hún víst ekki
vinna kunna
þó hún skuli, fylkir,
fat þitt búa
og ertu lítill
ættarbætir
ef þú Bryngerði
ber í sjóði.“
27.
„Því var þér Bryngerður
brugðið í morgun
að þú ei, vífið,
vinna kunnir.
Mál er þér, brúður ung,
borð(a) að rekja,
fæ eg þér sjálfur
sauma efni.“
28.
„Veit eg ei mína
móður kunna
borð(a) að rekja
né bú(a) að gulli,
og ei fimlegt
að eg fái að nema
utan það kenni mér
kona þíns föður.“
29.
Risti hann fyrir brúði
borða fagran,
mjög hin unga
eftir saumaði.
Svo lét hún fylkis
fat hvert búið
glóandi gulli
svo glóa þótti.
30.
Enn nam að mæla
móðir fylkis:
„Þú skalt fýsast
með föður þínum.
Mál er þér, lofungur,
í leiðir fara
lönd að verja
og liði að safna.“
31.
Frá eg að eigi
eina dóttur
mildur af menntum,
sá er Máni heitir;
hann frá eg ríkan
af auðæfum,
gulli, jörðu
og geðsveinum.
32.
Þá skyldir þú, dögling,
dóttur eiga
ef þú viljugur mín ráð
mundir hafa.
Þú göfgast
ef þú geta næðir
framráða þér
fylkis dóttur.“
33.
„Þér mun ekki
betra í brjósti
þó þú þornabil
þessu ráðir.
Viltu Bryngerði
bregða sælu
en mér efla
til unaðsleysis?“
34.
Bar hún honum að höndum
horn mjaðar
flóðs oddvita
og fyrir mælti:
„Svo hverfi hugur öðlings
sem að hann muni
eiga mey
nema Mána dóttur.“
35.
Dreif drengjalið
á dreka gylltan,
mjög var grams för
glæsilega búin;
siglduu síðan
í svölu veðri
uns að lýðir
landfastir urðu.
36.
Þá fór ambátt
segja svo fallið
kafrjóð í skemmu
–––-
„Hvert munu ætla
ungir drengir
að skjöldungur
til skipa renni?“
37.
„Vel skal mæla
fyrir lofðungi,
skundað hefur skjöldungur
til skipa sinna.
Vera mun nokkuð
nýtt í fréttum
að mig fylkir
fór að finna.“
38.
Nú er hinn göfgi
Gauta arfi
örlyndur kominn
austur í Garða;
vildi hann mæta
Mána dóttur,
ungur liðskati,
auði kaupa.
39.
Ósk spurði þá
einu sinni
kyrrlát í sal,
svo kóngur heyrði:
„Hverninn mun líka
ljósri brúði
ef þér föstnuð er
fylkis dóttir?“
40.
„Veit eg enga[r]
auðar seljur,
mildari meyjar
þar hjá mínum föður,
að hirði það
horskar brúðir
hvar eg mér á fold
fastna brúði.“
41.
Þar frá eg þengil
þann vetur vera
ungan að aldri
austur í Görðum.
Unni hann horskri
Haralds systur,
vel kom ei buðlungi
Bryngerður í hug.
42.
Þá varð fylkir
firrður gamni
er hann lönd síns föður
líta náði.
Mjög minntist þá
móður ráða
að Bryngerði
brugðist hafði.
43.
Sér lét skyldara
en skipa að gæta
fljóð að finna
það í skemmu sat.
Hún hvíslaði
herjar stjóri,
þá var fyrir brjósti
bölharður tregi.
44.
„Þér hefi eg ekki
neitt að segja
það okkur, mær, má
að munum verða;
mjög reiti eg
guðvefs snörur
gulli gæddar
af Gautalandi.
45.
Kemur eigi dagur
sá mér duga þykir
né nótt heldur
sú að náir yndi;
dreymir mig ekki það
að dyggð beri,
veit eg fátt til þess,
verð eg fegin eg vakna.
46.
Jafnt er okkar
ást í milli
sem hús standi
hallt í brekku,
svigni súlur,
sjatni veggur,
sé vanviðað,
völdum bæði.
47.
Áttu mig ekki
um að kunna;
mér var öl borið
unaðsleysis.
Skal eg enga mey
aðra né síðan
gulli gæða
þó mér göfug lítist.“
48.
Ósk spurði þá
einu sinni:
„Því er fylkir
fákátur löngum?
Hefir þú, hilmir,
hugað um nokkuð
að þú við lýði
leikur sjaldan?
49.
Dreymir mig oft
að hér muni koma
drós dýrlunduð
í döprum huga,
hún hefir, mær, á mér
mesta raun
er að hún leiðir þig
löngum ræktum.“
50.
„Hirtu ei að dylja
drauma vora;
það mun vífi
vænt ráð vera.
Munda eg leggja
líknir nokkurar
fögru fljóði
ef hún fyndi mig.“
51.
„Ósk sendi þér
orð í morgun,
kvaðst hún margt við þig
mæla vilja;
hirtu ei að brjótast
við boði hennar,
færðu ei brúður
betri málvini.“
52.
Ósk spurði þá
unga brúði:
„Með hverju móti
er mærin komin?“
En þær svöruðu
sem séð höfðu:
„Hún vill finna þig
Fálka dóttir.“
53.
Kvöddust síðan
kyrtla lindir,
síðan spurði
sæta fróma:
„Segðu hið sanna til,
hvar þér sút gjörir
reist hefir
Rínar gulli?“
54.
„Var eg á leiki
með lofðungi
þá hann gæddi mig
gulli sínu.
Hef eg síðan
af syni Gauta
glaumspjöll tekið
en gaman ekki.“
55.
„Vorkunn var þér
að þið oft sáust
ást að leggja
við öðlingsson;
vilda eg vera
að vinds skotum
maður aldregi
á millum ykkar.“
56.
Það var einn morgun
að móðir Bryngerðar
sakna gjörði
sinnar dóttur
svo heyrði háan
hrin kellingar
að hátt mál (nær)
var níu rasta.
57.
Mitt veit eg miklu
meira stríð vera,
svinn seimabil,
en eg segi þér;
mín er dóttir
í (burt) numin
blíð frá borði
og er það böl mikið.“
58.
„Sittu í sal
og segðu oss nokkuð,
hér er hin bjarta
Bryngerður fyrir.
Láttu oss heyra
áður en héðan förum
forlög fyrða;
Hver er faðir hennar?“
59.
„Faðir hennar
trúi eg Fálki heiti
þó henni sé brugðið
í burtu héðan,
þori eg ei annað
þar til að segja
um fríða mey
hér er nú komin.“
60.
„Víst hugða eg það
þegar eg heima sat
af búkarli mundi ei
borin mér kænni.
Segðu hið sanna til
því eg sjá þykist
ekki er Fálka mynd
á frómu vífi.“
61.
„Dags er hún dóttir
þó eg dyldi þess
því hin fagra var
fylkis dóttir;
hefi ei með meinum
áður né síðan
byrðings boða
á beð stigið.“
62.
„Þú gerðir betur,
brúður, að þú sagðir;
hann var fóstri minn
en faðir hennar.
Svo skal eg gjöra,
gullsrein, við þig
sem okkur ein kona
átt hafi báðar.
63.
Þér skal kostur
að koma hin(g)að
dag hvern er þú vilt
dögling að sjá;
þér skal eg vera
æ þess betri
dýrlunduð kona
sem þér duga þykir.“
64.
„Mér hefir drottning
dauða heitið
ef eg við milding margt
mæla beiðist;
vildi eg ei verða
fyrir vasi hennar;
ein vil hún við mig
öllu ráða.“
65.
„Þann á eg bróður
sem bilar aldrei
fólk að fella
þegar firðar berjast,
ber hann brynju
í brákar málmi
blóði á dreifða
og brandroðna.
66.
Gjöri eg engan mun
manna tveggja
tiginborinna
tvegg(j)a jöfra,
og það annað
að mér þykir
þú (víst) ei síður
með vífum en eg.“