Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3139)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Með landi fram 1895Fyrsta ljóðlína:Sem fyrri horfa hyrnurnar
Höfundur:Matthías Jochumsson
bls.22–24
Viðm.ártal:≈ 1900
Tímasetning:1895
Skýringar
Birtist fyrst í Þjóðviljanum unga, 1. tbl. 1895.
1. Sem fyrri horfa hyrnurnarsvo hljótt og rótt á sæ, og fornu kafaldskirnurnar með kúfinn sinn af snæ, og djúpin öll og dalirnir það dvelur kyrt sem fyr, en horfnir felstir halirnir og heljar gengnir dyr.
2. Og jafnir gnæfa jöklarnirmeð jakalöfin forn, og dansinn stíga stökklarnir, en Stígur kvaddi Horn; og sömu glotta gnúparnir og gljúfrabúin sperrt mér finnst sem standi strjúparnir og stýfðir yfir þvert.
3. Þar roðnar gamli Riturinn,er rennur sólin blíð, Og sami leyptrar liturinn, og lýsir Stigahlíð. Nú sástu, frændi, í fjörðunum, hve fagurt sólin dó, og gakkt þú eins frá gjörðunum til Guðs með sálarró!
4. Þar kemur sem sé Kópurinnog kveðst ei brúka staf, Hví glottir þú svo glópurinn, og gónir fram á haf? Hvar búa fornu frændurnir, er forðum lék eg við? þín borg er heil, en bændurnir þér blunda’ á hvora hlið.
5. Og traustu Látratangarnirsig teygja rétt sem fyr, og allir nesja-angarnir við Ægis bíða dyr; og sama busl úr Bjarginu mér berst að hlustum enn af gamla fuglagarginu, en — gröfin byrgir menn.
6. Og ennþá brosa Eyjarnarum aldinn Breiðafjörð. En hvar eru mildu meyjarnar, ó, mæra fósturjörð? Menn segja stöðug stefnumót mig stöðviið hvert við stig, þá komi einhver kararsnót og kossi gleði mig.
7. Já, kom þú svanni sjötugur,og sjáðu frjálst á mig; minn græni kjóll er götugur, og gjarnan kyssi’ eg þig. Af skapa döpru dómunum oft dundu síðan él er bastu stúf af blómunum, og baðst mig lifa vel!
8. Með grænum jaðri á Jöklinumfer jórinn trés á rás. Í sama hvíta höklinum þú hlærð enn, Snæfellsás. Hve títt á kyrru kvöldunum mig kætti blessuð sól, er upp úr svölu öldunum hún óf þér gullinn kjól.
9. Þið standið rótt á rótunum,ó, risavöxnu fjöll! en skjótt af feigu fótunum er fallin mannsins höllþ Þið ansið lítið árunum, og alda storkið þraut; en við erum burt með bárunum, sem brotna Hlés við skaut.
10. En best þið geymið byggðina,og bjóðið vinum heim; um elsku, trú og tryggðina þið talið fyrir þeim. Í ykkar hamrahöllunum sú Hulda lengi bjó er farmanninn að fjöllunum og fósturhnjánum dró. AthugagreinarKvæðið eins og það birtist í frumgerð í Þjóðviljanum unga:
1. Sem fyrri horfa hyrnurnarsvo hljótt og rótt á sæ, og fornu kafalds kyrnurnar með kúfinn sinn af snæ, og djúpin öll og dalirnir það dvelur kyrt sem fyr, en horfnir sýnast halirnir, og hvar eru þeir? eg spyr.
2. Og jafnir standa jöklarnirmeð jakalöfin forn, og dansinn stíga stökklarnir, en Stígur kvaddi Horn; og sömu glotta gnúparnir — jeg get ekki að því gert, mér finnst sem standi strjúparnir með stýfðan háls um þvert. —
3. Þar roðnar gamli Riturinn,er rennur sólin blíð, Og sami leyptrar liturinn, og lýsir Stigahlíð. — Þar sástu, frændi, í Fjörðunum, hve fagurt sólin dó, og gakkt þú eins frá gjörðunum með gullna sálarró!
4. Þar kemur sem sé Kópurinnog kveðst ei þurfa staf: Hví glottir þú svo glópurinn, og gónir fram á haf? Hvar búa fornu frændurnir, er forðum lék eg við? þín borg er heil, en bændurnir þér blunda’ á hvora hlið.
5. Og traustu Látratangarnirsig teygja líkt og fyr, og allir nesja angarnir við ægis bíða dyr; og sama busl í bjarginu mér berst að hlustum enn af gamla fugla garginu, en — gröfin byrgir menn.
6. Þar blasa yndis-eyjarnarum allan Breiðafjörð. En hvar eru mildu meyjarnar, þú mæra fósturjörð? Menn hlægja og segja: hrellingin um hvert mitt sitji stig, þá komi einhver kellingin, og kenna segist mig.
7. En kom þú svanni sjötugur,og sjáðu frjálst á mig; minn græni kjóll er götugur, og gjarnan kyssi eg þig. Af skapa döpru dómunum opt dundu siðan jel er brauztu eitt af blómunum, og baðst mig fara vel.
8. Með grænum jaðri á Jöklinumfer jórinn trés á rás; í sama hvíta höklinum þú hlærð enn, Snæfellsás. Hve títt á kyrru kvöldunum mig kætti fögur sól, er upp úr svölu öldunum hún óf þér gullin kjól.
9. Þið standið rótt á rótunum,ó römmu hamra tröll! en skjótt af feigu fótunum er fallin mannsins höll; þið anzið minna árunum, og alda storkið þraut; en við erum burt á bárunum, sem brotna Hlés í skaut.
10. En bezt þið geymið byggðina,og bjóðið vinum heim; um elsku, trú og tryggðina þið talið fyrir þeim. Í þessum háu höllunum sú Hulda lengi bjó, er farmanninn að fjöllunum og fósturknjánum dró. |
