Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3127)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Háttalykill Þorsteins Magnússonar á Hæli*Fyrsta ljóðlína:Ferskeytt vildeg fræðalag
Höfundur:Þorsteinn Magnússon á Hæli
Heimild:ÍB 629 8vo. bls.bl. 48v–52r
Viðm.ártal:≈ 1700
Flokkur:Háttatöl / Háttalyklar
Skýringar
Fyrirsögn:
Háttalykill Þorsteins Magnússonar á Hæl eður nokkur rímnabragaerindi með þeirra nöfnum Háttalykill Þorsteins Magnússonar á Hæl
eður nokkur rímnabragaerindi með þeirra nöfnum
1. FerskeyttFerskeytt vildeg fræðalag færa af orðagrunni. Þekkja margir þennan brag þó þeir lítið kunni.
2. SkothentSkothent láta skatnar þrátt skemmta auðar línum. Soddan máta iðka átt oft í ljóðum þínum.
3. FrumhentFljóðin prísa frumhending forðum tíma réði. Ljóðin, vísa, liðug slyng laga rímna gleði.
4. Sléttubönd lægstuSlyngir víða búa brag brjótar sverða fróðir. Eykur kvíða lúalag, latir verða hljóðir.
5. Sléttubönd hærriSnjallir búa liðug ljóð lundar hafnar bríma. Allir þessir Fjölnirs fljóð fundu einhvern tíma.
6. Sléttubönd hæstuHljóðaþreyting mæðir mest, móður vildi þegja. Ljóðabreyting fræðir flest, fróður skyldi segja.
7. Sniðhent minnstaLáttu þetta Loðins safn leika þér í minni þó að ei sé öðrum jafn author þeirra að sinni.
8. Sniðhent meiraSnotrir ýtar sniðhent ljóð snilli kalla sanna. Lærðu orðin, liðug fróð, lundur hafnar fanna.
9. Alhent minnstaÝtum nýtum alhent ljóð inna þegnar líka. Þeir hafa meira þundar flóð sem þylja bragi slíka.
10. Alhent meiraFleiri og meir fræðin kát finna svinnir lýðir. Mærðar stærð var meir en lát mest og best um síðir.
11. Alhent mestMála brjálun mjó og sljó mín hér sýnist löngun. Mökin stöku þróast þó af þagnar sagnar göngum.
12. StagaðAlhent talið inna svinn ótt fyr dróttinn réði. Fjalars valur finnur minn fljótt ei þrótt af gleði.
13. SkáhentSkáhent ljóð af sagnar sjóð seggir brúka kunna. Dregla gáttir dag og nátt diktan slíkri unna.
14. Skáhent sneittAnnað greitt þá erindið sneitt út af sagnar stéttum samið þýtt um fljóðið frítt hjá fróðleiksmönnum réttum.
15. OddhentOddhending af orðabing yrkja fróðir þegnar. Mér er slyng ei menntin kring, máli lítt því vegnar.
16. Oddhent sneittOddhent sneitt er engum leitt að iðka smíðið þetta. Þeim finnst veitt sem vita greitt vanda prýði rétta.
17. GagaraljóðGarpar láta gagaraljóð ganga út af orða sal. Þeir sem stunda Fjölnirs flóð fremja soddan ljóða val.
18. Skothent gagaraljóðSkothent önnur innast skal ei þó til sé Boðnar flóð. Gullhlaðs Nönnur geðs um dal girnast hlýða soddan óð.
19. Gagaraljóð sneiddGagaraljóðin ganga sneidd, glaðir tóna þau við rödd. Lítt mun verða ljóð so greidd, lindin hringa sýnist glödd.
20. Tvísneidd gagaraljóðÞessi bragur þreytir mig þeygi hægur máls um veg. Valla hagur á visku stig vísna sægur daprast *mjeg.
21. Gagaravilla minniLengja skyldeg ljóðasöng og laga sögn með annað slag fengi eg hjá falda spöng fagran einninn launhag.
22. Gagaravilla meiriSkýrust jafnan skáldin stór skörugleg sér velja svör, dýran finna Fjölnirs bjór á för er komin hróðra ör.
23. KolbeinsbragurKalla má að kvæðaskrá kveiki ljóðanotin góð. Auðar Gná eg ei kann tjá orðin fróð af hyggju *sjóð.
24. Samhendur minnstuSamhendur um sagnar dyr seggir leiddu áður fyr. Haukur Hárs nú hvílist kyr, hann fær engan vængja byr.
25. Samhendur meiriSagði meiri samhending, sveitin fleiri bragarslyng, arnarleir úr orðabing á burt keyrir hagkveðling.
26. SexþættBragarháttum breytt er þrátt; blíðkast við það mengið kátt hljóðamátt ef hreyfir dátt hölda sveit um dag og nátt.
27. ÞríhyrntBraginn þennan þyl eg enn, þríhyrnt kalla sumir menn. Ég veit fátt um hróðrahátt; hagaðu því sem kannt og mátt.
28. Þríhent sneittSneiddur hér þá annar er, alllíkt hinum virðist mér. Mun eg sljór og menntamjór að mynda dýran Suptungs bjót.
29. ÁttþættingurOrðaskrá skal ýtum tjá, ekki má so hverfa frá að Yggjar lá ei aukist á. Einhver þá eg laun mun fá.
30. Aldýrt ósneittAldýrt skal nú inna stef, ekki smekk eg Þundar hef. Fjaðra hraða Golnirs gef; gjörir hér á ljóðum stef. [Ath.]
31. Aldýrt sneittAnnað finn eg erindið sneitt, ei er fáu Hinum er lánið hærra veitt sem hróðrar smíð ei vantar neitt.
32. AfhentAfhent þykir óvænt lag hjá ýta mengi. Ekki er smíðað erindið lengi.
33. Afhent skothentSagnarpalla borgin ber nú bernsku æði. Því má valla vanda kvæði
34. BaksneittVefa skal eina vísnaklíð í verki sagnar. Þar um biðja þýðir þegnar, það mér næsta illa vegnar.
35. ÓsneittÞessi bragur þykir rýr og þeygi vandur. Þó má art í flestu finna sem fróðir og hagir tala og vinna.
36. Stuðlafall minnstaÞungir bragir þreyta bögusmiðinn. Óvandan skal inna þátt einu sinni af auðar gátt.
37. Stuðlafall sneittSumum hægt vill Sigtýs fengur renna. Veist hefur mér viska grunn, verður af því heimskan kunn. Stuðlafall mesta
38. Sónar vínið síst er hægt að greina.Hyggnir bjóða Bölverks rán, bauna [!] -Þundar fekk eg lán. [barma?]
39. Valhent minnaLjóðin mín um lyndis skrín má lasin halda. Fekk eg ekki visku að valda. Virð til góða, Þundur skjalda.
40. Valhent meiraValhent meira vilda eg keyra af visku ranni. Það má heyra þegn og svanni Þundar leira er ekki að gamni.
41. BraghentBraghentan eg ber fram óð af byggðum kvæða. Ullar skilja Yggjar klæða óbreytt er mér skást að ræða.
42. Braghent meiraBölverks öl eg bjóða vil þó bruggist illa. Ljóða fróðir strengi stilla, stökur rökum fögrum gylla.
43. StuðlalagStuðlalag nú stofna skal, stopult gengur mærðar tal. Því eru fánýt þessi ljóð, þrautasein og valla fróð.
44. Stuðlalag meiraEnn skal renna Yggjar bjór ótt og fljótt af mærðar kór, eina greina stöku strax af stofni jöfnum ljóða hags.
45. Stuðlalag sneittEnn skal auka einni við, óbreytt næsta hefur snið. Senn mun Yggjar soðið flóð, sjatna tekur listin góð.
46. ÚrkastÚrkast vil eg inna þjóð af orðaranni; verða ekki lesin ljóð nú lýð að gamni.
47. Skothent úrkastSkothendingar úrkast er í öðru lagi; þjóðir slyngar halda hér af hærra tagi.
48. Oddhent úrkastEnn skal mærð hér önnur færð af Yggjar blandi. Vísnastærð ei verður nærð í visku landi.
49. Alhent úrkastDáins fá skal flaustur skrið af fræða grunni. Brá hver má vel bæta við sem betur kunni.
50. StefjahrunLítill þarfi lítast kann lýð að þessu verki. Fjalars karfi ei fljóta vann frekt þó starfi eg við hann.
51. StiklusneittYggjar bjór nú allur er eyddur klárt og farinn. Ljóða kór nú læsa fer listasljór um minnis ker.
52. FrávikshátturÓðins flóðið enn vill renna af inni minnis. Þó ei sóist Þundar fundur það er ei skaði í neina staði. (ÍB 629 8vo, bl. 48v–52r) |
