Deprecated: pg_query(): Automatic fetching of PostgreSQL connection is deprecated in /var/www/bragi/ljod.php on line 28
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3139)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Grípisspá ÍFFyrsta ljóðlína:Hverr byggir hér / borgir þessar?
Höfundur:Höfundur ókunnur
bls.284–295
Viðm.ártal:≈ 900–1275
Flokkur:Eddukvæði
Skýringar
Á undan kvæðinu fer eftirfarandi lausamálskafli:
Frá dauða Simfjötla Sigmundr Völsungsson var konungr á Frakklandi. Sinfjötli var elztr hans sona, annarr Helgi, þriði Hámundr. Borghildr, kona Sigmundar, átti bróður, er hét . . . . . . En Sinfjötli, stjúpson hennar, ok . . . . . . báðu einnar konu báðir, ok fyrir þá sök drap Sinfjötli hann. En er hann kom heim, þá bað Borghildr hann fara á brott, en Sigmundr bauð henni fébætr, ok þat varð hon at þiggja. En at erfinu bar Borghildr öl. Hon tók eitr mikit, horn fullt, ok bar MEIRA ↲ Grípir hét sonr Eylima, bróðir Hjǫrdísar; hann réð lǫndum ok var allra manna vitrastr ok framvíss. Sigurðr reið einn saman ok kom til hallar Grípis. Sigurðr var auðkenndr. Hann hitti mann at máli úti fyrir hǫllinni; sá nefndisk Geitir. Þá kvaddi Sigurðr hann máls ok spyrr:
1. „Hverr byggir hérborgir þessar? Hvat þann þjóðkonung þegnar nefna?“ „Grípir heitir gumna stjóri, sá er fastri ræðr foldu ok þegnum.“
2. „Er horskr konungrheima í landi? Mun sá gramr við mik ganga at mæla? Máls er þarfi maðr ókunnigr, vil ek fljótliga finna Grípi.“
3. „Þess mun glaðr konungrGeiti spyrja, hverr sá maðr sé er máls kveðr Grípi.“ „Sigurðr ek heiti, borinn Sigmundi, en Hjǫrdís er hilmis móðir.“
4. Þá gekk GeitirGrípi at segja: „Hér er maðr úti ókuðr kominn; hann er ítarligr at áliti; sá vill, fylkir, fund þinn hafa.“
5. Gengr ór skálaskatna dróttinn ok heilsar vel hilmi komnum: „Þiggðu hér, Sigurðr, væri sœmra fyrr, en þú, Geitir, tak við Grana sjálfum.“
6. Mæla námuok margt hjala, þá er ráðspakir rekkar fundusk. „Segðu mér, ef þú veizt, móðurbróðir, hvé mun Sigurði snúna ævi?“
7. „Þú munt maðr veramæztr und sólu ok hæstr borinn hverjum jǫfri, gjǫfull af gulli, en gløggr flugar, ítr áliti ok í orðum spakr.“
8. „Segðu, gegn konungr,gerr en ek spyrja, snotr, Sigurði, ef þú sjá þykkisk: Hvat mun fyrst gørask til farnaðar, þá er ór garði emk genginn þínum?“
9. „Fyrst muntu, fylkir,fǫður um hefna ok Eylima alls harms reka; þú munt harða Hundings sonu snjalla fella; mundu sigr hafa.“
10. „Segðu, ítr konungr,ættingi, mér heldr horskliga, er vit hugat mælum: Sérðu Sigurðar snǫr brǫgð fyrir, þau er hæst fara und himinskautum?“
11. „Mundu einn vegaorm inn frána, þann er gráðugr liggr á Gnitaheiði; þú munt báðum at bana verða, Regin ok Fáfni; rétt segir Grípir.“
12. „Auðr mun œrinn,ef ek eflik svá víg með virðum sem þú víst segir; leið at huga ok lengra seg: Hvat mun enn vera ævi minnar?“
13. „Þú munt finnaFáfnis bœli ok upp taka auð inn fagra, gulli hlœða á Grana bógu; ríðr þú til Gjúka, gramr vígrisinn.“
14. „Enn skaltu hilmií hugaðsrœðu, framlyndr jǫfurr, fleira segja; gestr em ek Gjúka, ok ek geng þaðan; hvat mun enn vera ævi minnar?“
15. „Sefr á fjallifylkis dóttir bjǫrt í brynju eptir bana Helga; þú munt hǫggva hvǫssu sverði, brynju rísta með bana Fáfnis.“
16. „Brotin er brynja,brúðr mæla tekr, er vaknaði víf ór svefni; hvat mun snót at heldr við Sigurð mæla, þat er at farnaði fylki verði?“
17. „Hon mun ríkjum þérrúnar kenna, allar þær er aldir eignask vildu, ok á manns tungu mæla hverja, lif með lækning; lifðu heill, konungr.“
18. „Nú er því lokit,numin eru frœði, ok em braut þaðan búinn at ríða; leið at huga ok lengra seg: Hvat mun meirr vera minnar ævi?“
19. „Þú munt hittaHeimis byggðir ok glaðr vera gestr þjóðkonungs; farit er, Sigurðr, þats ek fyrir vissak; skala fremr en svá fregna Grípi.“
20. „Nú fær mér ekkaorð þatstu mæltir, þvíat þú fram um sér, fylkir, lengra; veiztu ofmikit angr Sigurði, því þú, Grípir, þat gerra segja.“
21. „Lá mér um œskuævi þinnar ljósast fyrir líta eptir; rétt emka ek ráðspakr taliðr, né in heldr framvíss, farit þats ek vissak.“
22. „Mann veit ek engifyr mold ofan, þann er fleira sé fram en þú, Grípir; skalatu leyna, þótt ljót sé eða mein gørisk á mínum hag.“
23. „Era með lǫstumlǫgð ævi þér; láttu, inn ítri, þat, ǫðlingr, nemask, þvíat uppi mun, meðan ǫld lifir, naddéls boði, nafn þitt vera.“
24. „Verst hyggjum því,verðr at skiljask Sigurðr við fylki at sógǫru; leið vísaðu, lagt er allt fyrir, mærr, mér ef þú vilt, móðurbróðir.“
25. „Nú skal Sigurðisegja gerva, alls þengill mik til þess neyðir; mundu víst vita at vætki lýgr, dœgr eitt er þér dauði ætlaðr.“
26. „Vilkat ek reiðiríks þjóðkonungs, góð ráð, at heldr, Grípis, þiggja; nú vill víst vita, þótt viltki sé, hvat á sýnt Sigurðr sér fyr hǫndum.“
27. „Fljóð er at Heimisfagrt álitum, hana Brynhildi bragnar nefna, dóttir Buðla, en dýrr konungr harðugðigt man Heimir fœðir.“
28. „Hvat er mik at því,þótt mær sé, fǫgr áliti, fœdd at Heimis? Þat skaltu, Grípir, gǫrva segja, þvíat þú ǫll um sér ørlǫg fyrir.“
29. „Hon firrir þikflestu gamni, fǫgr áliti, fóstra Heimis; svefn þú né sefr né um sakar dœmir, gáraðu manna nema þú mey sér.“
30. „Hvat mun til líknalagt Sigurði? Segðu, Grípir, þat, ef þú sjá þykkisk; mun ek mey ná mundi kaupa, þá ina fǫgru fylkis dóttur?“
31. „It munuð allaeiða vinna fullfastliga, fá munuð halda; verit hefir þú Gjúka gestr eina nótt, mantattu horska Heimis fóstru.“
32. „Hvárt er þá, Grípir,get þú þess fyr mér, sér þú geðleysi í grams skapi, er ek skal við mey þá málum slíta, er ek alls hugar unna þóttumk?“
33. „Þú verðr, siklingr,fyr svikum annars, mundu Grímhildar gjalda ráða, mun bjóða þér bjarthaddat man, dóttur sína, dregr hon vél at gram.“
34. „Mun ek við þá Gunnargørva hleyti ok Guðrúnu ganga at eiga? Fullkvæni þá fylkir væri, ef meintregar mér angraðit.“
35. „Þik mun Grímhildrgǫrva véla, mun hon Brynhildar biðja fýsa Gunnari til handa, Gotna dróttni; heitr þú fljótliga fǫr fylkis móður.“
36. „Mein eru fyr hǫndum,má ek líta þat, ratar gǫrliga ráð Sigurðar, ef ek skal mærrar meyjar biðja ǫðrum til handa, þeirar ek unna vel.“
37. „Ér munuð allireiða vinna, Gunnarr ok Hǫgni, en þú, gramr, þriði, þvíat litum víxla, er á leið eruð, Gunnarr ok þú; Grípir lýgr eigi.“
38. „Hví gegnir þat?Hví skulum skipta litum ok látum, er á leið erum? Þar mun fláræði fylgja annat, atalt með ǫllu; enn segðu, Grípir.“
39. „Lit hefir þú Gunnarsok læti hans, mælsku þína ok meginhyggjur; mundu fastna þér framlundaða fóstru Heimis; sér vætr fyr því.“
40. „Verst hyggjum því,vándr munk heitinn, Sigurðr, með seggjum at sógǫru; vilda ek eigi vélum beita jǫfra brúði, er ek œzta veitk.“
41. „Þú munt hvíla,hers oddviti, mærr hjá meyju sem þín móðir sé; því mun uppi meðan ǫld lifir, þjóðar þengill, þitt nafn vera.“
42. „Mun góða kvánGunnarr eiga mærr með mǫnnum – mér segðu, Grípir – þóat hafi þrjár nætr þegns brúðr hjá mér snarlynd sofit? Slíks erut dœmi.“
43. „Saman munu brullaupbæði drukkin Sigurðar ok Gunnars í sǫlum Gjúka; þá hǫmum víxlið er it heim komið, hefir hvárr fyr því hyggju sína.“
44. „Hvé mun at ynðieptir verða mægð með mǫnnum? Mér segðu, Grípir, mun Gunnari til gamans ráðit síðan verða eða sjálfum mér?“
45. „Minnir þik eiða,máttu þegja þó, anntu Guðrúnu góðra ráða; en Brynhildr þykkisk, brúðr, vargefin, snót fiðr vélar sér at hefndum.“
46. „Hvat mun at bótumbrúðr sú taka, er vélar vér vífi gerðum? Hefir snót af mér svarna eiða, enga efnda, en unað lítit.“
47. „Mun hon Gunnarigǫrva segja at þú eigi vel eiðum þyrmðir, þá er ítr konungr af ǫllum hug, Gjúka arfi, á gram trúði.“
48. „Hvat er þá, Grípir,get þú þess fyr mér, mun ek saðr vera at sǫgu þeiri, eða lýgr á mik lofsæl kona ok á sjálfa sik? Segðu, Grípir, þat.“
49. „Mun fyr reiðirík brúðr við þik né af oftrega allvel skipa; viðr þú góðri grand aldregi, þó ér víf konungs vélum beittuð.“
50. „Mun horskr Gunnarrat hvǫtun hennar, Guthormr ok Hǫgni, ganga síðan? Munu synir Gjúka af sifjugum mér eggjar rjóða? Enn segðu, Grípir.“
51. „Þá er Guðrúnugrimmt um hjarta, brœðr hennar þér til bana ráða, ok at øngu verðr ynði síðan vitru vífi; veldr því Grímhildr.
52. Því skal hugga þik,hers oddviti, sú mun gipt lagið á grams ævi: Munat mætri maðr á mold koma und sólar sjǫt en þú, Sigurðr, þykkir.“
53. „Skiljumk heilir,munat skǫpum vinna, nú hefir þú, Grípir, vel gǫrt sem ek beiddak; fljótt myndir þú fríðri segja mína ævi, ef þú mættir þat.“ |