Hugsvinnsmál

Heyri seggir,
þeir er vilja at sið lifa
ok góð verk gera,
horsklig ráð,
þau er heiðinn maðr
kenndi sínum syni.

Ástsamlig ráð
kenni ek þér, minn einkason.
Mundu þú þau eptir öll.
Gálauss þú verðr,
ef þú gleyma vilt
því er þarf horskr at hafa.

Þarflátr ok þakklátr
skalt fyrir þínum guði
ok vammalauss vera.
Föður ok móður
unn þú fróðhugaðr.
Ræk þína alla ætt.

Ef þér góðan grip
gefa hollir vinir,
eig þú skalt ok unna allvel.
Góðu þú fylg,
en gakk illu frá.
Hvergi þú fyrir ráð rasir.

Hreinlífr þú vert.
Hræðstu þinn læriföður.
Halt þú heiðsæi.

Bragna hvern,
er þú á braut finnr,
kveð þú hann kunnliga.
Ófróðr er
sá er einskis spyrr,
ef finnr at máli mann.

Afli deila
þú skalt aldri
þér við meiri menn.
Athuga öflgan
skaltu við allt hafa.
Ræk þín hús ok hjú.

Blíðmæltr vera skaltu
við bragnalið.
Hirtu þitt fengit fé.
Minni ok mannvit
nem þú á margan veg,
ok kenn þat síðan sonum.

Hatri þú hafna.
Hlæ þú at öngum.
Gjalt gjöf við gjöf.
Vakr þú vera skalt.
Ver nær staddr
lýða lögskilum.

Sjaldan þú sitja skalt
sumblum at.
Drekk þú varliga vín.
Eiginkonu þinni
þú skalt unna vel.
Hygg fyrir hverri gjöf.

Oddi ok eggju
ver þú þína óðaljörð.
Eigi þú auðtryggr ver.
Fyrir orðum ok eiðum
hygg þú öllum vel.
Haltu þín heit við fira.

Bækr ok rúnar
nem þú blíðliga.
Ger þú við góða vel.
Illra kvenna
firr þú þik öllu lagi.
Ráð þú hverjum heilt.

Ráðhollr ok réttdæmr vertu
ok í reiði stilltr.
Mæl þú eigi við ýta illt.
Kostum þú safna.
Kynn þik við góða menn.
Vinn þú eigi löst né lygi.

Ógöfga menn
ok ölmusur
skaltu eigi at hlátri hafa.
Þó at fornmálugir
fyrðar sé,
þolinmóðr þú vert.
Ok bregð þú eigi af lögum þeim,
sem sjálfr settir þú.

Af afli þínu
vertu óhræsinn.
Launaðu góðu gott.
Annars eign
girnzku aldregi.
Unn þeim, er elska þik.

Fámálugr þú vert,
er með fyrðum kemr
ok at sumbli sitr.
Annan fýsa
skaltu ei illra hluta.
Mæl þú gott ok ger.

Allra ráða
tel ek þat bezt vera
at göfga æztan guð.
Með hreinu hjarta
þú skalt á hann trúa
ok elska af öllum hug.

Ofsvefni láttu þik
eigi tæla.
Kosta þú vakr at vera.
Leti ok lasta
verðr þeim er lengi sefr
auðit iðuliga.

Ómálugr skal
ok stilla orðum vel
sá er vill guðs ást geta.
Æðra krapt
fær maðr aldregi
en vera í tungu trúr.

Ýmisgjarn
vertu aldregi.
Sáttr ver þú við sjálfan þik.
Seggja öngum
verðr sá samhuga,
ef hann er sundrþykkr við sjálfan sik.

Ef at ýta lífi
hyggr þú vandliga
ok sér þeira siðu,
þat þú finnr,
er þú fira reynir,
at fár er vamma vanr.

Ef þú eyri átt,
þann er þér ekki stoðar,
eða þú hlýtr ógagn af,
burtu skaltu hann gefa,
þótt þér góðr þykki.
Margt er fríðara en fé.

Blíðr þú vert
en stundum bráðskapaðr,
ef gerask þarfir þess.
Vel má þat verða
at skipti vitr maðr geði,
þótt hann lastvarr lifi.

Konu þinnar
hlýð þú eigi kveinstöfum,
þótt hon þræla saki.
Opt hon þann hatar,
er þér hollr gerisk.
Reyndy hvat hit sanna sé.

Ef þú vin átt,
þann þér vildr sé,
fýs þú hann gott at gera.
Orða þinna
þó hann kunni öngva þökk,
þá skaltu hann við vammi vara.

Hirð þú eigi at senna,
þó þú satt vitir,
við hvassorðan hal.
Málskálp mikit
er mörgum gefit.
Fár er at hyggju horskr.

Þann dugnað veittu
vinum þínum,
at eigi fylgi mikit mein.
Annars illsku
lát aldregi
standa þér fyrir þrifum.

Öll tíðendi,
þau er upp koma,
ræð þú ei fyrstr með firum,
því at betra er at þegja
en þat at segja,
sem lýðum reynisk at lygi.

Öðrum heita
skaltu ekki því
er undir öðrum átt.
Opt þik tælir
sá er þú trúat hefir.
Brigð eru bragna heit.

Metnað þinn,
þó þik menn lofi,
láttu eigi miklask til mjök.
Hælins manns orði
þarftu ekki hverju at trúa.
Sjálfr kunn þú sjálfan þik.

Allan þann dugnað,
er þér annarr gerir,
mun þú ok mörgum seg.
Vinum þínum
þó þú vel dugir,
hirð þú ei at hrósa því.

Ungr skal venjask
því er þarf aldraðr at hafa.
Varask þú við löst meðan lifir.
Ávítunarlaust
máttu ei ellegar
dæma um seggja siðu.

Einmæli manna
ræk þú aldregi ;
þarftu ei til þess at hlera.
Um sjálfan sik ætlar
ræða seggja hverr,
hinn er veit á sik sakir.

Við meinum varna
skaltu á margan veg,
þótt þú sért fullsterkr at fé.
Margr er sá aumr,
er fyrir aurum ræðr.
Illt er auði at trúa.

Af annars dauða
væntu aldregi,
at þér gagn gerisk.
Aldrlagi sínu
ræðr engi maðr.
Nær stendr höldum Hel.

Ef þér litla gjöf
gefr af léttum hug
vinr sá sem válaðr er,
þiggja þú skalt
ok þakklátr gerask.
Ást fylgir aums gjöfum.

Öreign þína
lát þér eigi gera
harðan hugtrega.
Minnsktu þess,
er þik móðir bar,
svá at þér fylgði ekki fé.

Aldrlagi sínu
kvíði engi maðr
né um þat önn ali.
Dugir ei dægr
þeim er dauða kvíðir.
Engi feigð um flýr.

Vinir þínir
ef þér verr duga
en þú þykkisk verðr vera,
þess meins völd
kenna áttu eigi þínum Guði :
Saka þú heldr sjálfan þik.

Auðar afla
skaltu á alla vegu
sem drengmanni dugir.
Aura þína
skaltu eigi til ónýtis hafa,
þótt þú þik vel auðgan vitir.

Sinni optar
heit þú eigi seggjum gjöf,
þeiri er þú veita vilt.
Símálugs orð
þykkja snotrum hal
vindi lík vera.

Fláráðs manns orðum,
þótt hann fagrt mæli,
þarptu eigi þeim at trúa.
Glyslig orð
láttu í gegn koma ;
gjaltu svá líku líkt.

Ef þér erfingja
verðr auðit eiga
ok ertu fáskrúðigr at fé,
jóðum þínum
kenn þú íþróttir,
þær er þeim fæðslu fái.

Fé þik ei tæla lát,
þótt þér fagrt sýnisk,
eða til sínku snúisk.
Annars eign
fýsisk illr at hafa.
Sæll er sá, er sínu unir.

Ljótleg vömm
ef þú lasta vilt,
drýg þú ei sjálfr hin sömu.
Annan sómir
þér ei at lasta,
ef þú ert syndugr sjálfr.

Einskis biðja
skalt þú annan þess,
er þú eigi þarpt.
Ósnotr maðr
biðr þess iðuliga,
er hann þarf hvergi at hafa.

Ókunnan mann
virð þú öngu framar
en þinn vísan vin.
Margr er sá illr
er læsk aldyggr vera.
Brigð eru útlenzkra orð.

Hvern dag frá öðrum
meðan þér heilsan gefsk,
vertu þér at nokkru nýtr.
Sótt ok dauði
kemr þá sízt varir.
Brigt er lýða líf.

Þrætta eða þjarka
skaltu eigi við þér meira mann
eða þinn líka.
Væg þú fyrir vinum.
Sanna elsku
gerir samþykki,
en þverúð af þrætu vex.

Gjafir launa
skaltu við góðan hug,
þær er þér veita vinir.
Rækt ok elska
helzk með rekkaliði,
þeira er at þörfum dugask.

Fyrir öðrum vægja
samir þér iðuliga,
þó þú meira megir.
Þolinmóðr þú skalt vera
við þegna lið,
svá gerir sá er vill hæverskan sið hafa.

Þrælum þínum
reiðst þú eigi þungliga,
svá þú þeim grand gerir,
því at sjálfum sér
aflar síns skaða
hverr sem meiðir mann.

Heiptar orða
gersktu eigi hefnisamr,
heldr skaltu væginn vera.
Af þeiri gæzku
máttu þér geraer halda má ;
vísa fjándr at vinum.

Aura þína
skaltu eigi til ónýtis hafa
ok neyt með hagspeki.
Válaðr verðr
sá er ei vinna má,
ef hann hefir aurum amað.

Örr af þurptum
skaltu við ýta lið,
ok dugir vel vinum.
Sá mun þrífask,
er þarfr er
sér ok sínu liði.

Alsnotr maðr
ef íþróttir nema vill
ok vel margt vita,
bækr hann lesi,
þær er gerðu gumnar spakir
ok kenndu fróðleik firum,
því at á fornum bókum
stendr til flestra hluta
ráðafjölð ritin.

Gæzku safna
skal gumna hverr,
sá er vill hyggindi hafa.
Æðri speki
fær maðr aldregi
en hann við syndum sjái.

Ókunnum manni
samir þér opt vel at duga,
ef þú vilt víðfrægr vera ok vinsæll.
Veldi betra
þykkir vitrum hal
at eiga víða vini.

Áhyggju bera skaltu
fyrir engum hlut,
þeim er leynir Guð guma,
því að himneska skepnu
mega ei höldar vita,
þeir er á jörðu búa.

Einskis þræta
skaltu óráðins hlutar
reiðr við rekkalið,
því at reiðr maðr
fyllisk rangs hugar ;
eigi hann satt um sér.

Fengins fjár
neyttu framlega.
Vertu þíns mildr matar.
Aura njóta
láttu auma fira,
ef gerask þarfir þess.

Litlu láni
fagni lýða hverr,
ok hafi eigi metnað mikinn.
Í litlum polli
haldask lengi skip,
er síðan brýtr hregg í hafi.

Ill tíðendi
þau er upp koma
ræddu eigi fyrstr með firum.
Vertu þagmælskr,
ef allir þann lasta,
er einn gerisk frumkveðill at.

Ódyggra manna
skaltu eigi atferð nema,
þó þeim verði flærð at fé.
Löstum ei megu þeir
lengi leyna.
Upp koma svik um síðir.

Öngvan þú fyrirlít,
þótt hann sé aflvani.
Ljótr ok lágr er margr skapaðr.
Þó er sá margr hygginn,
er herfiligr er sýnar,
maðr þó lítit megi.

Friðsamr vera
skyldi firða hverr,
þótt hann meira megi.
Opt sá hefnisk,
er halloki verðr,
ok vinnr síðan sigr.

Öfund ok þrætur
skal ýta hverr
forðask sem mest megi,
því at öfundsamt hjarta
mæða ofrtregar,
ok ei hann satt um sér.

Til farsælu sinnar
þarf engi maðr frétt at reka,
né um þat önn ala.
Guð veit gerst,
hverjum hann giptu ann ;
vitu þat ei fyrðar fyrir.

Ef þik ríkir menn
dæma rangliga,
lát eigi þinn hryggja hug.
Litla stund
fagna því lýða synir,
ef þeir sælask á svikum.

Liðnar heiptir
skaltu eigi lengi muna.
Vertu í tryggðum trúr.
Sakir at sækja,
þær er sættar eru,
þat kveða ódyggs aðal.

Sjálfan sik
skyldi seggja hverr
lasta eigi né lofa.
Þeir það gera,
er ógegnir eru
ok vilja þó heimsskraut hafa.

Af hyggjandi sinni
skyldi maðr óhræsinn vesa,
nema gørisk þarfir þess.
Opt at haldi
hefir ýtum komið,
ef leynisk spakr at speki.

Fégirni rangri
skaltu firra þik.
Ljót er líkams munúð.
Orðstír betra
getr maðr aldregi
en við syndum sjá.

Sögvísum manni
skaltu sjaldan trúa,
þeim er með rógi rennr.
Því at málugs manns
reynask margar sögur
lýða kind at lygi.

Ofdrukkinn maðr,
ef hann illt gerir,
er eigi várkunnar vert.
Sjálfr því veldr,
er hann svá drekkr,
at geðs síns eigi gáir.

Mál þat hvert,
er eigi skulu margir vita,
ber þú fyrir ómálgan upp.
Hygginn maðr,
ef vill heilsu geta,
lætr eptir góðum lækni gera.

Optlig mein
skal maðr eigi illa bera,
ef hann er vítis verðr.
Sinna verka
skal seggja hverr
laun með leigum taka.

Búinn við meinum
skyldi bragna hverr,
þótt gangi at óskum allt.
Sterkligri stríð
trúi ek standask megi
hverr maðr er þeira bíðr búinn.

Margsnotr maðr,
er fyrir meinum verðr,
láti sinn eigi hryggja hug.
Góðs at vænta
skyldi gumna hverr,
þótt hann sé til dauða dæmðr.

Hársíðan mann
sá ek í hölða liði ;
þó var honum skalli skapaðr.
Svá er sá maðr,
sem margt á fjár
ok verðr um síðir snauðr.

Um at litask
þarf maðr alla vega
ok við víti varask.
Glöggþekkinn
skyli gumna hverr,
fróðr ok forsjáll vesa.

Áts ok drykkju
neyttu aldri svá,
at þitt minnkisk magn.
Afl ok heilsu
þarpt þú við allt at hafa.
Lif þú eigi margt at munúð.

Alþýðu róm
lasta þú aldregi,
þann er lýðir lofa.
Öngum sá hugnar,
er öllum vill
gagnmálugr gerask.

Dagráðs leita
þarf eigi til dugnaðar
sá er vill heilindi hafa.
Stundir eigi ráða,
þótt komi stríð um her.
Allar eru tíðir trúar.

Draumum sínum
skulu ei dróttir trúa ;
tæla þeir ýta opt.
Sofanda manni þykkir
þat er sjálfr meðan vakir
æskir sér eða óask.

Gott skal kenna
sá er vill grandvarr vera
ok kosta nýtt at nema.
Mörgum dugir
sá er af mannviti
kennir gott gumnum.

Manndýrð meiri
getr eigi fyrir mold ofan
en kenna gott gumum.
Fádyggt líf
mundu flestir hafa,
ef engi bætti yfir.

Illa áleitni
ræk þú aldregi,
ef þú lastvarr lifir.
Eigi er auðgætt
svá at öllum líki.
Ger þú svo góðr lofi.

Löstum leyna
skaltu sem lengst, ef mátt,
þeim er þú veizt með vinum.
Halt trú til þess
ok lát af hljóði fara,
ef þeir bæta sínar sakir.

Blíðum orðum
þótt þik bragnar kveði,
þarptu eigi þeim at trúa.
Opt sá fagrt mælir,
er hefir flátt hugsat.
Ráð er at sjá við svikum.

Eigi skaltu latask,
ef þú vilt líf hafa
þat er drengmanni dugir.
Því fleira lýtir
sem færra nennir
gott at vinna gumi.

Höfugt erfiði
ef þér at höndum kemr,
vertu glaðmæltr gumi.
Fagnandi maðr
nennir flest at vinna.
Öll eru lostverk létt.

Eigi skaltu hlæja,
ef þú vilt horskr vera,
at annars óförum.
Þeir opt hefnask,
er hlegnir eru,
ok gjalda líku líkt.

Aldraðr maðr
ef fyrir auði ræðr
ok dregr hann sekk saman,
vinum sínum
skal sá vel duga
ok vera góðr gjafa.

Gott ráð nema
skal gumna hverr,
þótt kenni þý eða þræll.
Ánauðgan mann
hygg ek opt vera
frjálsum fróðara.

Algegn maðr
með aurafjölð
vill sér kjósa konu.
Þat þá reynir,
ef hann reyna skal
mundargjöld til mikil.

Góðra dæma
leiti sér gumna hverr,
sá er vill hyggindi hafa.
Annars víti
láti sér at varnaði
ok gerisk svá góðum líkr.

Upp at hefja
samir þér eigi vel
meiri iðn en þú megir.
Algert verk
dugir þá unnit er.
Æ spyr lýðr at lokum.

Eigi skaltu þegja,
þóttú sért þess beðinn,
um annars ósiðu.
Illr þykkir sá,
er með öðrum hefir
ljótu ráði leynt.

Liðs skal biðja
þá er ráða lögskilum
sá er verðr lýtum loginn.
Röngu máli versk,
sá er réttu náir,
maðr sá er dómendr duga.

Unnins vítis
dyli engi maðr,
ef veit á sik sakir.
Sinna verka
mun seggja hverr
laun með leigum taka.

Gamansamligt ljóð
skaltu at görpum nema
ok mörg fræði nema.
Ágætlig minni
bera fyrir ýta lið
skáld til skemmtanar.

Fámálugr vera
skyli fyrða hverr,
er at samkundu sitr.
Manvits vant
verðr þeim er margt talar.
Hljóðr er hygginn maðr.

Konu þinnar
hlýð eigi kveinstöfum,
né at því gaum gefir.
Kaldráð kona
hygg ek klökkvandi biði
opt óþarfa hluta.

104b. Reiðra guma
skaltu eigi rógi trúa
né at því gaum gefa.
Opt þeir eggja
til óþarfra hluta.
Auðtrúa er einfaldr maðr.

Á aura neyzlu
skaltu allri hafa
hóf ok hagspeki.
Annars þurfi
verðr sá iðuliga,
er sínum hefir aurum amað.

Bana sinn hræðask
skal eigi bragna hverr,
því at hann er endir ills.
Góðum mönnum,
þeim er grand varask,
dauði ok líf dugir.

Föður ok móður
unn þú fróðhugaðr
ok jöfnum ástarhug.
Hvárkis þeira
ræki maðr hylli svá,
at týni annars ást.

Á engum hlut
skal þér elska vera,
þeim er hugdyggir hata.
Sínu láni
skyli seggja hverr
una því er eignazk hefir.

Aumr maðr,
ef sér atvinnu á,
telr sér vættkis vant.
En ágjarn sýtir,
þótt fullsælu hafi,
ok þykkisk válaðr vera.

Gálauss maðr
sá er eigi vill gott nema
kann eigi við víti varask.
Ógæfu sinni
veldr hann einn saman.
Engum er illt skapat.

Líkama sinn
ræki lýða hverr.
Heilsa er hverju framar.
Aura njóta
þykkisk engi maðr,
nema hann heilsu hafi.

Föður ok móðr
vertu fróðhugaðr,
er með ávítum aga.
Reiðr er þér betri
sá er þik rækja vill
en hrekkvíss í hugum.

Þat skaltu gera,
er gegnir vel,
en við villu varask.
Mildr af þurptum
vertu í mörgum hlutum.
Gott er dyggum at duga.

Fljóta raun
skaltu við flest hafa,
þat er grunsamligt gerisk.
Leyndir lestir,
þeir er lengi felask,
gera mörgum mein.

Ofdrykkju þú forðask
ok drýg erfiði.
Svá skal við vífni varask.
Líkams losti
tælir lýða hvern,
er í sællífi sitr.

Afl ok eljan
ef þú eignask vill,
nem þú hyggindi hugar.
Beztr sá þykkir,
er bæði má
vitr ok sterkr vera.

Upptekna sýslu
ef þú eigi
orka mátt einsamall,
tryggan vin
bið þú ténaðar.
Vel kveða dyggva dugask.

Blót né fórnir
þarf eigi til batnaðar at hafa
fyrir afgerðir ýta.
Heimskr er sá,
er ætlar sér til hjálpar,
þótt hann sæfi smala,
því at Guðs elska
ok aldyggvir siðir
bæta um gervan glæp.

Trúnaðarmanns
leita þú trúliga,
ef þú vilt góðan vin geta.
At fésælu
kjós eigi fulltrúa,
heldr at sönnum siðum.

Almanna lof,
ef þú eignask vill
ok heita góðr með gumum,
annars ógæfu
fagna þú aldregi.
Ger þér at góðu gaman.

Eigi skaltu hlæja,
ef þú vill horskr vera,
at öldruðum afa.
Opt þat ellibjúgr man,
sem ungr veit eigi til :
kennir gott gumum.

Íþróttum safna
skaltu á alla vega
sem drengmenni dugir.
Þær þér duga,
þótt þú týnt hafir
afli ok öllu fé.

Málum hlýðir,
er með mörgum kemr
hölðum hygginn maðr,
því at af orðum
kynnask ýta hugir.
Þokka hylr sá er þegir.

Íþróttir margar
ef þú öðlask hefir,
kosta þú at vinna vel.
Erfiði drýgja
þurfu alda synir,
meðan þeir heilsu halda.

Ørlög sín
viti engi fyrir,
né um þat önn ali.
Flestir þat vita,
at mun flærðvörum
dauði ok líf duga.

Hyggindi þín
láttu at haldi koma
þér ok þínum vinum.
Æðri sýslu
máttu eigi hafa
en kenna nýtt ok nema.

Illa láta
skaltu yfir öngum hlut,
þeim er þú hælt hefir,
né þat lasta,
sem þú lofat hefir.
Illt er veillyndum at vera.

Vertu eigi svá aumr,
at þú eigi gáir
at vænta hins vildara hlutar,
né svo auðigr,
at þér ørvænt sé
meins á margan veg.

At hyggnum mönnum
nem þú horsklig ráð
ok lát þér í brjósti búa.
Ørþrifaráða
verðr sá aldregi,
sem girnisk margt at muna.

Mikit mæla
skaltu eigi um margan hlut ;
lasta þú fátt né lofa.
Því at á einni stundu
bregzk þat er ætlat hafa
gott ok illt gumar.

Fyrir augum
lát þér aldregi vaxa
nýtt kenna ok nema.
Því at holla speki
lofa hyggnir menn
en lasta heimskan hal.

Ill er ofdrykkja,
ferr hon eigi ein sömun,
fylgir henni margt til meins :
öfund ok þrætur,
óstillt lostasemi,
sótt ok syndafjölð.

Mikit vatn
gerir mörgum skaða,
þótt eigi falli straumar strítt.
Svá er seggr
slægr ok langþögull ;
þörf er við þeim at sjá.

Fávíss maðr,
er verðr á firði staddr
ok getr eigi beinan byr,
liðligra er honum
til lands at halda
en sigla foldu frá.

Um unnar sakir
skaltu aldrei deila
viðr hygginn hal.
Gjöld af Guði
hygg ek at garpar taki
fyrir reiði rangs hugar.

Aura tjón
skal maðr eigi illa bera,
þótt honum verði skapaðr skaði.
Hitt hann huggar,
er hann halda má.
Sæll er sá, er sínu unir.

Engi oftreystisk,
þótt hann sé eigi gamall,
at hann muni lengi lifa.
Skugga sinn
hygg ek eigi skatna flýja mega,
né heldr forðask feigð.

Hjarðir sæfa
þarf eigi til hylli Guðs.
Beit þú yxn fyrir arðr.
Reykelsis ilm,
þann er kemr af réttum siðum,
þat vill hann fyrir tafn taka.

Meinlæti drýgja
skaltu á margan veg
ok bæta syndir svá.
Sárar atgerðir
þarf hinn sjúki maðr
til sinnar heilsu at hafa.

Bölgjörnum manni,
ef þér brugðizk hefir,
skaltu eigi grand gera.
Því at af annars gæzku
batnar sá iðuliga,
er hefir óvina auðigr verið.

Vel skaltu vinna,
ef þú átt í verkum hlut,
ok gerask hölðum hollr.
Sinni sýslu
týnir slækinn maðr.
Illt er verkþjófr at vera.

Óreiðinn
skal ýta hverr
ok sjá sem gerst við grunum.
Hugsjúkr maðr
kvíðir hvetvetna ;
aldri honum dagr um dugir.

Miskunnsamr
skaltu við menn vera,
ef þú átt þræla þér.
Jarðligt eðli
minnstu at jafnt hefir
þræll ok þjóðans mögr.

Ódyggra manna
skaltu aldregi
fagna bráðum bana.
Hitt er sýnna,
at munu sælir vera
dyggir menn þótt deyi.

Þessi ráð,
ef þú þekkjask vill,
efla þik til þrifa.
En sá halr,
er þeim hafna vill,
stríðir sjálfum sér.

Í ljóðum þessum
mega lýðir nema
þat er drengmenni dugir :
Gæzka ok mildi,
er glæpa viðr sjá,
ráð ok rétta siðu.

Ástsamlig ráð
mun þú, einkason,
þau er ek hefi í kvæði kennt.
Fræði þetta
láttu fylgja þér
allt til hins efsta dags.

Hugsvinns mál
læt ek fyrir hölðum kveðin,
ok kennda ek rekkum ráð.
Hyggins manns
lýsta ek hölðum speki.
Hér er nú ljóðum lokit.