Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3139)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
FjölmóðurFyrsta ljóðlína:Faðir himneskur / með frægum sigri
Höfundur:Jón Guðmundsson lærði
bls.3–30
Viðm.ártal:≈ 1625
Flokkur:Ævikvæði
Forspjall
1. Faðir himneskurmeð frægum sigri og þeim signaða sannleiks anda mig styðji, styrki, stoði og hugsvali og í böli öllu bætur vinni.
2. Forspjall lítiðframan til ljóða fyrir lesandann eg læt hér vera en það relation eða rytju-annál mega skýrt kalla menn, það vilja.
3. Til munu dæmidýrra manna fyrri í heimi fornu aldar; minnilegar bækur Moses gerði; það er siðvani sumra manna.
4. Hér skulu engaróbænir stórar né heiftarkveðjur í hróðri finnast, þó á mótvindi minnist lítið, hvað víða eg hefi verið í hættu.
5. Hefi eg í mannraunirmargar ratað, oft langt komið líftóru minni, orðið fyrir grimmdum galdramanna þar sem flokk þeirra forðast vildi.
6. Sigur hefir mérsjálfur guð gefið að eg enn við líf aumur tóri; margir svo stoltir stokknir undan af þeim dimmneskum dóm sinn fengu.
7. Hafa lyga hríðirum land vort gengið, um mig þó ekki í minnsta lagi; vil því með sannleik víkja til baka sem fyrir öfundarróg upp er diktað.
8. Eru og offylgis málalltíð fegruð, kostprís lagður hjá lýð sveita svo stórbrot öll straffist síður eða þó voldugir víki af rétti.
9. Hér skal af mörguminnst á dálítið en stikla hjá stærstu og verstu; sá er sem leitar líka og dæmir. Hið leynda verður þó ljóst um síðir.
10. Mun hér karli bálkurúr kúrum rakna, stirður, stuttur, stundar glósa; þó þyki leiður að lesa hjá stórum má hann þá liggja meinlaus öllum.
11. Margt hefir veriðum mína ævi lagt til lýta mér, lúnum karli, það eg kvartaði um kroppið músa eða hvolpa glefsur í hæla aftan.
12. Þola mætti eg meiraen þetta dálítið enginn þó á mér örkumsl sæi, þá mundi tungan til í hvofti, óskað haf nokkrir að engin væri.
13. Það eftir hér fylgirí ævidrápu ástutt lítið af leik þeirra kvak kvæklinga, kortvíl sumra, glettur grábletta,, gusur og þausnir.
14. Nú leika hofmenná hjóli sínu heims undir höfðingjans hávu merki en krossburðar kvaldir aumingjar böl sitt bera til betri vonar.
15. Kápur láta sníðaKalvíns hópar eftir lystingum og losta prýði, þykir skrautlega skína á mörgum, það álfríið síðan af sér fæðir.
16. Hvað hugskotseyrunheyra stundum eða augun andar út fá skoðað nefna má ekki á nýrri öldu; gert er að því gamla gys með spotti.
17. Til forna hefi egfært í skildi fugl undir merki, fjölmóð litla, innsigliskorn mitt enn það vitnar, sumir þann vesling selning kalla.
18. Hann er hjá öllumaktaður lítið, mjög forlitinn hjá meiri og stærri, meinlausastur megðu skepna, íhugafullur og angurbitinn.
19. Meinar hann að sjórinnmuni upp þorna fyrir brimfroðu korn sem ber í nefið; fagnar því um flæðar en um fjöru sorgar, kvíðir við mörgu sem karlinn vesali.
20. Því skal formálinnframmjór vera svo sem fjölmóðs nef eða fleinn hans nasa, um búkinn þykkur sem bálkur rauna, dyrðill lítill dregst á eftir. Ævidrápa Jó. G. S. anno 1649 ætatis 75
21. Það skal upphafiðævidrápu þúsund fimm hundruð fjórir og sjötíu var eg frumgetinn fæddur við haustið í Ófeigsfirði á Hornströndum.
22. Ólst eg upp síðaní Árness þingum, sá eg Steingrímsfjörð sextán vetra, hafða eg fengið ár fjögur og tuttugu þegar minn faðir fór að sofna.
23. Síð um haustiðer sótti hann kirkju, aukið var manni í sveit vora; sá hafði kjagað kringum Hornstrandir en af Vestfjörðum vaflað þangað.
24. Hafði ónáttúrurundarlegar, sitja sást aldrei svo sem aðrir menn; stóð hálfboginn eða hvíldi sig flatur en klukkna hljóð kunni ei líða.
25. Á buddu svartribrjósti undir hvíldi gjarna sá heljar sinni. Þar var í blóðhorn þeygi fagurt; þar hann það sýndi sumum mönnum.
26. Kolblásvarturkjaftur var innan á þeim bófa og út úr fýla: Því hafði fliku fyrir munngati þegar við vísa menn var að ræða.
27. Hvað hann fyrir sagðiframgang hafði um lífdaga manna, lömb eða sauði, gekk inn í jörð og út um kletta og svo á vatni veikt skurmuðu.
28. Þegar minn faðirfundið hafði þenna ókenndan þrjótinn svarta á sama tungli sér sóttar kenndi, líkast aðsóknum eður nalgskeytum.
29. Hálfan annan daghann hvíldi í rekkju, fékk þjónustu og fór að sofa; ölmusu skylda eg afgreiða síðan hartnær fimm aura sem hann á nefndi.
30. Það skyldi eignastsá hinn ókenndi; sá hélt sig hrumaðan og heldur vel kristinn. Senda eg honum þetta síðan með skilum þar fengið hús hafði á Finnbogastöðum.
31. En sem eg sá hannógnaði stórum því mér virtist ei vera einsamall; sagðist hann vera af berserks blóði og háð í hljóði hólmgöngur margar; hefði um ævi alla sigrað, myrkrum úr kominn við mig að reyna.
32. Eg bauð fyrir migboð til friðar, ungur, ókænn við anda berjast. En hann sagðist sendur vera á sakleysið sækja jafnan.
33. Bárð sig nefndibreytinn dóli og lést kunnugur um landið víðast. Enginn þó vissi ætt né slekti myrkrabófa sem meinum olli.
34. hleypti hann ónáðumá mig síðan, dimmur fylgdi þar með drekinn stóri; sáu menn margir magnaðan fljúga fram og aftur á fyrsta vetri.
35. Á misseri fimmtamey eg festi undur allmörg yfir þó gengi. Of langt er það allt að greina utan nauðreynslu nefna fyrstu.
36. Fyrir þau jólinfólinn myrkra á reisu sinni rauk til Heljar; í Norðrárdal á Nástrandir, togaður síðan til Hvergelmis.
37. Hafði umbúningillan magnað áður fjandans þegn fór að deyja; gerði til stefnu góðum jarðmanni mjög nauðugum mig að ásækja.
38. Þó fóru undanósköp önnur, vetur þann allan voðar brögðóttir, að eg með vopnum veginn yrði fyrir utan sakir eftir vanda.
39. Þrjú misseriþað hékk yfir ásamt ónáðum öðrum mörgum því að stefnuvættur stríðið langa strax að vori víst byrjaði.
40. Veturinn eftirvoðar á gengu, fylgdi þar með fellir sauða, lagðist frá gagnsemd lands og sjóvar; mannfall eftir mundi þá koma.
41. Svo liðu ár frameitt og níu, átta eg að mæta angurskúrum. í Ólafseyjum undan Skarðsströnd ég hafði veru á jólum tíundu.
42. Á hafði gengiðár tvö liðin undur Geirmundar eftir vanda því þar heljarskinns haugur er orpinn hefir glettur gert að gömlu og nýju.
43. Hálfan mánuðharðfengustu feikn á dundu fram um jólin; hlaut sig birta sá bjó í jörðu við enda stefnu ellegar springa.
44. Þá tók að hægjasthvað sem annað; var eg þá fullvel virtr af höfðingjum, með gjöfum og vinskap ginntur þaðan undir þann krossburð sem kom á eftir.
45. Aftur mig fluttií sveit mína margt þó brigðist sem mér var heitið; svo hlaut að búa þar eg síst vildi; það eftir sig leiddi annað fleira.
46. Þá gekk hið grimmagrjótkast vestra; á Snæfjalla stað til auðnar horfðist. Þorleifur, skáld gott, þar var til sóttur en eftir það á gekk allt úr hófi.
47. Gangárinn annarglettur sýndi á öðrum vetri og enti um síðir; kom þá fullgóður friður á eftir; of langt er allt slíkt upp að telja.
48. Þá er það upphafenn tíðinda á ári þrettánda eftir sextán hundruð hafskip ókennt hljóp að landi; upp á Kaldabksvík komst úr ísum.
49. Landsmenn höfðu ekkihafskipum vanist, flýðu lafhræddir í fjöll og dali, sökktu í gryfjur sínum eldsgögnum og mörgu fleira fyrir sér spilltu.
50. Slíkt undruðusthinir ókenndu, vissu ei hvað þeir horfa skyldu, þar til hungraði heimska þræla og fýsti að skoða fólkið útlenska.
51. Héraðsprófastþeir höfðu ágætan, létu honum segja svoddan tíðindi, en hann bréf sendi báðum kapteinum hvert þeir með vinskap vel meðtóku.
52. Af Viscaienvoru út sendir, hvalveiðis fólkið Hispanie, ekki þó langt frá landamótum, flutu þar í bland franskir nokkrir.
53. Fundust oftlegaá því sumri, kölluðu sinn vin síra Ólaf; skullu í skenkingar, skorti ei alvöru, voru mjög mildir af mat og veiðum.
54. Vísaði þeimtil veiðiskapar á Steingrímsfjörð þar stóð hans kirkja. Þeir seytján hvali um sumarið veiddu, létu lukkuför og léku við fingur.
55. Þar komu margirtil matfanga en flestir til funda og frétta nýrra, Ari Magnússon einnig líka, valinn höfðingi yfir Vestfjörðum.
56. Sá góði presturgekk á milli og til vinsemdar öllu stýrði svo að skildu og út sigldu; mundi það nærri Michaelis degi.
57. Aldrei einn þeirraá því sumri fann eg né sá þó fréttir heyrði. Hvernig kunna eg þeim þá til héraða vísa ellegar hafna hér í landi?
58. Fengu í haustmyrkrihafvillur stórar; í sjó hröktust allt til jóla; þóttust þó heppnir er heim komu með fragt fulla; sú ferð var prísuð.
59. En að vorivildu Spanir sex og tuttugu skip senda hingað. Englands strákar á þá hittu og slógu strax slétt á flótta.
60. Rændu sumaog ráku í tvístranir; ein tíu skip Ísland fundu; á Steingrímsfjörð flestir héldu en norður lengra nokkrir lágu.
61. Franskir nokkrirþar fylgdu með líka; við Kongseyjar kjöru sér veru; fengu velflestir veiðar góðar en fyrir slysni eitt skip misstu.
62. Stóð vinskapurstíft sem fyrri með yfirvaldsmanni og öllum hinum þar til kennimaðurinn kallaðist héðan, séra Ólafur vor, til sællar vonar.
63. Sorguðu allirsvifti slíkan, minnkaði líka mjög hvalveiði. Þá tóku strákar að stela frá spönskum því enginn var nærri að aftra kauðum.
64. Voru sakadólarí sveit inn komnir, þeir nefndur valdsmaður náðað hafði því hann tók sýsluna svo nær eydda, bæði óhollir honum og öðrum.
65. Allmörgum hélduinni skuldum en sögðu að spanskir sig hefði rænta. Hann því trúði og hér af um snerist en þeir mögnuðust meir og framar.
66. Sjálfur meðkenndisinn brest stundum að hann þeim skálkum of mjög trúði; hætt var við því höfðingjum fyrri, nú þó ekki síst í öld myrkviða.
67. Til franska skipsinsför sér gerði; áttu ei Spanir af að vita; hann þar lýsti að hefði fram skrifað svo hinum yrði helvegur búinn.
68. Beðið hafði leyndarbátsmenn franska en þeir stallbræðrum strax kunngerðu; *og þeir hafnartoll hefði goldið, fengið bréf upp á og fast um búið.
69. Það var á millumhans og hinna, þeir boðið hvaltíund eftir bréfum höfðu, en hann þrálega því neitaði, vildi ei silfur sjálfur meðtaka.
70. Lá bátsmönnumblóð í skinni að skyldu án saka svo vera slegnir en kapteinar öftruðu hefndum; ráð mundu finnast í ríku tómi.
71. Voru út sendirvíðara nokkuð hvalfangs bátar frá hafskipum; föluðu sauði sér til rétta fyrir fulla aura sem fyrr var vandi.
72. Þrælar forboðfyrir sig báru, sögðu friðlausa fóla spanska; tóku sér í hendur tré eða ljái; af þar tálgaðist úfan meiri.
73. En hvar friðarfólkfyrir þeir hittu sem buðu til mjólkur eða baksturelda, lögðu frjálslega laun á móti; það var falstungna fyrsta tilefni.
74. Sögðu hollustuhálku þjónar að aftra þeim er órétt gera svo að fljótara fengi sakir því til fullnustu er fram var skrifað.
75. Lágu fjögur skiplangtum norðar í Árnes þinghá, allt frá Ketsvogi; engelskur pilot af þeim flokki til eggjaður mig tók til fanga.
76. Þóttist eg illaþá vera kominn þó meðlæti nóg af mönnum hefði; með kapteina vitund eg komst úr skipi, harðar þó eftir hefndir urðu.
77. Geymdi svo guð migog góða vini að ekki skaðræði af þeim fengum.; þeystu í burtu þrjú skip síðan en það stærsta eftir dvaldi.
78. Sá vildi plundrapáfans vegna, út þó með sér ungt fólk taka og kenna láta katholisk fræði, setja til sæmdar í sínu landi.
79. Báðu mig ráðabúendur sveitar svo að afstýrðist áform þetta; þeim voru seldir sauðir þrjátíu; allt friðstilltist og svo skildum.
80. Á þriðja vorinuþað var tíðinda að hröktust úr hafís hvalfangsbátar; lágu tveir tepptir þar til voru komnir heimskir sjóþrælar úr héruðum öðrum.
81. Létust vilja drepadrengi spaka, gera launmorð úr sem lymskir plaga; mundi svo frægðin fljúga um landið og það afreksverk uppi vera.
82. Með hábraukihófu bardaga þrjátíu landsmenn um þrettán hina, en þeir mannlega móti tóku svo að fólar flýðu á fjöll og dali.
83. Höfðu skúmar tveirskemmdir fengið og svo hrófnað hinir af grjóti; yfirmann báta, Azcentius, lét alsættast áður en skildu.
84. Sáu fyrir Ströndumsextán hafskip; ætluðu margir ófrið boða; mundi það nærri miðju sumri; lögðu þrjú af þeim þar til hafna.
85. Til Ryssa austurrásuðu hinir eftir vanda að afla hvalveiða; rauk og strax heiman til Reykhóla yfirmann hitta og til ráða.
86. Á höfðu skrifastyfirmenn ríkja að fjögur skip mætti í friði liggja ef meinlausir mönnum væri, en þeir til settu einu færra.
87. Tólf hvali ungaþeir fólki færðu, gáfu og skenktu meira en gjald tóku, til Matthei dags mundu dvelja, voru þá búnir burt að sigla.
88. Hafði varnarskipiðvalda þegna og frægan Martinum á Frakkaþorpi, *enn Pétur gamla pilot vísa sagði ugganda um skipskaða.
89. Því á betri höfnbússu færðu; annar var hinn prúði Pétur Ageirus; þriðji Stefán, þræll hinum. Vær sveitarmenn vorum þar staddir, sáum upphafið undurteikna.
90. Flutu að landiframan úr hafi tveir falljöklar turnum líkir, gengu í sundur þegar grunns kenndu, bárust þar upp að sem bússur lágu.
91. Tók himin þykkvanað hnykla allan sem úr miðdagsstað mundi ógn koma. Sagða eg við Pétur um sjáanda háska; kvaðst hann og kunna um kvöld uppleysa.
92. Væri og svo Stefán,sinn stallbróðir, hjálparlaus eftir ef hinir frá færi; skyldi sannkristinn svo við annan sem sjálfs fingur á sömu hendi.
93. Komumst vær til bæjafrá búðum þeirra nærri dagsetri þó að dimmt væri; mundu þá húsin hentust vera því að kynjur mestar komu þá yfir.
94. Gekk eldgangur sámeð ógnarbrestum inni í húsum sem úti um foldir; burt sviptu byljir bæja húsum mörgum og um rótuðu allt í grundir.
95. Á millum skaustí myrkrið svarta með skrekkingum og skjálfta jarðar. Fólk hafði ekki frið né rósemd fyrr en hár dagur var um himin allan.
96. Höfðu skipskaðarskeð um nóttina, allir þrennir einn veg fengið. Af Pétri týndust tveir menn bestu en af Stefáni einn bátsmaður.
97. Fundum armingjaenn við búðir, næsta var sorglegt að sjá til þeirra, marðir og meiddir, mjög fáklæddir, lágu um grundir, við líf tórðu.
98. Nú skal kynnaum kapitan þriðja, áður en skaðans byl skelldi yfir; með dreng sínum drallað hafði yfir Naustvíkurskörð og norður að presti.
99. Átti hann skuldirað honum stórar, bæði fyrir hvalkaup og hitt hið leynda, vildi þó skiljast vel við alla og nokkra skaðabót á skenking þiggja.
100. Tilmæli hafðitveggja sauða, skyldu þá í vinskap skuldir kvittar, en prestnefnan eftir vanda illyrðin ein fyrir útlát greiddi.
101. Báðu grannar prestað gera til nokkuð svo í friði mættu finnast allir; nautkálf litlum naumur um síðir hét kapteini og hér með sættust.
102. Yfir Skörð afturí náttmyrkri léði mann og hest til leiðsagnar; slíkt er á móti meinlygi þeirri um henging prests eða heimsókn aðra.
103. Brandur fékk í skipiblíðar viðtektir þar til skaðinn yfir skall á nóttu; losnuðu akker öll upp úr djúpi og það meginsskip í mölina setti.
104. Gekk frá stýriðen gat á steyttist, þótti bætanda sem best í tómi, hefði ei ævintýr önnur hindrað, og auðnast vel aftur að vitja.
105. Prestur þá Marteinfór að finna ef nautkálfinn nú vildi þiggja; hann kvað Pétur vera hálfu nær kominn, skyldi því heldur honum færa.
106. Hann fekk af Pétrihér á móti kistil stóran og kistu valda, hvað það annað sem hafa vildi því mildin var hjá þeim mjög hin sama.
107. Prestur vísaði þeimtil Vestfjarða því að Gunnsteins skúta geðleg væri, sagði og hollara í hópa að skiptast en leita ölmusu um landið víðar.
108. Hans þeir meirahlýddu ráðum, of vel trúðu táli lögðu; gaf þeim vitnisburð hvað verið höfðu góðir með eiginhendi á latínu.
109. Út fóru síðaná átta báta áttatíu manns og einir þrír drengir. Þeim flotaði síðan fyrir Hornstrandir þó að ófær sjór öllum þætti.
110. Fundu Gunnsteins bægarpar síðan svo þeir skoða mættu skútu óbætta en hann ólmaðist frá öllu hófi, var ei kostur á viðurmæli.
111. Hann lét kvikfé alltkeyra heiman og fornar smjörkistur í fylgsni bera, þrettán baulur frá þræli sluppu og flösuðu heim að fjósi sínu.
112. Spanir inn bunduallar saman, héldu vakt upp á að vitjað mundi; dvöldu nætur nokkrar þannig, bíðandi eftir bóndans svari.
113. Hann lét út frá séralla spyrja að þeim synjaði allra funda, skyldu þeir til skrattans með skútu fara og svo allt annað hvað ófrjálst hefðu.
114. Bjuggust síðantil burtfarar, þeir veikari völdu sér skútu en varnarskips vaskari þegnar sjálfir höfðu sína báta.
115. Eina geldbauluaf öllum þrettán höfðu til nestis en hinum slepptu; þeir aumari bátar með álagaskútu vildu í hafsigling hana reyna.
116. Vömluðu þannigkringum Vestfjörðu, á Geirseyri gáfu staðar, í Kaupmanns búðum kjöru sér veru, þar lá danskur einn drengur eftir.
117. Þau höfðinglegaheiðurs mæðgin, Björn og Ragnheiður, blessuð af drottni, veittu ölmusu vetur í gegnum þeim aumlega stöddum útlendingum.
118. Nú er að víkjaaftur að hinum: Marteins bátar mundu aðskiljast, sjálfur hann inn hélt til Sandeyrar með hval veiddan, hann að uppskera.
119. En aðrir tveireftir hinum fóru með hægðum svo að fundum næði; vildu víst vita hvar um vetur dveldi; mættu að vori vís ráð taka
120. Vildu fram siglavalda skipi, basla stýrið og bæta lasnað; voru í tveim stöðum teknir blíðlega þar til Ingjaldssand um fram komu.
121. En Dýrfirðingar tveirdrógu her saman og skelldu upp á þá í Skaganausti. Nú voru lögleidd náttvíg Íslands sem aðrir síðan eftir breyttu.
122. Einn komst undan,ungur bengill, í skútu bátinn, skaust úr urðu. Á formenn þess slags féll ólukka og eignir þeirra frá örfum skutlaðar.
123. Strax til Ögursstrangir hleyptu að segja yfirmanni sælu fréttir en sá talhlýðni tignarhöfðingi tók ráð hjá þeim sem rægðu helslegna.
124. Vildi samsinnasínum mönnum og upptekt þeirra eftir að breyta, safnaði fólki til að svifta lífi sinnar sýslu Sandeyringa.
125. Hafði í Æðeyhús sér fengið Pétur, sá gamli pilot franski, hans þénari, hraustur Lazarus, bartskeri velvís, með báðum sveinum.
126. Eftir kvöldlesturút af sofnaði Pétur á pallbekk áður písl tæki en Lazarus lá á gólfi, dyggðugur sveinn hans, dormaði líka.
127. Heimiliskonahélt á ljósi, setti á pallstokk, svo fram skundar; skall handkeppur í höfuð Lazaro, síðan Péturs setti í enni.
128. En um andlit þvertfyrir augu neðan stórri skeggöxi strax var höggvið, nærri hjarta stað, niður í hrygg stungið. Hann sofnaði veginn svo á nóttu.
129. Haus var og klofinnhans á sveini og hnésbætur höggnar allar; þeirra félagar þrír í húsi hlutu líf láta og lengi vörðust.
130. Naktir blóðkropparnæst voru dregnir og bylt í brimólgur fyrir björg ofan; til Sandeyrar reistu á samri nóttu þar sem hinir á hvalskurð lágu.
131. Þegar heimafólk*höfðu út fengið sett var stríðsfólk í sínar stöður, hinir við *eldstóru inni sátu, vissu ei voða vera neinn nærri.
132. Kapitan Marteinnkúrði í skemmu með fylgjara sínum og farinn að sofna, heyrði byssuhljóð og brauk stríðsmanna, bjuggust til varnar vaskir báðir.
133. Þegar sig reynt höfðuríkt að skjóta, en skemmuvörður skelfdist ekki, voru uggandi ef út slyppi að mundi fóthvatur á flótta komast.
134. Martinus spurðimenn ófriðar hverjar sakir sér yrði fundnar að svo skyldi fólk sitt friðlaust vera og meinlaust myrðast um myrknætti.
135. Svaraði þrútinnþræla klóti þríbrasaður og þar til fleira, vor prestnefna var þar og komin við fjórða mann í flokki að standa:
136. Vel skaltu, Marteinn,vita og reyna að vor yfirmann er hér kominn. Það er þér maklegt þó þú reynir ógnir vorar Íslandsmanna.
137. Höfum vér óttast þigallt til þessa þó þú breytt hafir vel og bróðurlega, nú er þinn úti ævitími og fé þitt gervallt er fallið *kongi.
138. Dixit Martinus:Deo gratias! Því vel kanntu sannleiks vitni um bera; vissa eg mig ekki ófrjálst hafa né manni nokkrum til miska gera.
139. Hefi eg við land legiðeftir lögum vorum, boðið upp hvaltíund sem bréf mitt hljóðar, þó vil eg flestallt til friðar vinna, líf og góss undir lögum eiga.
140. Svaraði prestmynd:Satt þú mælir, minn vitnisburður vel svo hljóðar, en vér hljótum vorum höfðingja og lagastjórnara til lífs að trúa.
141. Gerðu svo, Marteinn,í guðs nafni, leggðu af byssu og leita náðar, ertu þá í góðum griðum velkominn og úr rétt hefir öllum þrætum.
142. Dixit Martinus:Deo sit *gratia! Gjarna kvaðst þiggja þetta vel boðið, til sagði griðin tignar-höfðingi en prestur fram mál bar á millum tveggja.
143. Byssu út réttibrátt að presti, fleygði sér niður flötum til jarðar, skreið að fótum fyrirmanns úti, í mannhring *miðjum meinti tryggðir.
144. Grímur að nafni,grimmur stríðsmann, hjó með öxi á háls Marteini, kom í viðbeinið völur bílu, varð ei banasár sem bráður vildi.
145. Upp stökk léttfæryfir axlir manna, ofan eftir velli og út í rok sjávar, söng á latinu sálma og hymna, sögðu frá prestar, það sönnuðu fleiri.
146. Bát var út hrundiðað bana kapteini, með grjótkasti grimmlega eltu, í ennið rataði einn um síðir svo náði ei rotaður niður að komast.
147. Fleytt var að landiflotum síðan, nakinn á sandi sviftur klæðum, kviður var ristinn á kvikum manni en hann snerist við snart á grúfu.
148. Bundu grjót mikiðvið búk opinn, fluttu á djúpsjó sem fært var skipi; þegar varð logn blítt úr landa vogi. Það var útlagt með ýmsu móti.
149. Bær var brotinntil að bana hinum; blóðnótt alla í bleytufjúki fram á ljósan dag lengi vörðust þó um síðir sóttir urðu.
150. Þær vildu dáðiryfir Dýrfirðinga ísfirskir hafa yfirmanns þegnar, einkenni eitthvað upp að þenkja, á sérhvern blóðkropp setjast skyldi.
151. Voru út dregnirúr húsbrotum og afklæddir eftir vanda, sköp af skorin eða skelld af eyrun, augu út stungin og annað soddan.
152. Síðan eftir dæmumDýrfirðinga í sjóvar djúp sökktir með grjóti; mátti þá enginn í moldu hylja undir aleigu eða húðstroku.
153. Allan þann veturí sjó hröktust; þó að útfluttir á djúp væri upp rak að vori alla heila því að engin kind á þeim bærði.
154. Voru trúir menntil þess fengnir leynt um síðir þá að sandhylja; er hér af miklu minnst á litið því að öll sagan of löng þætti.
155. Þá var í Æðeyallvel drukkið og svo góss allt í geymslu pakkað, flutt til Ögurs á fjórum skipum, með fóru bræddir bátar þeirra.
156. Ei var könnuðkistan stóra því eignað var *kongi sem eitt hið minnsta; vildu ei bændur hafa blóðræfla þar þeir herfangi heilu sviftust.
157. Skeði Sandeyrar slagsannlega reiknað föstudag liðinn fyrstan vetrar en Dýrfirðingar fyrir dögum átta sína höfðu saltað kroppa.
158. Var eg á ferð kominní fjúki Sandeyrar, vildi keppa til Kollabúða; um sex daga eg sat í fönnum, votur og soltinn, *þó við líf tórði.
159. Komst eg heilbrigðurheim um síðir til Ávíkur stærri í sveit minni. Þá *uppreis fyrst rógurinn mikli með fölskum bréfum og forráðs lygi.
160. Hafði valdsmaðurvirt mig einatt engu síður en aðra þræla; fylltust öfundar fyrir það nokkrir sem við óráðvendni sér una vildu.
161. Þeim samsinntiþræla klóti, sá föður sinn hafði fullnóg verkað, sviftur þjónustu, svangur deyði, þríbrasaður þó var undir
162. Bréf mín aldreiframgang fengu því að þjófreyndur þeim fargaði en rógs pappír ritaður illa oft kom í hendur höfðingsmanni.
163. Hann var vanurmér til að teikna engu síður en öðrum nokkrum en þá aldrei einu sinni fékk eg einn bókstaf frá honum sendan.
164. Þá var mér blíðustborin hans kveðja, sendur pappír eða svo hvað vildi, þar til mig Tumas taka skyldi á reisu minni í Reykjarfirði.
165. Þá var eg slægurað sleppa þaðan, náði áformi öllu leyndu; voru til kostir tveir fyrir höndum svo eg aldrei þeim undan kæmist.
166. Frá börnum og konuað brölta með Tumsa og um hávetur af Hornströndum flana til Ögurs í flokk stríðsmanna og í Björns sýslu blóðga spanska.
167. Ellegar eg skyldieins og Spanir friðlaus vera og fá vel bana hjá hvolpum mínum að húsi rofnu, í náttmyrkri nístur í tóftum.
168. Neitaði eg báðumneyðarkostum, treysta eg mér ekki trú að smíða, né eg syndaþvott þar af fengi þó eg baðaði mig í blóði spanskra.
169. Höfðu tveir dólgartekist á hendur að eg afmáður yrði að sönnu; sjálfur því lýsti við söfnuð kirkju annar þeirra opinberlega.
170. Þorða eg þó ekkisvo fljótt að flýja þar bréf hafði aldrei frá bóndanum komið. Á svika og lyganna sögðum tíma er vandfarið á vegum ómildra þar sem allmargir eftir einum stunda.
171. Þar til granni minngekk til Ögurs drjúgt að skrifa dró eg af ekki. Tumsi hafði undan tómhentur komið, fengið húðstroku fyrir bréf klóta.
172. Hafði þá bóndibálreiður orðið, þenkti kannske það ske kynni að eg mundi vita hvað var fyrir höndum; bréf skrifaði, blandið nokkuð, skyldi ferðamanna fólgið bíða.
173. Sem hann hafði mitt bréfmerkt og lesið varð óðagangur engu minni, ritaði annað reiði mengað og svo bögglaði báðum til samans.
174. Þegar að eg meðtókþessa sending var tími kominn að tölta á flótta. Í Steingrímsfjörð eg strauk fyrir páska, síðan yfir Bitru og suður í Dali.
175. Rann eg út yfirRauðamelsheiði, síðan Staðarsveit, Stapann og Lónið, í Bervík dvaldist og beið Engelskra, meinti að mundi mér það vinnast.
176. Þó eg dragnaðiá duggur nokkrar og margir vildu að eg með færi svikin var af mér sigling tíðum, fylgdi hrakningur hverri reisu.
177. Sögðu það nokkrirsatt eg hermdi að hönd mundi Ara í hverjum afkima og seiður kynni vel að sökkva duggum ef mislíka mætti maktarmanni.
178. Aldrei þá linntiangurs fréttum, á vori því, í vesöld minni, lá eg í hraunum og holum jarðar, aðfram kominn í vanmegnan.
179. Fenginn var hröngullað hafa mig uppi og til Staðarhóls strauk frá Ögri, var það sannlega sagt í fréttum að mig á duggu drengir sáu.
180. Von siglingarvar þá öll úti, komu strax undrin yfir mig stóru með hálfum tunglum og heilum meiri fram á sumar fyrir þeim jökli.
181. Sýndist mér húsumhvolft á ræfrin, jörð undir mér eins og bylgjur, fallinn sjórinn yfir fjöll á ofan; margslags annað eg minnst af nefni.
182. Hjá Steinþóri síðaná Stapa eg lenti; þau heiðurshjón mér herlega veittu; mér byggði búð eina með börn og konu; alls fjögur ár eg þar dvaldist.
183. Þá voru bölbréfborin að vestan, vel djúpt vaðið af vísum höfðingja. Vil eg ei herma honum til vanæru þó eg yfir kæmist öll þau verstu.
184. Uxu þá kyngjurúr öllu hófi þegar vindur stóð af vesturklökkum, galdratindi og gandhrókum sem danskir kaupmenn drjúgt af vissu.
185. Sáust ei né heyrðustsakir ljósar utan útjagan frá öllum firði; skyldi í sýslu aftur rekast eftir vild manna svo verkast mætti.
186. Var lögmannilagt strangt fyrir frá Steinþóri mig til fanga taka; leiddur af fjórum í flokk þeirra, hlaut þó lausan láta að bragði.
187. Bauðst mér frílegafram að sigla mál og bréf mín svo mætti skoðast; hvernig skyldi þá mitt hyskið fara, vel forsorgað, og úr voða komast?
188. Kostur var annarað koma til alþings; héldu það þó allir helför vera; fór eg það glaður í flokki Steinþórs en sá stóri aftur settist.
189. Þá tóku unduröll að minnka því önnur ósköp upp voru leituð, þau sig auglýsa einatt síðan. Hvíldir eru hægar harma milli.
190. Æ var við svikumað sjá jafnlega, þjóna Satans börn sínum meistara, gerði bók stóra sá bannaði *Volo, fundinn mér falskur fyrr og síðan.
191. Varð ranglegarýmdur frá Stapa, hafði Ara rógur þó enda tekið, fékk virðingar valdra höfðingja víða um landið með vingjöfum.
192. Aumkvaði mínareymdir og mæður Guðbrandur biskup, góðfús herra; tók piilt minn einn úr hrakningum svo að eg Ara bréf engum sýndi.
193. Varð eg *í Rifiðvestur að leita bjargræðis vegna, þar brast mér loforð, og þar sex ár síðan dvaldi við ölmusur vina minna.
194. Stóð það eftiraf Stapans undrum að aldrei eg mátti á sjó koma; hafða eg þó fyrri formann kallast vel nítján ár, það vissi alþýða.
195. Mætta eg þar geystumgaldra undrum Orms hins illa og hans vinar; með djöfulskap drap saklausan Svart á Hellu þó að seint gengi.
196. Deyðu öll vitnisem voru með Svarti móti Galdra-Ormi í greindum málum utan mín kerling, þó kvalin væri, ellefu dægur svo yfir var vakað.
197. Og svo prestnefnanólmaðist líka, vildi mér einnig ævi stytta af sárri öfund fyrir sakir engar í leynd og ljósi með lunkubrögðum.
198. Vorum þá sættirum síðir af bændum, hlaut hann nauðugur heiftir að lægja, *fekk eg tíu aura í tryggðarmerkið en stórsakir ofurgaf allar.
199. Oft meðkenndií samsætum það hann sáttmála sagðist gert hafa við sjálfan Satan og sál honum gefið ef hann léti hús mitt með hyski sökkva.
200. Sagðist á nóttusjálfur hafa gengið, þar sem sá vondi vildi ei duga, með heiftaranda að húsi mínu með börnum og konu mig brenna inni.
201. Hefði ljóss-leiftranaf lofti komið yfir þann húspart, sem undir lágum, móti sínu *þrái þrisvar sinnum þar til frá rýmdi Rifs í búðir.
202. Vil eg ei með hendisvo hraklegt skrifa sem um þess manns hag sannlega vissum með braslifnaði undir Bárðarjökli, því kalla höldar Heiðna-Tanga.
203. Gekk sá galdiá grið og sættir með óvægum Ormi vonda; vildi mig prestsson vega líka; *útgerð var þá öll von friðar. [Héðan frá vantar í A eitt blað til 213. erindis og hefur Páll stúdent Pálsson skrifað það upp eftir B]
204. Hrekjast urðum þaðanmeð þrjá drengi sem hálf-úrvinda en hús torfengin; mættum [*ýmsu] mótbærilegu; suður á Akranes um síðir komumst.
205. Þá höfðu Tyrkjartekið allvíða fólk og fémuni, ferlega plundrað; Árni Gíslason á Ytra-Hólmi veitti húsin hyski mínu.
206. Hélt *kongsgarðinnkænn fógeti, Níels Hansson, nefndur hinn hógværi, hafði undirmann ungan fengið, ólíkan sér, úlf myrkaldar.
207. Flotið hafði hingaðí flokki danskra maður, þann níðangs eg náttúlf kalla því hann dagsljósið dimmt allt gerði, jós hann sín sorp í augun.
208. Varð hann stjórnarií stað Níelsar, klæddi allmargan kápu sinni; þeir dimmnesku dólgar draga þann skrúða, það sér á mér og mínu hyski.
209. Ólafur Pétursson*en(n) þeir nefna sem hér alfríis lög inn pantaði í vild valdsmanni fyrir verk engin standa bæði og sektir og sæmdir stórar.
210. Svo skulu og dómardæmdir ranglega langtum betur aktast en lögbók svarin því yfir setur sér enga reglu; lutu þeir undir sem lægri eru.
211. Sýndist fyrst ljúfursem hógværasti, síðan *basiliscus, braust úr eggi crocodilus, trúir tárum svelgdir upp verða á samri stundu.
212. Hafði sýslumannsér fylgjandi til ósóma stór[r]a og alls ranglætis; sá náttúlfur hafði nöðrur fleiri, sinn forna Tumsa á Flangastöðum.
213. Á sömu misserumsonur minn vígðist til Suðurnesjanna sókna tveggja, *fekk festarmey að frænda ráði og með samþykki svikara Náttúlfs.
214. Vildi sem Priamusprófa fyrst brúði, lengi við leika sér *til leiðinda ellegar skyldi ættfólk gilda, bæði festarmann og frændur nána.
215. Vildi hún trúfastatryggð vel halda heldur en óhæfu undir játast. Þar komu hefndir harðar eftir, allar ofsóknir og útsiglingar.
216. Yfirvöld dæmduað ektamál héldist þar sem undirlagið allt var löglegt; voru vetur saman þó í voða stæði en kátleg svik komu að vori.
217. Féll Náttúlfurá fordæðu eldi og svo grimmaðist úr öllu hófi; saklausan son minn svifti hann friði; hlaut langt flýja til landsenda.
218. Líftjóns-púlverlét sér flytja; mundi það einnig mér vitanda; sonar míns kona síðar þess kenndi; mátti ei kvendið af sér fæða.
219. Komst eg undaná *kongsgarð vestast þar nytsamur Níels stýrði. Þann tíð í nokkru neytur eg þótti áður Náttúlfur náði ræðum.
220. Sigaði á migsvika Náttúlfur sýslu hundi sínum fremsta; á leiðarþingi hér lýsa gerði ört friðlausan og óalandi.
221. Hver, sem mér bjargráðeður hús veitti, skyldi aleigu og straff gilda; sagðist þó engar sakir vita; lög mætti smíða *landsdómara.
222. Aldrei eg skyldiaf þó vita fyrr en járn fengi eða jafnvíst bana. Var eg í Presthúsum á vegum lögmanns, komst yfir Hvalfjörð til Hólms ytra.
223. Hjálparmaðurmig hætti að fæða í móti Náttúlfs nýju forboði; heimsókn veittu hyski mínu, ungum drengjum og ektakvinnu.
224. Ræntu bjargar búrækarls vinir, lá þar kerling eftir komin að dauða, þar til guðs gæska gaf til hjálpráð svo að kringum Hvalfjörð *komunst um síðir.
225. Mögnuðust kvalirí Kjaranstaða fjósi þar innihúsin ekki fengust; voru burt drifnir báðir piltar, skyldi systir þá til sveitar færa.
226. Þá voru svik brugguðsár og margföld til písla og dauða pilta minna. Allt er það of langt upp að telja; fram kom seinna hvað fyrir var búið.
227. Geigsendingarog gandaflögur einatt rásuðu að Ytra-Hólmi, teikn á tungli, tveir jarðskjálftar; var og fleira margt yfir fóvitans garði.
228. Hafði Náttúlfurnýtt í ráði, biskupsstól færa til Bessastaða; óskaði bana því einatt báðum, Gísla lögmanni og *þeim gamla góða.
229. Þá var háskihvers kyns búinn, myrkaldar undur mátti kalla; burt sofnuðu báðir síðan greindir herrar á ganda-seiðs vetri.
230. Lagða eg mál míntil lögþingis því engin fundust efni sakar. Hlökkuðu vargar yfir happa-von að böðullinn mundi fá bráðir vísar.
231. Hlýrar *Suðurnesheiman geystust, aðrir og fleiri æddu að vestan því að fóvitinn fékk til höfðingja mig að afmá með mínu hyski.
232. Vantaði biskupog lögmann líka; voru tilsettir *vitfeðrungar; þeir hart að mér þjökuðu síðan; oft hefir líftóru legið nærri.
233. Yfir þeim hróparhér með líka sona minna dauði sérdeilis tveggja, banaráð margslags, bönnuð þjónusta, hjálparforboð með heiftarbréfum.
234. Höfðu vel Náttúlfsnöðrur bruggað að lénsmaður aldrei á alþing kæmist fyrr en heift sinni hefði svalað á þeim hann vildi undir leggja.
235. Krafði mig þrisvarkonungs fóviti, hefða eg sakir nokkrar sér í móti, skyldi upp lesa innan lögréttu; meinti mig einörð mundi skorta.
236. Var til reiðuþví vildi heyra loflitlar sakir yfir landsdómara; hlýddi hann allt fram að helgu máli; mátti ei lesning þá lengur líða.
237. Lagði á mig hendurí lands-griðum en þó lýsti í engu sekan; þar skyldi enginn meir á minnast brellur slíkar og barna gaman.
238. Í morðingja járnmig strax færðu en höfðingjar hann fríuðu; gegnt var ei heldur galdra máli, Bendikts klögun brætt yfir líka.
239. Að böðuls tóftbændur gengu og lýsti sérhver illskur sínar; upp hugsa vildu einn dauðdaga sem hentugur þætti hjónum slíkum.
240. Skyldi á *kongsgarðikarl líf missa en á Kjósarheiði kerling upp færast þar sem hrossdýrin henni tortýmdu, mætti ei vægja sjást vondskap hennar.
241. Úrskurður enginná þó gerðist utan á *kongsgarð mig til kvala færa; vildi fóvitinn fram að eg sendist, þar að straffast, þó án vægðar.
242. Um Jacobsdagjunkur birtist, farin var von þá framsiglingar. Krepptur í stokki, kvalinn í járnum, mánuð eg svo sat í myrkvu húsi, allt til ólukku dags Augusti fyrsta; þá skyldi ending á öllu gerast.
243. Út var eg dreginná öskuhaug í járnum og fjötrum, fékk lausn enga; fannst þó til sakar ekki annað en læknispunktar löngu skrifaðir.
244. Sá, mig óalandiáður lýst hafði, setti útlegðar nafn á með dómi; gengu fjandmenn í flokk saman; þrír skrifaðir þar komu aldrei.
245. Tók höfuðsmaðurtjáð skrifelsi fram að flytja fyrir þá hálærðu; sagðist þó engar sakir á finna, heyrði andlegum til umskoðunar.
246. Lýsti Ólafur siglandsdómara þar junkur ekki á alþingi náði. Var eg að kvöldi keyrður í dróma; sá er öskuhaugsdómur uppi í minnum.
247. Var enn að morgniundir ...* færður og í hellur niður á herðar keyrður; linnti þó að kvöldi kvölum mestum, fékk afskeið loks og ending mála.
248. Á Langanestil landsenda, skikkað var mér að skrölta þangað .....* *[Hér er eyða í handriti það sem eftir er síðu og næsta síða. „Líklegt er, að hér vanti inn í nokkur erindi, er segja frá ferð Jóns austur. Jón Sigurðsson ætlar, að í vanti um 20 erindi, og má vera að svo sé (sjá Almanak Þjóðvinafélagsins 1877, bls. 60). PEÓl neðanmálsgrein, bls. 66]
249. Bönnuðu haustfjúkheiði Reykja, um vonda Tjörnes varð því snauta, er mér Sauðhóla nótt sú í minni en í Valadal vist fagnaðar.
250. Frá Bangastöðumá brekkur eg lagði, ókenndur vissi af engum bæjum, kom í kálfa mér kyngja skeyti, hitti bæ um síð á bragða-nóttu.
251. Síðan í hest minnhljóp svo deyði, mörgum þá brögðum mæta átti; komst á Langanes að liðnum jólum, þaðan í Hérað hoppa náði.
252. Hitti þar mæta mennog milda fyrir, Bjarna sýslumann og blíðan prófast, síra Ólaf vorn, sælan með guði; umbuni guð þeim allar velgerðir.
253. Aumkuðu báðireymdir mínar og svo nokkrir aðrir fleiri. Á ölmusum þeirra eg það ár dvaldist um sýslumót á sögðum tíma.
254. Þar komu báðirbræður í sýslu, lögmaður sjálfur og líka biskup. Létu þeir umboðsmanns úrskurð standa til þess yfirvalda urðu skipti.
255. Þá hlaut sonur minnað sigla utan, velsemd og vini víða hitti; fekk af biskupi þar bréf til Íslands þó hér að engu aktað væri.
256. Kom naður strangurí Náttúlfs bæli, djarfur að vekja dreyra mörgum; fé var til gefið að eg fjöri týndi; hann auglýsti hverir voru.
257. Þessi ólmaðistúr öllu hófi, voru enn bjargráð bönnuð allvíða og hvergi frítt hér á landi; varð þá í útsker eitt að snauta.
258. Boð út vildi sendasvo bana eg fengi ef við líf tórði í litlum hólma; reykur rógsmanna rauk úr fylgsnum, fáir mér þá fundust fullvel trúir.
259. Komst í kaupskipkarl um síðir, burt frá flokki flærðarmanna. Flutum við þá báðir feðgar með Dönum svo eg Kaupenhafn kunni líta.
260. Kristján fjórði*kongur þá ríkti, kær þótti mörgum, Karl yfir Englandi, ung Christina, arfi Svíþjóðar. Þá hafði eg vetur þrjá og sextigi.
261. Þá var Náttúlfur,naður hinn falski, sá stórþjófur, strokinn úr landi; hafði hann svikið af sínum herrum fjörutíu hundruð fullra dala.
262. Í sinn stað hafðisett til nokkra ef feðgar kynnum flýja þangað, þá skyldu báðum búnar hvílur og viðtakan sem vildi lukkast.
263. Hafði borgmeistari þarbesti Juren orðið fyrir grimmum galdra kvölum; út var ausið ærnu gjaldi til lækninga svo við líf tórði.
264. Fyrir Náttúlfs rógsá norski herra varð í Íslandi vetur að sitja; vildi með vélum vinna hann líka, lært hafði kyngjur áður kom til Svía.
265. Bréf skrifaði heimbestu vinum, vildi gjald þiggja gefins einatt, hittist þó síst þar sagðist vera, duldist í fylgsnum *dolskur *flærðar.
266. Voru í Kaupenhafnkomnir undan mótvindar mínir mér mein að auka; héldu ráðstefnur rógs í leyni, skyldi að vori allt fram koma.
267. Um þá hálygiog hvarkvæmlega ekki er að ræða né á að minnast. Í hálfan mánuð hlökkuðu ernir að krás mundi í klóm festast.
278. Síðasta Octobriser eg sat að borði býsveinar nokkrir burt mér sviftu og færðu mig til fangara stofu, keyrðu í *kongslás og kvölum hótað.
269. Þá var með brögðumbréfkorn diktað, eignað kongi sem oft þar plagast; þó vissi hann aldrei af vondskap þræla; missir því réttar margur vesall.
270. Þessi var rollaúr rógs flokki uppi á ráðhúsi yfir mér lesin; fann eg að nokkuð fásén þótti, vantaði rófuna og rétta leggi.
271. Þó var úrskurðurog inntak þetta að eg svo í lási líðast skyldi um vetrartímann til vors siglingar, þá til Íslands aftur að fæðast.
272. Héldu þá allirunnið að vera, mundu fjandmenn slíkt fúsir að þiggja; sögðu mér margir svo um búið að eg kirkjuleg aldrei fengi.
273. Heim var eg færðurí hús til *slúters, átti aumlega angurs daga. Ó, þú Kaupenhafn, eins og lukkan, mistæk mörgum. Má eg það sanna.
274. Um miðsvetrarskeiðmunda eg sýkjast, *fekk eg þjónustu af frómum presti; þá skánaði þaðan af nokkuð og um föstutímann framan til páska.
275. Þrengdi mér nauð tilnokkuð að voga og *supplicera fyrir sjálfan stórherra; fyrsta Martii framgang náði; komst um síðir fyrir *kongs augu.
276. Upp voru leituðá þeim tíma brögð og flærðir bölmóðs-vinda; föluðu að slúter mér *forgift gæfi en hann auglýsti oft svik þeirra.
277. Orðblómgaðureinn falsari eiturkönnu að mér þrengdi; ekki hálfan spón hann gat nauðgað með umbrotum millum tanna.
278. Þó kenndi eg þessí kroppi lengi frá þeim tíma og fram á sumar en með lækningu og lukku drottins varð eg þess alheill að ári liðnu.
279. Í vikunni eftirvora páska upp á *consistorium kom eg tveim sinnum því að hálærðum heyrði að skoða svoddan rógs þvætting þar sakir ei fundust.
280. Kynntu þeir síðan*kongi hið sanna, skyldi úrskurður hans eftir á koma nær *herradagarnir hlaupnir væru og hver sitt afskeið hefði fengið.
281. Báðir við feðgarbréf *kongs fengum en hálku-flokkar hingað skutu; treystu sér betur að tefja hér fyrir og svo höfuðsmann hræddan gera.
282. Sumir þá vilduað eg sigla skyldi á svikara-skipi og son minn líka; báðir fortóku að fram gengi og sá skelmerí hóf skaut sér undan.
283. Fyllti hann*kongsgarðmeð fréttalygi, eigi þó síst um okkur feðga, að sonur minn hefði að sumri liðnu strokið í England með strákum öðrum.
284. Eg varð afgreiddurungum kaupmanni sem á Hafnarfjörð hleypa skyldi; innsiglað *kongsbréf bívara skyldi svo að prettalaust fyrir *Prosmund kæmi.
285. Við skipherrann hafðiskelmir um búið, ef vanta honum þætti vind hinn besta, *flux skyldi þá mér fyrir borð kasta; menn og góss þá mundi ei skaða.
286. Því að fjandmenn mínirfullir kyngja meina mér vildu móðurland hitta; með bílu fyrst mig brytja vildi við vindustólpa; eg veik mér undan.
287. Hafða eg skipmennhýrt velflesta; vildi mér enginn viljugur granda; oft lá þó nærri að eg mundi verða eftir samt skilinn á Íslands hafi.
288. Lærðir þóttust lesaí lófastriki, fyrir sjö árum sagt mér berlega að þá líftóra mín léki á þræði; svaraði tíma svoddan atburður.
289. Vort skip hraktistaf vegi réttum en hin önnur áfram komust. Varð sá munurinn meiri en lítill, ekki miður en átta dagar.
290. Þegar Reykjanessröst var sloppin lá Rosmhvalsnes rétt við síðu með Flangastöðum og fylgsnum dóla, músum, meinkindum og mörgum nöðrum.
291. Skip vort þekktuskollar leiðir, gerðu því glettur til gamans öðrum, slógu herfjötrum, hafti í kringum svo aldrei komst áfram og ei til baka.
292. Full sex dægursvo naddaði þótti skemmtilegt þetta að líta; þó á Hafnarfjörð hrökk um síðir; var þar lítil vinátta fyrir.
293. Öfundar-hrókur,sá áður var getið, meinlygi hafði marga diktað; vildi strax mig stýfa láta ellegar í *mjötuð mér að kasta.
294. Kaupmaður strax,þá *kongsgarð hitti, bréf afhenti en eg beið á skipi. Þótti mér langsamt þar að vera, mátti því vita voða nærri.
295. Um síðir var böðullsendur með öðrum, þjófa-klumman þar kom líka; skyldi hún hart um háls mér læsast; það var fagnaðar fyrsta kveðja.
296. Greip eg til klummuog kasta út vildi, líkaði vel þó líf strax missti, nefnandi þar með nokkuð stærra með því *kongsbréfið komið var undan.
297. Leiddur var síðanmeð litlu snæri til bölkvala Bessastaða. Margir þá höfðu meinróg aukið svo var að þrengt á alla vegu.
298. Á hrossi danskrameð herra-böðli til alþingis eg skyldi ríða undan hoffólki og hávaldssveinum. Hvað skulu agnir hjá hveiti góðu?
299. Hafða eg laufskálalítið hreysi, varla sá huldi herðar mínar; virti mig enginn við að ræða enda þorðu fæstir það að gera.
300. Þá skyldi *leika útlambið snauða þó of lengi hefði undan dregist. Hrafnar glöddust, hlökkuðu gammar, úlfar að flykktust flokkum saman.
301. Upp voru lesinokkar feðga *kongsbréf bæði þó kefja vildu; lags var leitað að lítt skyldi stoða; það er vana-hlutfall vort fátækra.
302. *[..]em heift mestaá mér var þó grimmust opinberlega fyrir alþýðu; hitt leyndara lá í hljóði; hvorigu þarf þó hæla stórum. *[..]em Hér er rifið framan af sem svarar einum eða tveim stöfum.
303. Forsvara forboðeg *fekk að heyra, enda skyldu aðrir mig einkis spyrja; líka frá skipað lögréttumönnum; allt svo á móti Íslands lögum.
304. Þá var höfðingjumí hópa safnað, klaustrahöldurum og kennimönnum. Sex úr stigti syðra biskups prestar nú skyldu puta úr máli.
305. En aðrir sexáttu að norðan við svo bæta að væri fullnægja; stórhöfðingjarnir stika rúmlega; manndómur væri að mál endaðist.
306. Úrskurð eg heyrðaallmjög skjótan, ómakslítinn í alla staði að mjötuður mjög *fyrir mals hefði, en allir sögðu að af það skyldi.
307. Frá þeim firrtistfullur hugmóðar af því að vild hans ekki skeði; lásu bæn drottins berhöfðaðir að saklaus ekki sviftist lífi.
308. Þrjá menn sá egsitja á jörðu en engan heyrða eg um mig dæma, presta ei heldur í hópa skipast; þetta svo bíður í þeirra böggum.
309. Heyrða eg á ræðurhöfðingja sumra og svo minna öfundarmanna: þótti ómagi orðinn danskra, mætti fram flytjast fyrir *kongsnasir.
310. Töldu þó í vegitvær hindranir, hver upp á kosta ómagann skyldi eða hefði nokkur hug svo djarfan að á sínu skipi mig sigla léti.
311. Þar stóð í gaddiþeirra dómtylla svo hann aldrei komst áfram lengra; sagt var höfuðsmanni svoddan efni; eigi vildi heldur við ómaga taka.
312. Var eg þá enn vesallí voða kominn því bjargar forboð bleif sem fyrri; hlífði *kongsbréf að koll ei missti; þó voru ei allar þrautir liðnar.
313. Dóm *fekk eg enganað d[r]ottins vitni, ekki heldur junkur er hann mér sagði; kvíddi því næsta fyrir *kongs reiði ef skriflegt andsvar skyldi eg öðlast.
314. Hvað þeir dimmneskuduflað hafa síðan er mér óvitanlegt í allan máta; heyrt hefi eg þó lengi hótað illu og synodalia sé sett fyrir dóma.
315. Klagaði eg fyrir junkurkreppur slíkar, kongsbréf mér ekki kynni að nægja. Hann kvaðst ei þora heldur en *mí[...] móti höfðingjum mér að vægja. *mí[...] Hér er snepill rifinn af horninu sem svarar því að 2–3 stafi vantaði.
316. Á merinni sömumundi eg enn skrölta aftur í *kongsgarð sem ölmususkepna. Falsarinn af veik framsigling mína á stríðskipum og um það hældist.
317. En að skilnaðiályktuðu *Jens og junkur að ég frí skyldi í Múlasýslu mína reisa og hjá kerlingu kúra síðan.
318. Þó hafa ei dísirdáið gervallar því með ýmsum skrykkjum oft hefir gengið; brennt var fyrir mér bréf uppheldis, hingað og þangað hraktist víða.
319. Putaði nokkurum pilta dauða, reka vildi trýni í róg annarra; því mætti mörgum maklegt þykja að í belg sama aftur strokaði.
320. Hafa gusubréfgeisað hingað svo eg engann frið alls staðar fyndi þar til suðrið úr sorta birti með biskupi blíðum, blessi hann drottinn.
321. Aldrei hefir fundistí öfundarflokki heldur hugsvalað oft og hýrt með ölmusu karl og kerlingu; krossburð undir vantar þolgæði þraut vel bera.
322. Þessi skal búkurá bálki rauna, dyrðilinn vantar eða dregna rófu; svo ef vélkorn vantar Fjölmóð flug það hindrar og fugla allra. Restans eða rófan
1. Nú liggur mér viðað lesa upp nokkuð um aldarfar eða eitthvað lítið. Oft kemur halinn við hitt og annað, fylgir það hverju sem fast við hangir.
2. Hvar skal á takahégóma mínum, því að *djúplærðir dæma harðlega; oft þó sjálfir ekki vita; skjótast má skýrum, skeður það stundum.
3. Svo hefir skaparinnskikkað gáfum: það hlýtur einn sem annan vantar; nær sannleiksandinn sjálfur fræðir kallast gjöf náðar en nauðgun ekki.
4. En þeim heimlegumí háskólum nauðgað er einatt til náms og bókar. Oft gengur misjafnt um menn og fræði; verða sundurþykkjur sumra á millum.
5. Vaxa því þræturvíða í löndum, sitt þykir hverjum svo má fara; skammta sér sjálfir skilning annan, kalla þó gullöld grand einingar.
6. Mér þykir annaðmyrköld sýnist; fært gæti eg heim það ef fengi til leyfi; nú er þar langt frá að lýti megi skoðast síðan sannsýnin sökk til grunna. |
