Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3128)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Síraks rímur 9Níunda ríma [Jesús Síraksbók snúin í rímur]Bálkur:Síraks rímur
Fyrsta ljóðlína:Níunda skal Norðrar skeið úr nausti renna
bls.390
Viðm.ártal:≈ 1600
Flokkur:Rímur
Níunda ríma
1. Níunda skal Norðrar skeið úr nausti renna,lofast mér ekki lengi að þegja, lýðum hef eg fleira að segja.
2. Leiðir og góðir lærdóm fá af ljóðum mínum,einninn má hér karl og kvinna kenna dyggðir verka sinna.
3. Kennslu fólki Kristur sjálfur kraftinn veiti,að velja gott en vondu hafna, vammir flýja og dyggðum safna. Tuttugasti og annar kapituli
4. Lötum manni er líkt við stein sem liggur í sauri,hendur þær sem þessum róta þvost munu síðan aftur hljóta.
5. Vanheiður er frómum föður að fengnum niðja,er skikkan öngva skynja kann en skynsöm dóttir fær vel mann.
6. Óráðvönd mun heldur hljóta heima sitja,hún er föðurnum helst að angri, heimsk og veldur vansemd langri.
7. Ótímanleg áminning er eins að finna,sem stilling hljóðs á strengjafæri sturlar mann þann hryggur væri.
8. Hvör sem fræðir heimskan mann um hann má segja,að leirpotts bæti brákað efni og bregði af manni þungum svefni.
9. Eins er tal við heimskan haft og hinn er sefur,eftir ræðu ykkar búna að spyr hann hvað sagðir núna.
10. Lýðir syrgja látinn mann er ljósið missti,en skynlítinn er skylt að eyma því skilning öngvan hefur að geyma.
11. Afgenginn mann enginn skyldi of mjög harma,því hann er kominn í hvíld síns herra en heimsks manns líf er dauða verra.
12. Drengir plaga um dagana sjö hinn dauða að harma,en óguðrækinn heimsku hal hans sem langt er ára tal.
13. Fyrir fávísum mæl ei margt og mjög þig varaumgöng hafa á ills manns vegi af óþekkt hans svo saurgist eigi.
14. Heldur vík þú honum í frá svo haldir friðiog þú verðir ei fyrir angri af athæfi hans og heimsku strangri.
15. Blý er þungt og það má kallast þegninn heimski.Létt er járn og salt með sandi hjá seggnum þeim er fíflskan vandi.
16. Sterklega bundið stendst vel hús þó stormar blásiog öruggt hjarta í efni hreinu óttast ei fyrir harki neinu.
17. Límkast slétt á sléttan vegg er slæst af regni,á háfjall upp ef garður gengi get eg að hvörki standist lengi.
18. Svo mun hjarta hins heimska manns af hræðslu bundið.Ekki duga í ötlun sinni enn þó litla skelfing finni.
19. Af kreistum augum koma út tár svo kappar lítaog ef mann ratar á annars hjarta augljóst verður um hyggjuparta.
20. Sá sem kastar í fugla flokk þá flýja lætur,með háðungu vin sinn víta vinskap mun það sundur slíta.
21. Að réttum vin þó rykkir sverði í reiði þinni,heldur mun það hægt að þýða en háðung nökkra ef fengi að líða.
22. Bráðleg heift mun bætast aftur af beggja hendi,ef langrækni þú lætur falla og ljúflega við hann gjörir að spjalla.
23. Menn forlíka hvörja heift en háðung varla.Trúskaps rof og tálið pretta, tryggðabandið slítur þetta.
24. Þínum vin þá vertu trúr ef volaður yrði,svo með honum mættir fögnuð finna fátækt hans þá gjörir að linna.
25. Stattu fast og styð hann vel þá stöpult gengur,þú munt lof af lýðum hljóta lukku hans og síðar njóta.
26. Eins sem reykur áður kemur en eldur logi,svo mun háðung hefndir greiða og helling blóðsins af sér leiða.
27. Skammast ei þinn vinn að vernda og veita fylgi,ef þú verður af honum felldur aðrir hann þá forðast heldur. Tuttugasti og þriðji kapituli
28. Munn og varir vilda eg kunna vel að læsaog traust innsigla á þau smella, að ekki megi mig tungan fella.
29. Guð, minn faðir, gjafari lífs og góði herra,frá lastaranna leys mig pínu og lát ei steypa ráði mínu.
30. Hér með kjör eg að hafa taum á hugsun minni.Í meinleysi mér að haga og með Guðs orði hjartað aga.
31. Svo ekki byrji eg verkin vond né villu neina,óvinum mun hæðni herða ef hér fyr skyldi eg tapaður verða.
32. Líknar faðir, lifandi Guð og lífsins herra,álit ljótt og lysting illa láttu ei mitt hjartað villa.
33. Synd ofneyslu ekki láttu á mig falla,við saurlífis verka valdi varna mér og lastagjaldi.
34. Munninn lærið ljúfust börn með list að geyma,sá það kann mun sjá við meinum og sig ei fella í orðum neinum.
35. Hrokafullir, háðgjarnir og hirðulausir,óguðræknir umfram alla af orðum sínum þessir falla.
36. Ven þitt ekki munnsins mál á mikla eiða,né við leggja nafn Guðs hreina nauðsynlaust við ræðu neina.
37. Eins og þrællinn þrástrýktur er þakinn benjum,svo er hlaðinn syndum seggur sem Guðs nafnið oft við leggur.
38. Oftlega syndgar seggur hvör er sver sig tíðum,því mun ekki þrautin stranga þessa manns af húsi ganga.
39. Samt hann syndgar eiðsins afl þó ekki skilji,en ef veit og sver ei síður sökin tveföld hefnda bíður.
40. Til ónýtis sá sem sver er syndlaus ekki,því mun húsið þeirra manna þungar hefndir verða að kanna.
41. Heiðið blót er hvörgi nærri helgum mönnum,kristna geymir Guð vor herra, svo gjöri ei slíkt né annað verra.
42. Ven þig ei með orði hvörju eið að leggja,soddan art og illur vandi af óguðrækni hygg eg standi.
43. Foreldranna fræðing góð þér fyrnist ekki,hjá svinnum muntu sætin prýða og seggjum ekki úr minni líða.
44. Heimskan svo ei þjái þig og þar til neyði,að bölvi þínum burðardegi og biðjir værir fæddur eigi.
45. Háðgjarn seggur sig ei bætir um sína ævi,annað sinn mun óhegnt valla en á þriðja hefndir falla.
46. Garpur hvör sem girndar bruninn gjörir að fanga,ekki hættir örva spennir inntil þess sig sjálfur brennir.
47. Lostasamur litla ró á líkama sínumhefur þar til hirðir gagna hyrjar tundur gjörir að magna.
48. Saurlífum er sætur að finna sérhvör matur,fyrr ei hættir fleina meiðir en fullgjört er hvað lystin beiðir.
49. Ef sá halur er hórdóm drýgir hugsar þetta:Hvör sér mig þá myrkrið dimma mína byrgir athöfn grimma.
50. Hússins veggir hylja mig en hvað má granda?Hæstur Guð á himni sínum hyggur ei að syndum mínum.
51. Hann svo forðast hölda sjón en hugsar ekki,að augu Drottins öllu beinni eru skærari sólu hreinni.
52. Þau sjá allt það aðhefst hvör í öllum heimi,leyndarfylgsnin líka skoða, launung slík mun öngvan stoða.
53. Eru og honum allir hlutir alkunnugiráður en til efnis fóru eins og þeir er gjörðir vóru.
54. Sá mun hitta hefndar straff svo hvör mann sjái,óvart líka eyðir sverða í ódyggð sinni fanginn verða.
55. Eins er það ef ektafrú sinn eigin bóndayfirgefur giftur svanni en getur börn við öðrum manni.
56. Hún svo fyrst við herrans boðorð hlýðni brýtur,ótrú sínum eignarmanni elur börn í hórdóms banni.
57. Soddan víf úr samkundu mun sveitin drífa,er börnum gjörir brigslin valda og breytni hennar hljóta að gjalda.
58. Hennar kvistir öngvan ilm né ávöxt færa,minning vonda menn það kalla og misgjörð hennar fyrnist valla.
59. Út af þessu afkomendur allir læra,að ótti Guðs sé efnið besta og orð hans sér í brjósti festa. Tuttugasti og fjórði kapituli
60. Vegsamlega viskan sig hjá virðum prísar,í Guðs söfnuði gjörir sig ljósa gæðum sínum þanninn hrósa.
61. Eg er, segir hún, orðið Guðs og allt um skoða,í upphæðum á eg heima, um alla staði mun eg svo sveima.
62. Bæði um himinn, hafsins djúp og heiminn víðaneg fer einn með umsján góða og allra á meðal mennskra þjóða.
63. Hjá þeim öllum hef eg mér leitað hvíld að finna,skaparinn allra skjóli mínu skipaði vist hjá fólki þínu.
64. Upphaf mitt er eilífðin en endir engi,herrans sett í hæsta gildi, helgun hans eg þjóna skyldi.
65. Minn uppvöxtur við má líkjast viðunum dýrstu,ávöxt góðan eg svo bæri sem eðla tré þau bestan færi.
66. Hingað komi hvör sitt girnist hjartað seðja,samtal mitt er sálargrunni sætara en hunang munni.
67. Æ mun sá sem á mér kennir eftir langa,hvörki fær hann skömm né skaða er skilning minn vill að sér laða.
68. Sú er Drottins sáttmálsbók er sjálfur gjörði,lögmál hans sem lýðnum góða lofsæll gjörði Móyses bjóða.
69. Uppspretta sem út af flýtur andlega viska,sem vatnsföll stærst á vorin renna með vexti þeim er fæstir kenna.
70. Aldrei nokkur er sá til er út má læra,viskumegn og menntan hærri miklum sjó er öllu stærri.
71. Lækir af mér ganga greitt í grasgarðana,yfir döggva eg engjar mínar ávöxturinn síður dvínar.
72. Minn lærdómur ljómar vítt sem lýsi dagur,spádómsorðin af mér fljóta, þau eilíf síðan standa hljóta.
73. Er því sýnt að ei fyrir mig eg erfiðaðiheldur þeim til hollrar skyldu er hreinan vísdóm girnast vildu.
74. Lof sé þeim sem lýðum veitir lærdóms gæði.Þar með læt eg leita að enda ljóðagjörð af munni senda. (Vísnabók Guðbrands 1612 (útg. 2000), bls. 390–394) |
