Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3127)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Síraks rímur 5Fimmta ríma [Jesús Síraksbók snúin í rímur]Bálkur:Síraks rímur
Fyrsta ljóðlína:Við það fimmta fræðaspil
bls.375–379
Viðm.ártal:≈ 1600
Flokkur:Rímur
Skýringar
Rímið er stundum AAAA
1. Við það fimmta fræðaspilfýsir mig að hætta til. Varla má þeim verða á bil sem vildu gjöra á mörgu skil.
2. Heilags anda hjálpin góðhjörtun gefi að verða fróð og þakknæm gjöri sér þessi ljóð en þarfsamleg fyrir landsins þjóð. Tólfti kapituli
3. Í húsum þínum hvörn sem einnað herbergja sért ekki beinn, því ótrúr heimur er öngvum hreinn til óheilinda sjaldan seinn.
4. Hjartað falskt er fullt með tálog fyr þig býr sitt vonda kál, á verstan veg þín verk og mál, virðir bæði og hrellir sál.
5. Af gneista einum geysist eldurog grimmum líka saklaus felldur, vondum skall er skömmum veldur, skil þig frá og forðast heldur.
6. Ef inn tekur þú ókenndanómak þér það vinna kann, af þinni eign ef orkað vann út þig sjálfan rýmir hann.
7. Ef velgjörð nökkrum viltu tjáværi best að slíku gá, hvílíkur að helst er sá, holla þökk svo mættir fá.
8. Góðum gott ef gjörðir hérgoldið best mun verða þér, umbun hans ef engin er eflaust launar Guð sem ber.
9. Skálkar þeir með þykkjurótsem þakkir öngvar leggja á mót fyrir gjafmildi og góðleg hót, grípur slíka eymdin skjót.
10. Góðhjörtuðum gef þú vísten guðlausan þú aumka síst, auman gleð sem að þér snýst við ómildum þú heldur býst.
11. Fæði þitt þú vondum verað vendi ei til þroska sér, því illt svo mikið hann endurlér sem áður fékk hann gott af þér.
12. Almáttugur er óvin beróguðrækum þegnum hér, réttlátur í reiði þver refsar þeim sem verðugt sér.
13. Velgengið þá villir mannvin sinn öngvan þekkja kann en sem lækkar eymdin hann óvin margan víða fann.
14. Hefjist maður til mektar hátt,það mislíkar hans óvin þrátt, En verði hann með veikan mátt vinirnir sjálfir flýja brátt.
15. Fjandmann þinn þú forðast sennog fest ei við hann trúskapinn, járnið ryðgar áður og enn og aldrei tryggjast slíkir menn.
16. Þó hneigi, beygi og blíðki sigbest við honum þá vakta þig, soddan auðmýkt alllíklig á þér skyldi eg vinna svig.
17. Þennan síst þú set þér hjá,sæti þínu hann hyggst að ná, um síð þú minnist orð mín á og iðran sterka finnur þá.
18. Með höggorminum hvör sem býrhættleg bit sá varla flýr, skynji maður um skaðleg dýr, skemmdir fær ef móti snýr.
19. Eins fer sá til ills sig hefurí óguðrækins syndum vefur, fallinn þig hann frá sér gefur í farsæld þinni hjá þér tefur.
20. Fjandmaðurinn frammi læturfögur orð sem vinurinn mætur, með auðmýkt stórri sýnist sætur, sviksamlega og einninn grætur.
21. Hugsar þó í hjarta sérí heljar gröf að koma þér, harla fús og framgjarn er, fjörtjón þitt að girnast hér.
22. Þér til falls er fyrstur hannfulltrúr læst þinn hjálparmann, síðan skaða og skemmd þér vann skúlk og hæðni veita kann. Þrettándi kapituli
23. Hvör á tjöru þreifar þráttþar af sjálfur saurgast brátt; við sérgóðan ef samlag átt sannan lærir drambsins hátt.
24. Forðast skaltu forríkanað fella þig í lag við hann, ella ber þú þungan þann er þrautar nógur verða kann.
25. Pottur hvör sá er með eir,í öðrum þó ef væri leir, berjast saman báðir þeir brothættur er annar meir.
26. Þá auðugur vinnur illsku prett,um hælist og kallar rétt, þó vesall líði hans valdið þétt, það verður honum að falla létt.
27. Hann annast þig ef ertu nýtur,uppgefinn þú rýma hlýtur, meðan það endist brauð þitt brýtur, brosir þá að er hjálp þig þrýtur.
28. Þíns ef nökkra þörf hann hefurþig sjálfan með ginning vefur, mörgu lofar og mjúk orð gefur, minnst er von að tryggist refur.
29. Spyr þig að hvört þarft ei neittað þiggja það þér verði veitt, til veislu býður og veitir greitt en virðing hans er tálið eitt.
30. Þar til eign og efli þittaf þér ginnti og gjörði sitt, í launin síðan hefur þú hitt hæðni, spott og vondan kvitt.
31. Þá þig auman orðinn séraumkar síst né bjargir lér, einfaldleik þinn lát ei hér lukkutjónið stofna þér.
32. Mektugur ef þig að sér dregurundan telst sem værir tregur, þinn er heldur hærri vegur ef hann er þar til þrásamlegur.
33. Inn þrengjast þú ekki mátt,útrekinn svo verður brátt, samt þó skalt ei synjast þrátt að sýna gagn á nökkurn hátt.
34. Skipun hans þú mæl ei mót,mjúk orð hefur en aðra rót, tál er slíkt og teyging ljót, treystu vart á vinskapshót.
35. En sem hann er orðinn reiðurallur fellur vinskaps heiður, hann mun þá til hefnda greiður, höndla þig sem værir leiður.
36. Kvikindin það kunna flestkyn sitt eigið rækja mest, við sér líkan samlag fest seggja hvörjum hentar best.
37. Vargsins samlag sauðinn viðsíst er von að veiti grið, eins mun góðum ekkert lið með ómildum að falla í sið.
38. Þegar hýena hundinn fannhefur til ráð að svíkja hann, forríkur við fátækan furðu líkt að breyta kann.
39. Eyðimerkur allmargt dýrólmu ljóni fæðu býr, fátæks eignin eins er rýr sem auðugur sér til kostar snýr.
40. Dramblátum er andstyggð einauðvirðing og lækkan hrein, voldugum er viðbjóðs mein volaður maður á alla grein.
41. Þegar hinn ríki rása kann,reisir á fætur margur þann, fátækur þar falla vann fótum troða vinirnir hann.
42. Ríkismannsins rangleg styggðræmist vel um heimsins byggð en þótt mæli last og lygð lýðurinn kallar sannleiks dyggð.
43. Fátækur ef illt hefst aðýkja kunna margir það, hyggin svör ef heyra bað hafa mun það þó öngvan stað.
44. Þá ríkur talar þagnar þjóð,þýðist hvör og lækkar móð, fátæks ræðan fær ei hljóð, forsmáð er hans skynsemd góð.
45. Hvað sem hann vill herma og tjáheyrendur mun varla fá, verði honum eitthvað á eflaust fær að plata þá.
46. Auður er góður á minn sannfyr utan synd, ef neytir mann óguðrækins aura bann til illyrða mun neyða hann.
47. Hvað sem býr í brjósti mannsbirtist skjótt á augum hans, glaðlegt tillit glöggt til sanns gleðina merkir hjarta ranns.
48. Hinn sem ber í hjarta sérheimugleik þann leyndur er náða öngra nýtur hér sem náttúrunni værðir lér.
49. Sæll er sá ei óráð gefurog öngva þar af vonda hefur samvisku þá sorgum vefur og syndin ekki traustið kefur. Fjórtándi kapituli
50. Sínkum skyldi síst í tésaman að draga auð og fé; körgum hundi helst er spé að hafa það neitt að dýrmætt sé.
51. Sérplæginn ef seggur finnstsjálfum sér þó veitir minnst, upp hans góss af öðrum vinnst og enginn hinna fyr það bindst.
52. Hvör sér sjálfum einskis annöðrum síður veita kann, af eignum sínum aumur mann, aldrei glaður verður hann.
53. Einskis góðs að vinna sérallra stærstur löstur er; mesta plágu manni ber, maklegt þeim er þanninn fer.
54. Þótt hann væri í verki dyggur,veit það ei né að því hyggur, um síðir verður sinnisstyggur af soddan efni og löngum hryggur.
55. Illur maður er eflaust sásem ekki kallast mega sjá ef einhvör gott vill öðrum tjá, og augum náðar víkur frá.
56. Fjárplógur þeim frekt er kær,fullnægju sér aldrei fær, ágirnd vond hann alltíð slær svo öngvan veginn þrífast nær.
57. Nískur maður næsta geturnauðugur séð það annar etur, furðu dýran mat sinn metur, mun honum sárt að veita betur.
58. Son minn góður, gjör þú þérgott af því sem eign þín er, einninn Drottni unn þú hér offurs þess sem honum ber.
59. Drjúgum minnstu að dauði þinndvelur ei lengi forgang sinn, ykkar er þér, arfi minn, alkunnugur sáttmálinn.
60. Þínum vin þú vík í hagvelgjörð fyr þinn endadag, eins sem þitt er auðnulag til aumra manna jafnan drag.
61. Minnstu glöggt á gleðinnar tíð,að gleymir ei þeim auma lýð, þar fyr heilnæm huggun blíð hefnast mun þér fyrr og síð.
62. Stórs erfiðis eftir mannannar leggur njóta kann, harla súran sveita þann sínum niðjum leifir hann.
63. Miðla fús og muntu fá,minnstu sál hvað helga má, undir eins þú fellur frá fégjöfum er endir á.
64. Alleins hrörnar holdið kaltsem hafnarklæði slitnar allt. Forn sáttmálinn segir snjallt, sannlega þú deyja skalt.
65. Laufum grænum líkjast másem lystug þykja á trénu að sjá, falla þó og fjúka frá þar frjóvgast önnur eftir á.
66. Öllum mönnum eins fer þaðsem inn ganga í synda bað, fúnir hníga helju að og hinir koma í þeirra stað.
67. Forgengilegt allt sem eitttil enda verður um síðir leitt; meðferð slíks er mönnum veitt en maður fær ei hjá dauða sneitt.
68. Herrann gefi oss hjartans friðog heimför vorri að búast við. Alllítt vandað Vestrar líð verður að eiga stunda bið. |
