Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3127)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Bryngerðarljóð *Fyrsta ljóðlína:Það fregnað hefi eg / að forðum sat
Höfundur:Höfundur ókunnur
bls.84–91
Viðm.ártal:≈ 1500–1600
Flokkur:Sagnakvæði
Bryngerðarljóð
1. Það fregnað hefi egað forðum sat gramur fyr að landi sá Gauti hét. Menn réðu það margir mæla, það hann kónga kappi væri.
2. Gnótt átti hanngullið rauða, lönd allmikil og lýða fjölda; var til erfðar einn sonur getinn, þeim er Hálfdani heitið gáfu.
3. Þann frá eg barnabráðskynjugastan og flest vita til frama mesta, því að alla ættmenn taldi þá þengill var þriggja vetra.
4. Kall hefir búiðí kóngs veldi, sá er eiga lést eina dóttur. Þá frá eg meyju miklu skýrsta, en þá Bryngerði bragnar nefna.
5. Þá var fimmtán vetrafylkis arfi að hann unga mey ástum leiddi og eftir viti við jóð kellingar: „Kanntu nokkuð, ljós brúður, við mig kóng mæla?“ 6. „Hvað mun ólíklegtheldur vera en eg við milding mæla kunni?“ „Gott er ungri til unaðsþokka þó með ungum mér úti leiki“ 7. Dró hann sér af hendihringinn rauða og fríðri gaf Fálka dóttur. „Betur sómir þér baugur á hendi en kellingar kýr heim að reka.“ 8. „Gef heill baugaeða hvað skal eg segja minni móður að mig dvalið hafi?; uggir mig að hennar heift verði nóg; mun eg síð koma snót að hitta.“ 9. „Satt skaltu segja,svinn seimabil, mær mildhuguð, móður þinni. Hirtu aldrei, ljós brúður, lygar á að venjast, láttu æ vera uppi hið sanna. 10. Satt skaltu segja,svinn seimabil, að Gautason gæfi bauga; muntu á þér mitt gull bera, ef lofðungur heldur lífi sínu.“ 11. „Hér sit eg hjá þérog sjá þykjunst að þú eiga munt aðra brúði; þeirri muntu unna af öllum hug, mildur kóngur, en mér ekki.“ 12. „Ekki er gottað gangi (þetta), gulls hringa Ná, að getu sinni. Eg mun engri ungri auðargefni fafnt unna sem (einni) þér.“ 13. Mær mætti þámóður sinni er hún gengin var úr garðhliði. „Hvert varstu, fífla, farin í morgun að þú geymdir ei geita minna?“ 14. „Eg var gengingrams til funda; mig hefir Gautason gulli reifða. Þig bað hann heima hjarðar gæta en mig ganga hvert gaman þætti.“
15. „Víst ertu alinvondu heilli að þú vælar mér vinna skuli(r); hyggur þér hlífa að haga þér þanninn, skjökta úti með skjöldungi.“
16. Karl réð að spyrjahvað konur sögðu: „Viltu vænni mey fyrir mein gjöra? Þér skal bresta bagall í höfði ef viltu af meyju metorð hafa.“
17. Mær vaknaðimorgun snemma, fór fljótlega fljóð í klæði, var þá báðum bifur á leiki, kerlingar mær og kóngs syni.
18. Fundust bæðibörn að tafli þegar sól í bý sækja náði, undu úti um allan dag uns sjá(l)fur kóngur að sveini leitaði.
19. Þar kom Gauti aðgangandi sem börn saman að baugi léku. „Hver er sú en hvíta hilmis dóttir að með Hálfdani hreytir gulli?“
20. „Hæð þú ei að mérþó eg sé hér alls ein komin til yðar í morgun. Karls er eg dóttir af kyni litlu, sá býr hjá þér bauga deilir.“
21. „Heldur hygg eg þaðað þig átt hafi kynstór kóngur með konu heimskri; þinn trúi eg fóstra Fálka heita dýrlunduð mey en dag föður.“
22. „Veit eg ekkiþví að eg leynd er frændum mínum þeim er framir þykja. Hildur segir það hverjum manni að Fálki heiti faðir minn, kóngur.“
23. Gekk burt þaðanbauga deilir, bað hann Há(l)fdan henni skemmta, lagði síðan sinn hug við gram mild gjarna mey miklu betur.
24. Það réð mælamóðir fylkis: „Áður hann einskis manns annar(s) gáði: Lát þú af tali við aðrar brúðir og ertu þengill þræll ættar firða.“
25. „Hvað mun eg heimskastaf hyggindum? Hún er mærin mér margsnotrari; hún hefir kynni kvenna hygginna og orðalag af jöfurs dætrum.
26. „Mun hún víst ekkivinna kunna þó hún skuli, fylkir, fat þitt búa og ertu lítill ættarbætir ef þú Bryngerði ber í sjóði.“
27. „Því var þér Bryngerðurbrugðið í morgun að þú ei, vífið, vinna kunnir. Mál er þér, brúður ung, borð(a) að rekja, fæ eg þér sjálfur sauma efni.“
28. „Veit eg ei mínamóður kunna borð(a) að rekja né bú(a) að gulli, og ei fimlegt að eg fái að nema utan það kenni mér kona þíns föður.“
29. Risti hann fyrir brúðiborða fagran, mjög hin unga eftir saumaði. Svo lét hún fylkis fat hvert búið glóandi gulli svo glóa þótti.
30. Enn nam að mælamóðir fylkis: „Þú skalt fýsast með föður þínum. Mál er þér, lofungur, í leiðir fara lönd að verja og liði að safna.“
31. Frá eg að eigieina dóttur mildur af menntum, sá er Máni heitir; hann frá eg ríkan af auðæfum, gulli, jörðu og geðsveinum.
32. Þá skyldir þú, dögling,dóttur eiga ef þú viljugur mín ráð mundir hafa. Þú göfgast ef þú geta næðir framráða þér fylkis dóttur.“
33. „Þér mun ekkibetra í brjósti þó þú þornabil þessu ráðir. Viltu Bryngerði bregða sælu en mér efla til unaðsleysis?“
34. Bar hún honum að höndumhorn mjaðar flóðs oddvita og fyrir mælti: „Svo hverfi hugur öðlings sem að hann muni eiga mey nema Mána dóttur.“
35. Dreif drengjaliðá dreka gylltan, mjög var grams för glæsilega búin; siglduu síðan í svölu veðri uns að lýðir landfastir urðu.
36. Þá fór ambáttsegja svo fallið kafrjóð í skemmu –––- „Hvert munu ætla ungir drengir að skjöldungur til skipa renni?“
37. „Vel skal mælafyrir lofðungi, skundað hefur skjöldungur til skipa sinna. Vera mun nokkuð nýtt í fréttum að mig fylkir fór að finna.“ 38. Nú er hinn göfgiGauta arfi örlyndur kominn austur í Garða; vildi hann mæta Mána dóttur, ungur liðskati, auði kaupa.
39. Ósk spurði þáeinu sinni kyrrlát í sal, svo kóngur heyrði: „Hverninn mun líka ljósri brúði ef þér föstnuð er fylkis dóttir?“
40. „Veit eg enga[r]auðar seljur, mildari meyjar þar hjá mínum föður, að hirði það horskar brúðir hvar eg mér á fold fastna brúði.“
41. Þar frá eg þengilþann vetur vera ungan að aldri austur í Görðum. Unni hann horskri Haralds systur, vel kom ei buðlungi Bryngerður í hug.
42. Þá varð fylkirfirrður gamni er hann lönd síns föður líta náði. Mjög minntist þá móður ráða að Bryngerði brugðist hafði.
43. Sér lét skyldaraen skipa að gæta fljóð að finna það í skemmu sat. Hún hvíslaði herjar stjóri, þá var fyrir brjósti bölharður tregi.
44. „Þér hefi eg ekkineitt að segja það okkur, mær, má að munum verða; mjög reiti eg guðvefs snörur gulli gæddar af Gautalandi.
45. Kemur eigi dagursá mér duga þykir né nótt heldur sú að náir yndi; dreymir mig ekki það að dyggð beri, veit eg fátt til þess, verð eg fegin eg vakna.
46. Jafnt er okkarást í milli sem hús standi hallt í brekku, svigni súlur, sjatni veggur, sé vanviðað, völdum bæði.
47. Áttu mig ekkium að kunna; mér var öl borið unaðsleysis. Skal eg enga mey aðra né síðan gulli gæða þó mér göfug lítist.“
48. Ósk spurði þáeinu sinni: „Því er fylkir fákátur löngum? Hefir þú, hilmir, hugað um nokkuð að þú við lýði leikur sjaldan?
49. Dreymir mig oftað hér muni koma drós dýrlunduð í döprum huga, hún hefir, mær, á mér mesta raun er að hún leiðir þig löngum ræktum.“
50. „Hirtu ei að dyljadrauma vora; það mun vífi vænt ráð vera. Munda eg leggja líknir nokkurar fögru fljóði ef hún fyndi mig.“ 51. „Ósk sendi þérorð í morgun, kvaðst hún margt við þig mæla vilja; hirtu ei að brjótast við boði hennar, færðu ei brúður betri málvini.“
52. Ósk spurði þáunga brúði: „Með hverju móti er mærin komin?“ En þær svöruðu sem séð höfðu: „Hún vill finna þig Fálka dóttir.“
53. Kvöddust síðankyrtla lindir, síðan spurði sæta fróma: „Segðu hið sanna til, hvar þér sút gjörir reist hefir Rínar gulli?“
54. „Var eg á leikimeð lofðungi þá hann gæddi mig gulli sínu. Hef eg síðan af syni Gauta glaumspjöll tekið en gaman ekki.“
55. „Vorkunn var þérað þið oft sáust ást að leggja við öðlingsson; vilda eg vera að vinds skotum maður aldregi á millum ykkar.“
56. Það var einn morgunað móðir Bryngerðar sakna gjörði sinnar dóttur svo heyrði háan hrin kellingar að hátt mál (nær) var níu rasta.
57. Mitt veit eg miklumeira stríð vera, svinn seimabil, en eg segi þér; mín er dóttir í (burt) numin blíð frá borði og er það böl mikið.“
58. „Sittu í salog segðu oss nokkuð, hér er hin bjarta Bryngerður fyrir. Láttu oss heyra áður en héðan förum forlög fyrða; Hver er faðir hennar?“
59. „Faðir hennartrúi eg Fálki heiti þó henni sé brugðið í burtu héðan, þori eg ei annað þar til að segja um fríða mey hér er nú komin.“
60. „Víst hugða eg þaðþegar eg heima sat af búkarli mundi ei borin mér kænni. Segðu hið sanna til því eg sjá þykist ekki er Fálka mynd á frómu vífi.“
61. „Dags er hún dóttirþó eg dyldi þess því hin fagra var fylkis dóttir; hefi ei með meinum áður né síðan byrðings boða á beð stigið.“
62. „Þú gerðir betur,brúður, að þú sagðir; hann var fóstri minn en faðir hennar. Svo skal eg gjöra, gullsrein, við þig sem okkur ein kona átt hafi báðar.
63. Þér skal kosturað koma hin(g)að dag hvern er þú vilt dögling að sjá; þér skal eg vera æ þess betri dýrlunduð kona sem þér duga þykir.“
64. „Mér hefir drottningdauða heitið ef eg við milding margt mæla beiðist; vildi eg ei verða fyrir vasi hennar; ein vil hún við mig öllu ráða.“
65. „Þann á eg bróðursem bilar aldrei fólk að fella þegar firðar berjast, ber hann brynju í brákar málmi blóði á dreifða og brandroðna.
66. Gjöri eg engan munmanna tveggja tiginborinna tvegg(j)a jöfra, og það annað að mér þykir þú (víst) ei síður með vífum en eg.“ |
