Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3127)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Rímur af bókinni Ester 1Rímur af bókinni Ester – Fyrsta ríma
RÍMUR AF BÓKINNI ESTER
Bálkur:Rímur af bókinni Ester
Fyrsta ljóðlína:Guðs börnum skal gamna enn
Höfundur:Einar Sigurðsson í Eydölum
bls.169–173
Viðm.ártal:≈ 1600
Flokkur:Rímur
Skýringar
„Hér skrifast rímur af bókinni Ester“
1. Guðs börnum skal gamna ennmeð grein úr helgu letri; ef það vildu athuga menn, ekki er skemmtan betri.
2. Ævintýr af Esters bókeg hefi fært í kvæði. Ofdramb sjaldan auðnu jók, það innir þetta fræði.
3. Sérlega bið eg að sviplynd fljóðtil sögunnar hlýða vildu; dragi sér hvörki dramb né móð eða dreissið meir en skyldu.
4. Mörg hefur játað manni súmjúklynd fyrst í bragði en þegar líða árin þrjú er hún þá líkust flagði.
5. Forsmár þann hún festir viðfulla trú með ráði, afrýr mannsins allan sið, of seint þessa gáði.
6. Sírak mælir satt um þærsinnis stórar hrundir. Höggorm fær sá henni nær og hugraun allar stundir.
7. Þó hún sé voldug, væn og ríkvara eg þig við henni; hittast fljóð í heimi slík, haf þau ráð eg kenni.
8. Orðið Guðs þú iðka mest,það eykur visku sanna; drag þér öll af dyggðum best dæmin góðra manna.
9. Vilji þagna víf og mennog vísu hlýða minni þá skal byrjast óðurinn upp í fyrsta sinni.
10. Assverus hét öðling vituraustur í Persía ríki. Í heiðri stórum hilmir situr, hæstu kónga líki.
11. Þrjátíu lönd yfir hundrað hansherradæmi þéna, frá Bláfold allt til Indíalands ei má frægðin réna.
12. Það bar til um þengils hagá þriðja ríkis ári veglegt stofnar veislu plag vísir dyggða klári.
13. Í Súsans sloti á sínum stólsat með fræga drengi. Þangað bauð fyrir þriðju sól þengill völdu mengi.
14. Höfðingjar sem héldu láðmeð heiður af ríkum tiggja verða nú fyrir vísirs náð veislu góða þiggja.
15. Um Persía land og Medíam meðmilding valdi lýði svo hvör mann fengi heyrt og séð hilmirs tign og prýði.
16. Hálft ár skyldi hófið ríktog heilan mánuð standa. Hér næst vendi hoffólk slíkt heim til sinna landa.
17. Síðan magnar sjóli boðsínum völdum lýði. Viku að auk sú veislan stóð með veraldar mestu prýði.
18. Höfðingjar og hirðin bestheim á kóngsins garði herrans reyna hylli mest en heiðurinn öngvum sparði.
19. Í aldingarði er herlegt hof,það höll má kalla glæsta; milding fær því manna lof þar magnast veislan stærsta.
20. Öðling tjaldar allt um kringeinn veg múr og stræti, sparlak sett með silfurhring og samin á alls kyns mæti.
21. Af marmara stein var gólfið greypt,grænt og svart að líta; rautt og gult sem rennt og steypt, með reita einninn hvíta.
22. Að silki hvítu er sæmdin mest,svo skal tjöldin prýða, gul og rauð þar gegndi best, græn og blá svo víða.
23. Sætin vóru með silfrið hreintsamin og gullið brennda. Vegsemd sú hefur vísir meint skal víðfræg heims til enda.
24. Drykkjarkerin með dýrsta gulldöglings sveinar báru og skiptu um þau svo skemmtan full skapast af víni kláru.
25. Kóngsins vín var kostulegt,klárt sem hér má skilja; að öngvum hélt þar öðling frekt en allir hafa sinn vilja.
26. Vastí drottning, vísirs kvon,veislu heldur líka kvenna skara, sem skilst mér von, í skjöldungs salnum ríka.
27. Þann sjöunda dag var sjóli kenndur,sína hirð vill kæta; frú[r]innar hagur með heiðri stendur, hún mun gleðina bæta.
28. Af sínum velur hann sveinum þásendimenn til fljóða, fremsta og æðsta fimm og þrjá, frúnni inn að bjóða.
29. Vastí drottning, vísir kvað,væn með sinni prýði, hingað leiðist strax í stað og stolta gleðji lýði.
30. Drottning Vastí dramblát varog döglings boð forsmáði; sveinum ekki sinnir par, að sómanum alllítt gáði.
31. Ræsirs brjóst af reiði brennfyr ristils breytni slæma; vill því láta vitra menn um Vastí rétt að dæma.
32. Sjö höfðingja setur hann tilsagðan dóm að vanda sem lært hafa öll á lögunum skil að leysa úr hvörjum vanda.
33. Memúkan sá mestur var,mælskur, gæddur sóma, hátt og snjallt réð herma þar hilmir þeirra dóma:
34. Ef svo virðist öðling þéreins og brjósti mínu að Vastí drottning sjá fyrir sér, hún sinnti ei boðinu þínu.
35. Einskis virti hún yðar sæmd,ill eru dæmin svanna. Er hún því rétt af ríki dæmd með ráðum bestu manna.
36. Fleiri hefur hún fljóð en sigfyr forsið leitt í vanda; eftirdæmin uggir mig að ill muni vífum granda.
37. Ef það berst nú út fyrir sannhvað Assverus leið hinn ríki, að fljóðið Vastí forlét hann, fæst þá hennar líki?
38. Þá forsmár hvör sem fljótast kannfljóð sinn eigin herra og svo hvör sinn ekta mann og er það ráðið verra.
39. Af því skrifi nú öðling bréfum sitt fræga veldi svo viti það fljóð fyrir utan ef hvað á sig drottning felldi.
40. Komi hún aldrei í öðlings rann,aðra milding festi þá heiðarligustu hittast kann og hlýðnin ekki bresti.
41. Láttu á þessu letri skrá,lög þau haldast mega, að engin fljóð skuli einn forsmá yfirmann sem þær eiga.
42. Um Persía land og Medíam meðmun sá réttur ganga því Vastí hefur þann vansa skeð, hann varir um ævi langa.
43. Hvört sem kvinnur meiri manneða minni tignar eiga, í öllum greinum heiðri hann og hafi þá sæmd er mega.
44. Úrskurð þennan öðling viturallvel gjörði að róma og svo hvör sem í honum situr, alla tel eg þá fróma.
45. Síðan skrifar og sendi leturá sagðan hátt um veldi. Þénörum kóngs það þóknast betur að þengill reiði felldi.
46. Drottning skilur við sjóla sinnog söguna einninn líka. Því bið eg nú fljóðin fögur á kinn að forðast breytni slíka.
47. Hvörri þjóð lét hilmir sagtí hennar tungumáli: Hafa skal bóndi í húsi magt og heiðurinn ei með táli.
48. Eftir þetta öðling þáalla fellir kæti. Dögling minnist drottning á er dæmd var fyrr úr sæti.
49. Kváðust vilja mildings mennmeyjunum safna víða svo af þeim veldi öllum senn öðling drottning fríða.
50. Í brúðarstofuna bestu frúrbuðlung flytja láti; þar velji hirðir vitur og trúr og vísir tryggðum játi.
51. Sá geldingur skal geyma þærer grundum kann að þéna, Hegi, sem það hentað fær, og hilmir vill það léna.
52. Ef yður þóknast einhvör bestfyr æru dyggð og sóma, unni þeirri öðling mest og eignist brúði fróma.
53. Buðlung kvað það besta ráðog býður dyggða mönnum vænar meyjar um vísirs láð að velja af heiðri sönnum.
54. Sá var maður í mildings hirð,Mardokeus að heitir, af Gyðinga ætt með örlög stirð og Ester fóstur veitir.
55. Í herför þeirri hann var fluttur,heiðursmanna líki, þá Jekonías auðnustuttur af var flettur ríki.
56. Nabogosor hertók hannog harðir kóngsins þjónar fluttu kóng og margan mann til miklu Babílonar.
57. Mardokeus af mörgum þeim,sem meiri kenndu sorgar, Júðum dreifðum austur um heim var innan Súsans borgar.
58. Nefnda eg bjarta bauga rist,hans bróðurdóttir fríða; foreldra hafði fljóðið mist þá fóstra gjörði síðan.
59. Þá meyjarnar lét nú milding heimmargar til sín færa, Ester var sú ein af þeim sem öðling hafði kæra.
60. Hirðir meyja, Hegi trúr,hans geldingurinn frómi, skarti öllu flýtti frúr svo fríðleik prýddi sómi.
61. Allt hvað vífið æskja kannöðling veitti fljóði því Ester náð hjá fylkir fann sem framar er greint í óði.
62. Kyn sitt vill ei kyrtla brúkóngi að heldur greina; Mardokeus bað mæta frú milding því að leyna.
62. Í forgarðinum hjá fljóða salfóstri reikar hennar; í síðara óð það skýra skal hvað skipt er um hylli kvenna.
63. Mardokeus meyju ann,merkja vill að sönnu hvört Ester náð hjá öðling fann og öllum sæmdar mönnum.
64. Allra hæsti einka Guðauðmjúk hjörtun sæmir, hjálpar þeim úr hvörri nauð en hofmóð rétt fordæmir.
65. Vastí fékk þá verstu smánog verður keyrð úr sæti en Ester sæmd og auðnu lán fyr ágætt lítillæti.
66. Hlýðni læri hæversk fljóðhér með auðmýkt sanna; þeim fæ eg í hendur hinn fyrsta óð en forsið öllum banna.
67. Góðlynd vífin gamni sérog gefi mér hvíld um tíma; af Esters bók, sem vitum vér, endast fyrsta ríma. |
