Brot af Sigurðarkviðu (Sigurðarkviða in meiri) | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Brot af Sigurðarkviðu (Sigurðarkviða in meiri)

Fyrsta ljóðlína:Eldr nam at æsask / en jörð at skjalfa
Bragarháttur:Fornyrðislag
Viðm.ártal:≈ 900–1275
Flokkur:Eddukvæði

Skýringar

Ekki er hægt að slá öðru fram með fullri vissu um aldur eddukvæða en að þau eru ekki yngri en frá u.þ.b. 1270. Þá er sennilegt að sköpun þeirra í munnlegri geymd hafi staðið lengi yfir. Þau fá hér viðmiðunarártalið 1000 til að auðvelda flokkun án þess að í því felist tilgáta um eiginlegan aldur.
1.
Eldr nam at æsask
en jörð at skjalfa
ok hár logi
við himni gnæfa;
fár treystisk þar
fylkis rekka
eld at ríða
né yfir stíga.
2.
Sigurðr Grana
sverði keyrði;
eldr sloknaði
fyrir öðlingi,
logi allr lægðisk
fyrir lofgjörnum,
bliku reiði
er Reginn átti
– – –

Brynhildr kvað:
3.
“Sigurðr vá at ormi,
en þat síðan mun
engum fyrnask,
meðan öld lifir;
en hlýri þinn
hvárki þorði
eld at ríða
né yfir stíga.”
4.
Út gekk Sigurðr
andspjalli frá,
hollvinr lofða,
ok hnipnaði,
svá at ganga nam
gunnarfúsum
sundr of síður
serkr járnofinn.

Högni kvað:
5.
“[hvat hefir Sigurðr
til] saka unnit,
er þú fræknan vill
fjörvi næma?”

Gunnar kvað:
6.
“Mér hefir Sigurðr
selda eiða,
eiða selda,
alla logna;
þá vélti hann mik,
er hann vera skyldi
allra eiða
einn fulltrúi.”

Högni kvað:
7.
“Þik hefir Brynhildr
böl at gerva
heiftar hvattan
harm at vinna;
fyrman hon Guðrúnu
góðra ráða,
en síðan þér
sín at njóta.”
8.
Sumir ulf sviðu,
sumir orm sniðu,
sumir Gotþormi
af gera deildu;
áðr þeir mætti
meins of lystir
á horskum hal
hendr of leggja.
9.
Soltinn varð Sigurðr
sunnan Rínar;
hrafn af meiði
hátt kallaði:
„Ykkr mun Atli
eggjar rjóða,
munu vígskáum
of viða eiðar.”
10.
Úti stóð Guðrún
Gjúka dóttir,
ok hon þat orða
alls fyrst of kvað:
”Hvar er nú Sigurðr,
seggja dróttinn,
er frændr mínir
fyrri ríða?”
11.
Einn því Högni
andsvör veitti:
”Sundr höfum Sigurð
sverði höggvinn;
gnapir æ grár jór
yfir gram dauðum.”
12.
Þá kvað þat Brynhildr
Buðla dóttir:
”Vel skuluð njóta
vápna ok landa;
einn mundi Sigurðr
öllu ráða,
ef hann lengr litlu
lífi heldi.
13.
Væri-a þat sæmt,
at hann svá réði
Gjúka arfi
ok Gota mengi,
er hann fimm sonu
at folkræði,
gunnarfúsa,
getna hafði.”
14.
Hló þá Brynhildr
- bær allr dunði -
einu sinni
af öllum hug:
”Lengi skuluð njóta
landa ok þegna,
er þér fræknan gram
falla létuð.”
15.
Þá kvað þat Guðrún
Gjúka dóttir:
”Mjök mælir þú
miklar firnar;
gramir hafi Gunnar,
götvað Sigurðar;
heiftgjarns hugar
hefnt skal verða.”
16.
Fram var kvelda,
fjölð var drukkit,
þá var hvívetna
vilmál talið,
sofnuðu allir,
er i sæing kómu,
einn vakði Gunnarr
öllum lengr.
17.
Fót nam-at hræra,
fjölð nam-at spjalla,
hitt herglötuðr
hyggja téði,
hvat þeir í bölvi
báðir sögðu
hrafn ey ok örn,
er þeir heim riðu.
18.
Vaknaði Brynhildr
Buðla dóttir,
dís skjöldunga,
fyr dag litlu:
”Hvetið mik eða letið mik
- harmr er unninn -
sorg at segja
eða svá láta.”
19.
Þögðu allir
við því orði,
fár kunni þeim
fljóða látum,
er hon grátandi
gerðisk at segja
þat er hlæjandi
hölða beiddi:
20.
“Hugða ek mér, Gunnarr,
grimmt í svefni,
svalt allt í sal,
ætta sæing kalda;
enn þú, gramr, riðir
glaums andvani,
fjötri fatlaðr,
í fjánda lið;
svá mun öll yður
ætt Niflunga
afli gengin,
eruð eiðrofa.
21.
Mant-at-tu, Gunnarr,
til görva þat,
er þit blóði í spor
báðir rennduð;
nú hefir þú hánum þat allt
illu launat,
er hann fremstan þik
finna vildi.
22.
Þá reyndi þat,
er riðit hafði
móðigr á vit
mín at biðja,
hvé herglötuðr
hafði fyrri
eiðum haldit
við inn unga gram.
23.
Benvönd of lét,
brugðinn gulli,
margdýrr konungr
á meðal okkar;
eldi váru eggjar
útan görvar,
en eitrdropum
innan fáðar.”

Frá dauða Sigurðar
Hér er sagt í þessi kviðu frá dauða Sigurðar, ok víkr hér svá til sem þeir dræpi hann úti, en sumir segja svá, at þeir dræpi hann inni í rekkju sinni sofanda. En þýðverskir menn segja svá, at þeir dræpi hann úti í skógi, ok svá segir í Guðrúnarkviðu inni fornu, at Sigurðr ok Gjúkasynir hefði til þings riðit, þá er hann var drepinn. En þat segja allir einnig, at þeir sviku hann í tryggð ok vógu at hánum liggjanda ok óbúnum.