A 018 - Um fæðing Kristi út af guðspjallsins historíu | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

A 018 - Um fæðing Kristi út af guðspjallsins historíu

Fyrsta ljóðlína:Jómfrú Máríá ólétt var
Höfundur:Michael Weiße
bls.Bl. ix--x
Bragarháttur:Tíu línur (tvíliður) fer- og þríkvætt aBaBccDeeD
Viðm.ártal:≈ 1575
Tímasetning:1589
Flokkur:Sálmar

Skýringar

Sálmurinn er þýskur að uppruna, eftir Michael Weisse, „Weil Maria schwanger ging“ og er þýddur eftir frumtexta í Sálmabók Guðbrands 1589 og hélst þýðing hans óbreytt í næstu prentunum nema hvað „heimsins makt“ í 5. erindi var þar gerð að „heims hoffrakt“. Þýðingin var prentuð áfram í sb 1619, bl. 9-10; sb 1671, bl. 7-8; JÁ 1742, bls. 18-20; sb 1746, bls. 18-20; sb 1751, bls. 8-20 og í grallara 1607 (í viðauka) og öllum gröllurum síðan og einnig í s-msb 1742. (Sjá PEÓl: „Upptök sálma og sálmalaga í Lútherskum sið á Íslandi.“ Árbók Háskóla Íslands háskólaárið 1923--1924. Fylgirit. Reykjavík 1924, bls. 71--72).
Um fæðing Kristi út af guðspjallsins historíu
Við lag: Dies est leticie.

1.
Jómfrú María ólétt var
á Ágústus tíma.
Heitin Guðs og helgar spár
hlutu fram að koma.
Af keisaranum útgekk boð,
um allan heiminn skyldi þjóð
sig skattskrifa láta.
Hver mann fór að halda það,
heim á sinn fæðingarstað,
hlýðni honum að játa.
2.
Jósef út af Nasaret
á Galílea landi,
í borg þá Betlehem hét
bráðliga farandi,
því af Davíðs ættum var.
átti hann að bjóða þar
skattskyldu ásetta,
og með honum Máríá,
mey hafði sér fastnað þá,
að barni ólétta.
3.
Tókst svo, hennar tími var,
töf meðan þar hafði.
Fyrsta son sinn fæddi þar,
fötum sínum vafði.
Í jötuna hann hneigði þá
því herbergjum var vísað frá.
Þung var fátækt þessi.
Fyrir oss þoldi frelsarenn
um ellefu árin þrenn;
endaði á krossi.

4.
Fjármenn voru í sömu sveit,
sem vöktu um þær nætur,
héldu sinni hjörð á beit.
Herrans engill mætur
til þeirra kom svo birtu brá
blessaðri í kringum þá.
Af því hræðslu hljóta.
Engill kvað: „Ei óttist þér,
yður eg stóran fögnuð ber.
Öll þjóð á þess að njóta!
5.
Í dag fæddist yður í heim
endurlausnari traustur.
Í borg Davíðs, Betlehem,
borinn er herrann Kristur.
Gangið nú í greindan stað,
gef eg yður merki það,
þar skulu þér finna
reifað barn í jötu lagt,
öngva hefur heimsins makt,
á sig tók eymdir sinna!“
6.
Að þeim engli eftir það
ótal himnasveita
söfnuðust í sama stað,
sætt lof Guði veita.
Sungu Guði á himnum hæst,
heiður, lof og dýrð sé stærst
um eilífar aldir.
Friður á jörðu jafnan sé,
fögnuður með mannkyne
og heilög trúa haldist.
7.
En sem fóru englarner
upp til himna þaðan,
fjármenn sögðu: „Ferðust vér
fram til Davíðs staðar.
Atburð skulum þann sjálfir sjá
sem segja lét oss Drottinn frá
og þar er tilfallinn!“
Komu fram og fengu séð
frú Maríu og Jósef með
og barnið lagt í stallinn.
8.
Þá nú höfðu þetta séð,
þaðan af kunngjörðu
atburð þann og orðin með,
er af því barni heyrðu.
Hver mann, sem því heyrði lýst
af hjarðarmönnum, þótti víst
undarleg sú saga.
Orðin þessi öll sér hjá
ein varðveitti Máríá
og setti sér í huga.
9.
Hirðar gengu glaðir heim,
Guð heiðra og lofa,
að sannleik allan sýndi þeim
sem áður heyrt hafa.
Kristin þjóð með þakkargjörð
þiggi Jesúm borinn á jörð
og honum hlýða skyldi.
Búin er nú blessun stór,
sem bauð oss Guð og fyrri sór
af sinni ást og mildi.
10.
Ó, vor Herra, Jesú Krist,
oss í manndóm borinn,
þú hefur allan lýð þinn leyst
til lífsins áður kjörinn.
Opna vor hjörtu, að vér nú
orð þín geymum með réttri trú,
hvar með hér á jörðu
endurfæddir eignust vér
arf himna með sjálfum þér
og blessuð börn þín verðum.

* Þetta er bæði bálksheiti (þ.e. sálmar „Um fæðingu Jesú Kristí“) og nafn á fyrsta sálminum í þessum bálki.