Um afneitun Péturs | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Passíusálmar 11

Um afneitun Péturs

PASSÍUSÁLMAR
Fyrsta ljóðlína:Guðspjallshistorían getur
bls.13r--14r
Bragarháttur:Átta línur (tvíliður+) þríkvætt AbAbCdCd
Viðm.ártal:≈ 1650
Tímasetning:1659
Flokkur:Sálmar

Skýringar

Með lag: Dagur í austri öllum
1.
Guðspjallshistorían getur,
gripinn þá Jesús var,
allir senn, utan Pétur,
yfirgáfu hann þar
og lærisveinn einn annar,
álengdar gengu hljótt
herrans hryggðarbraut sanna.
Harla dimmt var af nótt.

2.
Kaífas kennimanni
kunnugur lærisveinn
inn gengur ört með sanni,
úti stóð Pétur einn.
Ambátt uppljúka beiðir,
ókenndan Petrum þá
í forsal til lýðsins leiðir.
Lærdóm hér finna má.

3.
Krossferli að fylgja þínum
fýsir mig, Jesú kær,
væg þú veikleika mínum
þó verði eg álengdar fjær.
Þá trú og þol vill þrotna,
þrengir að neyðin vönd,
reis þú við reyrinn brotna
og rétt mér þína hönd.

4.
Koleld, því kalt var næsta,
kveikt hafði þrælalið.
Pétur með sturlun stærsta
stóð hjá þeim logann við.
Ambátt hann ein sprogsetti,
af sér það heyra lét:
Mun þessi mann, hún frétti,
með Jesú af Nasaret?

5.
Hann neitar hratt að bragði,
hræddur við orðin byrst,
þann sig ei þekkja sagði,
þá gól nú haninn fyrst.
Ætlar sér út að rýma,
önnur þerna hann sá,
talar í annan tíma
til þeirra er stóðu hjá:

6.
Frá Nasaret nú er þessi
nýkominn Jesú með.
Hinna geð trúi eg það hvessi,
hvör maður spyrja réð:
Ertu einn af hans sveinum?
Enn Pétur neita vann,
sagði með eiði einum:
Aldrei þekkta eg hann.

7.
Þriðja sinn þar til lögðu
þjónar Kaífas bert.
Málfærið, sumir sögðu,
segir til hvör þú ert.
Frændi Malkus réð mæla:
Mundi eg þig ekki sjá,
get eg síst grun mig tæla,
í garðinum Jesú hjá?

8.
Pétur með bljúgu bragði
bráðlega sagði: nei,
sór sig og sárt við lagði,
soddan mann þekkti hann ei.
Glöggt þegar gjörðist þetta,
gól haninn annað sinn.
Síst mátti sorgum létta,
sút flaug í brjóstið inn.

9.
Sál mín, þér fári forða,
freklega hættu síst
án leyfis drottins orða,
óstyrkt er holdið víst.
Þykistu stöðugt standa,
stilla þinn metnað þarft.
Hvör sér vogar í vanda
von er sá falli snart.

10.
Áður í aldingarði
óhræddur Pétur var.
Karlmennskuhugurinn harði
hans sig auglýsti þar.
Auðvirð ambátt hann hrelldi,
of mjög því skelfast vann,
frá sannleik síðan felldi.
Sama þig henda kann.

11.
Koleldi kveiktum jafnast
kitlandi veraldarprjál.
Þrælar syndanna safnast
saman við lostabál,
fullir með fals og villu.
Forðastu þeirra glys.
Ætíð er með þeim illu
einföldum búið slys.

12.
Ambátt með yggldu bragði
er þessi veröld leið,
mörgum meinsnöru lagði,
mjög á spottyrðin greið.
Þýið með þrælum sínum
þjóna Guðs lastað fær.
Styrk mig með mætti þínum
mót henni, drottinn kær.

13.
Eftir afneitun eina
út vildi Pétur gá.
Hugði hann braut sér beina
búna þeim solli frá.
Þá kom eitt öðru verra,
umkringdu þrælar hann,
af sór sinn sæla herra
sér og formæla vann.

14.
Hægt er hvörjum að stofna
í hættu og vanda spil,
forvitnisdælskan dofna
dregur þar margan til.
Ógæfugildan þröngva
greip þann hún kunni að ná,
útkomuvon fékk öngva.
Að því í tíma gá.

15.
Oft má af máli þekkja
manninn hvör helst hann er.
Sig mun fyrst sjálfan blekkja
sá með lastmælgi fer.
Góður af geði hreinu
góðorður reynist víst.
Fullur af illu einu
illyrðin sparar síst.

16.
Hryggileg hrösun henti
heilagan drottins þjón,
syndin mjög sárt hann spennti,
sálar var búið tjón.
Hvað mun eg máttarnaumur
mega þá standast við,
vangætinn, vesall og aumur,
vélum og hrekkjasnið?

17.
Í veraldar vonskusolli
velkist eg, Jesú, hér.
Falli það oft mér olli,
óstöðugt holdið er.
Megnar ei móti að standa
mín hreysti náttúrlig.
Láttu þitt ljós og anda
leiða og styrkja mig.


Athugagreinar

Amen

(Sjá Passíusálmar 1996, bls. 66–71)